วันสิ่งแวดล้อมโลก

วันสิ่งแวดล้อมโลก (อังกฤษ: World Environment Day, WED) เป็นวันที่ได้รับการประกาศจากองค์การสหประชาชาติ ตรงกับวันที่ 5 มิถุนายน ของทุกปี สืบเนื่องมาจากโลกของเราเกิดวิกฤตการณ์ด้านสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง ได้รับการสนับสนุนจากองค์กรพัฒนาเอกชน ธุรกิจ หน่วยงานภาครัฐหลายแห่ง และเป็นตัวแทนของวันเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ขององค์การสหประชาชาติเพื่อสนับสนุนการรักษาสิ่งแวดล้อม^[1][2]

วันสิ่งแวดล้อมโลก
ชื่อทางการ	วันสิ่งแวดล้อมโลกโดยสหประชาชาติ
ชื่ออื่น	วันอีโค วันสิ่งแวดล้อม เวด
จัดขึ้นโดย	สหประชาชาติ
ประเภท	สิ่งแวดล้อม
ความสำคัญ	การรับรู้ปัญหาสิ่งแวดล้อม
การถือปฏิบัติ	การคุ้มครองสิ่งแวดล้อม
วันที่	5 มิถุนายน
ครั้งแรก	5 มิถุนายน 1973 (51 ปีก่อน) (1973-06-05)

รูปวันสิ่งแวดล้อมโลกที่จัดขึ้นในประเทศอินเดีย

วันสิ่งแวดล้อมโลกจัดขึ้นครั้งแรกในปี ค.ศ. 1974 ซึ่งกลายเป็นเวทีสำคัญในการสร้างการรับรู้เกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ เช่น มลพิษทางทะเล จำนวนประชากรโลกที่มากเกินไป ภาวะโลกร้อน การพัฒนาอย่างยั่งยืน และอาชญากรรมต่อสัตว์ป่า^[3] วันสิ่งแวดล้อมโลกเป็นเวทีระดับโลกสำหรับการรณรงค์และเผยแพร่ความรู้ด้านสิ่งแวดล้อม มีประเทศเข้าร่วมกว่า 143 ประเทศทุกปี รวมถึง อาร์เจนตินา, ออสเตรเลีย ออสเตรีย, บราซิล, แคนาดา, ชิลี, เดนมาร์ก, ฟินแลนด์, ฝรั่งเศส, เยอรมนี, อินเดีย, อิสราเอล, อิตาลี, ญี่ปุ่น, เม็กซิโก, โปแลนด์, แอฟริกาใต้, และสหรัฐอเมริกา โดยทุกปีจะมีการกำหนดธีมหลัก และเวทีให้ภาคธุรกิจ องค์กรนอกภาครัฐ ชุมชน นักการเมือง และดารา ได้ร่วมกันผลักดันกิจกรรมด้านสิ่งแวดล้อม^[4]

ความเป็นมา

วันสิ่งแวดล้อมโลก ถือกำเนิดขึ้นจาก การประชุมสหประชาชาติเรื่องสิ่งแวดล้อมของมนุษย์ (UN Conference on the Human Environment) ที่จัดขึ้นที่ สตอกโฮล์มว่าด้วยสภาพแวดล้อมของมนุษย์ จัดโดยสหประชาชาติ ระหว่างวันที่ 5-16 มิถุนายน 1972) โดยรัฐบาลของสวีเดนเป็นเจ้าภาพ และมีผู้เข้าร่วมประชุมกว่า 1300 คน จาก 113 ประเทศ รวมถึงมีผู้สังเกตการณ์อีกกว่า 1,500 คน จากหน่วยงานของรัฐ องค์การสหประชาชาติ และสื่อมวลชนแขนงต่าง ๆ ซึ่งจุดประสงค์ ของการประชุมในครั้งนั้นเพื่อมุ่งการหารือเกี่ยวกับการบูรณาการกิจกรรมของมนุษย์และสิ่งแวดล้อมโดยมีสาระสำคัญของการประชุมดังนี้

• ก่อตั้งโครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ (UNEP) โดยมีสำนักงานใหญ่อยู่ที่กรุงไนโรบี ประเทศเคนยา
• เรื่องร้องให้รัฐบาลประเทศต่าง ๆ จัดตั้งหน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อมภายในประเทศ
• ประกาศให้วันที่ 5 มิถุนายน ของทุกปีเป็นวันสิ่งแวดล้อมโลก

หนึ่งปีต่อมา เมื่อ ค.ศ. 1973 วันสิ่งแวดล้อมโลกครั้งแรกถูกจัดขึ้นอย่างเป็นทางการ ภายใต้แนวคิด "เพราะโลกมีเพียงใบเดียว"^[5]

นับตั้งแต่นั้นมา วันสิ่งแวดล้อมโลกกลายเป็นเวทีสำคัญระดับโลกในการ:

• สร้างการรับรู้ เกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อมที่หลากหลาย
• รณรงค์ และเผยแพร่ความรู้ด้านสิ่งแวดล้อม
• ผลักดัน กิจกรรมด้านสิ่งแวดล้อม

เจ้าภาพ

รายชื่อเจ้าภาพในการจัดงานวันสิ่งแวดล้อมโลกมีดังต่อไปนี้:^[6]

ปี	ธีม	เจ้าภาพ
1972	Stockholm Conference on Human Environment	Stockholm,United Nations
1973		เจนีวา, สวิตเซอร์แลนด์[7]
1974	Only one Earth ในงาน Expo '74[8]	Spokane, สหรัฐอเมริกา
1975	การตั้งถิ่นฐานของมนุษย์	ธากา, บังคลาเทศ
1976	Water: Vital Resource for Life	Ontario, แคนาดา
1977	Ozone Layer Environmental Concern; Lands Loss and Soil Degradation	Sylhet, บังคลาเทศ
1978	Development Without Destruction	Sylhet, บังคลาเทศ
1979	Only One Future for Our Children – Development Without Destruction	Sylhet, บังคลาเทศ
1980	A New Challenge for the New Decade: Development Without Destruction	Sylhet, บังคลาเทศ
1981	Ground Water; Toxic Chemicals in Human Food Chains	Sylhet, บังคลาเทศ
1982	Ten Years After Stockholm (Renewal of Environmental Concerns)	ธากา, บังคลาเทศ
1983	Managing and Disposing Hazardous Waste: Acid Rain and Energy	Sylhet, บังคลาเทศ
1984	Desertification	Rajshahi, บังคลาเทศ
1985	Youth: Population and the Environment	Islamabad, ปากีสถาน
1986	A Tree for Peace	Ontario, แคนาดา
1987	Environment and Shelter: More Than A Roof	Nairobi, เคนย่า
1988	When People Put the Environment First, Development Will Last	Bangkok, ไทย
1989	Global Warming; Global Warning	Brussels, Belgium
1990	Children and the Environment	Mexico City, เม็กซิโก
1991	Climate Change. Need for Global Partnership	Stockholm, Sweden
1992	Only One Earth, Care and Share	Rio de Janeiro, Brazil
1993	Poverty and the Environment – Breaking the Vicious Circle	ปักกิ่ง, จีน
1994	One Earth One Family	London, United Kingdom
1995	We the Peoples: United for the Global Environment	Pretoria, South Africa
1996	Our Earth, Our Habitat, Our Home	Istanbul, Turkey
1997	For Life on Earth	Seoul, Republic of Korea
1998	For Life on Earth – Save Our Seas	Moscow, Russian Federation
1999	Our Earth – Our Future – Just Save It!	Tokyo, ญี่ปุ่น
2000	The Environment Millennium – Time to Act	Adelaide, ออสเตรเลีย
2001	Connect with the World Wide Web of Life	Torino, Italy and Havana, Cuba
2002	Give Earth a Chance	Shenzhen, จีน
2003	Water – Two Billion People are Dying for It!	Beirut, Lebanon
2004	Wanted! Seas and Oceans – Dead or Alive?	Barcelona, Spain
2005	Green Cities – Plant for the Planet!	San Francisco, United States
2006	Deserts and Desertification – Don't Desert Drylands!	Algiers, Algeria
2007	Melting Ice – a Hot Topic?	London, England
2008	Kick The Habit – Towards A Low Carbon Economy	Wellington, New Zealand
2009	Your Planet Needs You – Unite to Combat Climate Change	Mexico City, เม็กซิโก
2010	Many Species. One Planet. One Future	Rangpur, บังคลาเทศ
2011	Forests: Nature at your Service	Delhi, อินเดีย
2012	Green Economy: Does it include you?	Brasilia, Brazil
2013	Think.Eat.Save. Reduce Your Foodprint	Ulaanbaatar, Mongolia
2014	Raise your voice, not the sea level	Bridgetown, Barbados
2015	Seven Billion Dreams. One Planet. Consume with Care.	Rome, Italy
2016	Zero Tolerance for the Illegal Wildlife trade	Luanda, Angola
2017	Connecting People to Nature – in the city and on the land, from the poles to the equator	Ottawa, แคนาดา
2018	Beat Plastic Pollution[9]	New Delhi, อินเดีย
2019	Beat Air Pollution[10]	People's Republic of China
2020	Time for Nature[11][12]	Colombia
2021	Ecosystem restoration[13]	Pakistan
2022	Only One Earth	Sweden
2023	Solutions to Plastic Pollution	Côte d'Ivoire
2024	Land restoration, desertification and drought resilience[14]	Riyadh, Saudi Arabia
2025	Ending plastic pollution[15]	Republic of Korea
2026	tbd	Azerbaijan[16]

ดูเพิ่มเติม

• วันต้นไม้แห่งชาติ
• วันคุ้มครองโลก

อ้างอิง

1. "Global actions on World Environment Day underscore urgent need to protect the planet". United Nations. 5 มิถุนายน 2022. สืบค้นเมื่อ 16 ธันวาคม 2022.
2. "World Environment Day 2021". America's Charities. 28 พฤษภาคม 2021. สืบค้นเมื่อ 16 ธันวาคม 2022.
3. Kenyatta, Jomo; Waldheim, Kurt; Strong, Maurice F.; Palme, Olof (5 มิถุนายน 1973). "Telephone Conference for World Environment Day - Part 1". United Nations UN Audiovisual Library (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 7 มิถุนายน 2022.
4. "World Environment Day". United Nations (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 มิถุนายน 2020. สืบค้นเมื่อ 3 มิถุนายน 2020.
5. Hill, Gladwin (4 มิถุนายน 1973). "Environment Day to Mark First Year of World Effort". The New York Times (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). ISSN 0362-4331. สืบค้นเมื่อ 7 มิถุนายน 2022.
6. "World Environment Day: driving five decades of environmental action" เก็บถาวร 8 มิถุนายน 2019 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, worldenvironmentday.global, no date; has most theme, some host country and a few host city identifications. Retrieved 17 August 2019.
7. Hill, Gladwin (4 มิถุนายน 1973). "Environment Day to Mark First Year of World Effort (Published 1973)". The New York Times (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 7 มิถุนายน 2022.
8. "Proclamation 4296—World Environment Day, 1974 | The American Presidency Project". www.presidency.ucsb.edu. สืบค้นเมื่อ 7 มิถุนายน 2022.
9. Nelliyat, Prakash (21 มิถุนายน 2018). "Beating plastic pollution". The Hindu (ภาษาIndian English). ISSN 0971-751X. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 4 มิถุนายน 2020. สืบค้นเมื่อ 4 มิถุนายน 2020.
10. "World Environment Day: Beat air pollution". World Meteorological Organization (ภาษาอังกฤษ). 5 มิถุนายน 2019. สืบค้นเมื่อ 4 มิถุนายน 2020.
11. Environment, U. N. "World Environment Day". World Environment Day (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 4 มิถุนายน 2020.^{[ลิงก์เสีย]}
12. "World Environment Day 2020: Theme, History, Quotes, Celebration". S A NEWS (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). 3 มิถุนายน 2020. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 มิถุนายน 2020. สืบค้นเมื่อ 4 มิถุนายน 2020.
13. "World Environment Day 2021: Press Release". UNEP NEWS (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). 3 มิถุนายน 2020. สืบค้นเมื่อ 11 พฤษภาคม 2021.
14. "World Environment Day 2024: accelerating land restoration, drought resilience & desertification progress". UN Environment Programme (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
15. "Republic of Korea to host World Environment Day 2025 with a focus on ending plastic pollution". UN Environment Programme. 21 กันยายน 2023.
16. "Republic of Azerbaijan to host World Environment Day 2026". UN Environment (ภาษาอังกฤษ). 27 มิถุนายน 2024. สืบค้นเมื่อ 1 กรกฎาคม 2024.

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็ปไซต์สิ่งแวดล้อมไทย เก็บถาวร 2009-02-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน