อำเภอวังทรายพูน

วังทรายพูน เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดพิจิตร เดิมเป็นหมู่บ้านในตำบลสากเหล็ก เขตอำเภอนครป่าหมาก (อำเภอวังทอง) ของจังหวัดพิษณุโลก ต่อมาในปี พ.ศ. 2451 ได้โอนมาขึ้นกับอำเภอท่าหลวง (อำเภอเมืองพิจิตร)^[1] และในปี พ.ศ. 2481 ได้ย้ายมาขึ้นกับตำบลหนองปลาไหล^[2] และแยกตัวออกเป็นตำบลวังทรายพูนในปี พ.ศ. 2517^[3] ก่อนที่จากนั้นได้แยกเป็น "กิ่งอำเภอวังทรายพูน"^[4] และมีพระราชกฤษฎีกาตั้งเป็นอำเภอปี พ.ศ. 2524^[5]

อำเภอวังทรายพูน
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Wang Sai Phun
วัดป่าเขาน้อย (หมู่บ้านเนินหัวโล้)
คำขวัญ:  เมืองแตงโม โชว์กรงนก ยกมะม่วงมัน ขยันทอผ้า ไร่นาสวนผสม เกลียวกลมเป็นเลิศ
แผนที่จังหวัดพิจิตร เน้นอำเภอวังทรายพูน
พิกัด: 16°23′18″N 100°32′18″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	พิจิตร
พื้นที่
• ทั้งหมด	259.501 ตร.กม. (100.194 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	24,120 คน
• ความหนาแน่น	92.95 คน/ตร.กม. (240.7 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	66180
รหัสภูมิศาสตร์	6602
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอวังทรายพูน หมู่ที่ 16 ถนนวังทอง-เขาทราย ตำบลหนองพระ อำเภอวังทรายพูน จังหวัดพิจิตร 66180
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอวังทรายพูน มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอสากเหล็ก
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเนินมะปราง (จังหวัดพิษณุโลก)
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอทับคล้อ อำเภอตะพานหิน และอำเภอวังโป่ง (จังหวัดเพชรบูรณ์)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมืองพิจิตร

ประวัติ

แต่เดิมวังทรายพูนเป็นตำบลหนึ่งของอำเภอเมืองพิจิตร คือตำบลวังทรายพูนซึ่งแยกมาจากตำบลหนองปลาไหล อำเภอเมืองพิจิตรมีอาณาเขตกว้างขวางไม่สะดวกแก่การปกครอง ต่อมาจึงแยกการปกครอง 3 ตำบล คือ ตำบลวังทรายพูน ตำบลหนองปลาไหล และตำบลหนองพระ จัดตั้งเป็น กิ่งอำเภอวังทรายพูน เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2518 และต่อมาได้ยกฐานะขึ่้นเป็น อำเภอวังทรายพูน เมื่อวันที่ 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2524

ต่อมาเมื่อวันที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2526 ทางราชการได้โอนตำบลหนองปล้องจากอำเภอเมืองพิจิตรให้มาอยู่ในการปกครองของอำเภอวังทรายพูนนับแต่นั้นมา

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอวังทรายพูนแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 4 ตำบล 57 หมู่บ้าน ได้แก่

1.	วังทรายพูน		(Wang Sai Phun)		14 หมู่บ้าน
2.	หนองปลาไหล		(Nong Pla Lai)		16 หมู่บ้าน
3.	หนองพระ		(Nong Phra)		17 หมู่บ้าน
4.	หนองปล้อง		(Nong Plong)		10 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอวังทรายพูนประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลวังทรายพูน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลวังทรายพูนและตำบลหนองพระ
• เทศบาลตำบลหนองปล้อง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองปล้องทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลวังทรายพูน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังทรายพูน (นอกเขตเทศบาลตำบลวังทรายพูน)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองปลาไหล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองปลาไหลทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองพระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองพระ (นอกเขตเทศบาลตำบลวังทรายพูน)

อ้างอิง

1. "ประกาศ [ยกเลิกหนังสือสำคัญเดิมสำหรับที่ดิน ตำบลดอนทอง ตำบลวัดจันทร์ ตำบลบ้านไร่ อำเภอในเมือง ตำบลหินลาด ตำบลพันโช้ง ตำบลท่างาม ตำบลวัดโบถ ตำบลตลุกกระเทียม ตำบลกกแรด อำเภอพรมพิราม ตำบลชุมภู ตำบลชัยนาม ตำบลวังโป่ง ตำบลสากเหล็ก อำเภอนครป่าหมาก ตำบลบึงกอก ตำบลหนองคุลา ตำบลบางระกำ ตำบลปรักแรด ตำบลหาดตรวด อำเภอชุมแสง แขวงเมืองพิษณุโลก]" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 25 (0 ง): 372. วันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2506
2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในอำเภอท่าหลวง จังหวัดพิจิตร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ง): 1750–1751. วันที่ 22 สิงหาคม พ.ศ. 2481
3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 91 (116 ง): (ฉบับพิเศษ) 18-20. วันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2517
4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร ตั้งเป็นกิ่งอำเภอวังทรายพูน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 92 (144 ง): 1876. วันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2518
5. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอหนองใหญ่ อำเภอบ่อไร่ อำเภอพรหมคีรี อำเภอนาบอน อำเภอบางสะพานน้อย อำเภอนาดี อำเภอกงหรา อำเภอวังทรายพูน อำเภอธารโต อำเภอคำตากล้า อำเภอศรีนคร อำเภอด่านช้าง อำเภอพรเจริญ อำเภอวังสามหมอ และอำเภอลานสัก พ.ศ. ๒๕๒๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 98 (115 ก): (ฉบับพิเศษ) 7-10. วันที่ 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2524