ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 สายเชียงใหม่–แม่ฮ่องสอน หรือที่นิยมเรียกว่า ถนนเชียงใหม่-หางดง, ถนนเชียงใหม่-จอมทอง, ถนนเชียงใหม่-ฮอด, ถนนเชียงใหม่-แม่สะเรียง เป็นทางหลวงสายหลักที่ใช้สำหรับเดินทางเข้าสู่จังหวัดแม่ฮ่องสอน เชื่อมต่อระหว่างเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ และเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นเส้นทางที่เชื่อมต่อการคมนาคมระหว่างชุมชนและสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญในพื้นที่ด้านใต้ของทั้งสองจังหวัด จากจุดเริ่มต้นที่ตัวเมืองเชียงใหม่ สามารถเดินทางเข้าสู่ตัวเมืองแม่ฮ่องสอนได้ด้วยระยะทางประมาณ 350 กิโลเมตร

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108
ถนนเชียงใหม่-หางดง,ถนนเชียงใหม่-ฮอด,ถนนเชียงใหม่-แม่สะเรียง
ข้อมูลของเส้นทาง
ความยาว	349.359 กิโลเมตร (217.082 ไมล์)
ประวัติ
ทางแยกที่สำคัญ
จาก	1141 ใน อ.เมือง จ.เชียงใหม่
	121 ใน อ.หางดง จ.เชียงใหม่ 116 ใน อ.สันป่าตอง จ.เชียงใหม่ 1010 ใน อ.จอมทอง จ.เชียงใหม่ 1009 ใน อ.จอมทอง จ.เชียงใหม่ 105 ใน อ.แม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน 128 ใน อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน
ถึง	1095 ใน อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน
ตำแหน่งที่ตั้ง
ประเทศ	ไทย
ระบบทางหลวง
ทางหลวงแผ่นดิน รายการ

รายละเอียดของเส้นทาง

ไฟป่าบนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 ภาพเมื่อเดือนมีนาคม พ.ศ. 2553

เส้นทางนี้อยู่ในความดูแลของแขวงทางหลวงเชียงใหม่ที่ 1 และแขวงทางหลวงแม่ฮ่องสอน สำนักงานทางหลวงที่ 1 เชียงใหม่ กรมทางหลวง^[1] เริ่มต้นจากคูเมืองเชียงใหม่ บริเวณสามแยกประตูเชียงใหม่ ตัดถนนช่างหล่อ ในพื้นที่เขตเทศบาลนครเชียงใหม่ (ช่วงถนนวัวลาย) โดยผ่านสี่แยกสนามบินเชียงใหม่ มุ่งหน้าเข้าสู่อำเภอหางดง ผ่านสันป่าตอง ดอยหล่อ จอมทอง และฮอด จังหวัดเชียงใหม่ จากนั้นเข้าสู่เขตจังหวัดแม่ฮ่องสอน ณ กิโลเมตร ที่ 68+500 (นับจากอำเภอฮอด) ผ่านอำเภอแม่สะเรียง แม่ลาน้อย ขุนยวม ก่อนเข้าสู่เขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน สิ้นสุดเส้นทางบนถนนขุนลุมประพาส ผ่านใจกลางเมือง และต่อเนื่องไปสู่ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1095 (ถนนปาย-แม่มาลัย) รวมระยะทางประมาณ 350 กิโลเมตร แบ่งออกเป็นช่วงเชียงใหม่-ฮอด ระยะทาง 88 กิโลเมตร และช่วงฮอด-แม่ฮ่องสอน ระยะทาง 265 กิโลเมตร ซึ่งเส้นทางในช่วงหลังนี้จะเริ่มนับหลักกิโลเมตรที่ 0 จากวงเวียนอำเภอฮอด ไปจนถึงแม่ฮ่องสอน

เส้นทางในช่วงเชียงใหม่ถึงอำเภอฮอดเป็นถนนขนาด 4-6 ช่องจราจร ไป-กลับ ยกเว้นในตัวอำเภอหางดง อำเภอสันป่าตอง ชุมชนทุ่งเสี้ยว และตัวอำเภอจอมทอง เป็นถนนในเขตชุมชนขนาด 2 ช่องจราจร ไป-กลับ โดยช่วงที่เป็นถนนขนาด 4-6 ช่องจราจร จะมีเกาะกลางถนน (สำหรับช่วงจอมทองถึงฮอด มีเกาะกลางเฉพาะช่วงเลาะแม่น้ำปิง ตำบลสบเตี๊ยะเท่านั้น) ส่วนเส้นทางในช่วงอำเภอฮอดถึงแม่ฮ่องสอนเป็นถนนขนาด 2 ช่องจราจรตลอดสาย เลาะไปตามภูเขาสูงชันถึงอำเภอแม่สะเรียง จากนั้นเส้นทางจะขนานไปกับแม่น้ำยวมถึงอำเภอขุนยวม และลัดเลาะไปตามหุบเขาถึงตัวเมืองแม่ฮ่องสอน ทั้งนี้ เส้นทางช่วงต้นจากคูเมืองเชียงใหม่ไปจนถึงสี่แยกสนามบินเป็นเส้นทางดั้งเดิมของเมืองเชียงใหม่ และใช้ชื่อเดิมคือถนนวัวลาย แต่ส่วนที่เหลือไม่มีชื่อที่เฉพาะเจาะจง

ประวัติ

การก่อสร้างสะพานบนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน

แนวเส้นทางถนนสายนี้ ดั้งเดิมใช้ในการเดินทางขนส่งและติดต่อค้าขายบริเวณจังหวัดแม่ฮ่องสอนมาแต่โบราณ เนื่องจากเป็นเส้นทางเชื่อมต่อระหว่างเมืองเชียงใหม่ ศูนย์กลางอาณาจักรล้านนา และเมืองมะละแหม่ง เมืองท่าชายฝั่งทะเลอันดามัน มหาสมุทรอินเดีย ในรัฐมอญ ประเทศพม่า โดยผ่านชายแดนบริเวณแม่น้ำสาละวินที่อำเภอแม่สะเรียง

ภายหลัง กรมทางหลวงได้เริ่มก่อสร้างถนนสายนี้ขึ้นจากเส้นทางลำลอง กลายเป็นเส้นทางลูกรังในช่วงปี พ.ศ. 2500-2506 ขนาดกว้างประมาณ 5.00 เมตร คันทางกว้างประมาณ 7-9 เมตร จนกระทั่งช่วงปี พ.ศ. 2530-2533 จึงเริ่มมีโครงการปรับปรุงเป็นผิวถนนคอนกรีตแอสฟัลต์ โดยแบ่งทำเป็นตอน ๆ ในช่วงฮอด-แม่สะเรียง, แม่ลาน้อย-ขุนยวม, ขุนยวม-บ้านห้วยโป่ง, บ้านห้วยโป่ง-ต่อเขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน^[2] และแม่สะเรียง-แม่ลาน้อย จนสามารถปรับปรุงผิวทางได้แล้วเสร็จตลอดทั้งเส้นทางในช่วงปี พ.ศ. 2541

รายชื่อทางแยก

รายชื่อทางแยกบน ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 ทิศทาง: เชียงใหม่–แม่ฮ่องสอน^[1]

จังหวัด	อำเภอ	กม.ที่	ชื่อจุดตัด	ซ้าย	ขวา
เชียงใหม่	เมืองเชียงใหม่	4+149	แยกสนามบิน	เชื่อมต่อจาก: ถนนทิพย์เนตร จากเมืองเชียงใหม่ (กำแพงเมืองเชียงใหม่ ประตูแสนปุง)
				ทล.1141 จาก ลำปาง	ทล.1141 จาก ท่าอากาศยานเชียงใหม่
		7+740	แยกแม่เหียะสมานสามัคคี (แยกบิ๊กซี หางดง)	132 ทล.132 ไป อ.สันกำแพง	132 ทล.132 ไป อ.สะเมิง
	หางดง	9+950	แยกราชพฤกษ์	ไม่มี	ถนนราชพฤกษ์เชียงใหม่ ไป อุทยานหลวงราชพฤกษ์
		10+247	แยกสะเมิง	ทล.121 ไป อ.สารภี	ทล.121 ไป อ.สะเมิง
		14+950	แยก กศน.หางดง	ชม.ถ 1-0034 ถนนหางดง-บ้านน้ำโท้ง ไป บ.ถวาย, บ.น้ำโท้ง, อ.สารภี	ไม่มี
	สันป่าตอง	21+558	แยกหนองตอง	ทล.1015 ไป ลำพูน	ไม่มี
		21+680	แยกช่างกระดาษ	ทางหลวงชนบท ชม.5036 ไป อ.ดอยหล่อ, อ.จอมทอง	ทางหลวงชนบท ชม.5036 ไป อ.หางดง
		22+404	แยกสันป่าตอง	ไม่มี	ทล.1013 ไป อ.แม่วาง
		30+500	แยกตลาดทุ่งเสี้ยว	ไม่มี	ทางหลวงชนบท ชม.3006 ไป บ.เปียง
		34+176	แยกท่าวังพร้าว	ทล.116 ไป อ.ป่าซาง	ทล.119 ไป อ.แม่วาง, อ.หางดง, เชียงใหม่
	ดอยหล่อ	49+615	แยกท่าลี่	ทล.1010 ไป อ.บ้านโฮ่ง, อ.เถิน	ไม่มี
	จอมทอง	57+239	แยกจอมทอง	ไม่มี	ทล.1009 ไป กิ่วแม่ปาน, ดอยอินทนนท์, อ.แม่แจ่ม
		58+340	แยกบุ่งฮวด	ทางหลวงชนบท ชม.3003 ไป บ.ท่าศาลา, บ.วังสะแกง, อ.เวียงหนองล่อง	ไม่มี
		82+450	แยกวัดถ้ำตอง	ไม่มี	ชม.3033 ทางหลวงชนบท ชม.3033 ไป บ.แปะ, บ.ขุนแปะ, อ.จอมทอง
	ฮอด	87+864	แยกวงเวียนฮอด	ไม่มี	ทล.108 ไป แม่ฮ่องสอน
				ตรงไป: ทล.1012 ไป อ.ดอยเต่า
		109+770	แยกออบหลวง	ไม่มี	ทล.1088 ไป อ.แม่แจ่ม
		127+100	แยกบ้านกิ่วลม	ทล.1099 ไป อ.อมก๋อย	ไม่มี
		143+293	แยกบ้านกองลอย	ไม่มี	ทล.1270 ไป อุทยานแห่งชาติแม่โถ, บ.แม่โถ
แม่ฮ่องสอน	แม่สะเรียง	191+369	แยกแม่สะเรียง	ทล.1194 ไป อ.สบเมย, บ.แม่สามแลบ	ไม่มี
				ทล.105 ไป อ.แม่สอด, ตาก	ไม่มี
	แม่ลาน้อย	220+964	แยกแม่ลาน้อย	ไม่มี	ทล.1266 ไป บ.ละอุบ
	ขุนยวม	271+729	แยกหางปอน	ทล.1337 ไป บ.แม่กิ๊, บ.ประตูเมือง	ไม่มี
		288+134	แยกขุนยวม	ไม่มี	ทล.1263 ไป ทุ่งบัวตอง, อ.แม่แจ่ม
	เมืองแม่ฮ่องสอน	341+525	แยกผาบ่อง (ใต้)	ทล.1399 ไป บ.ผาบ่อง	ไม่มี
		343+108	แยกผาบ่อง (เหนือ)	ทล.1399 ไป บ.ผาบ่อง	ไม่มี
		353+508	แยกประตูเมืองแม่ฮ่องสอนด้านใต้ (แยกท่าโป่งแดง)	ถนนเชื่อมต่อ: ถนนเลี่ยงเมืองแม่ฮ่องสอน ไป อ.ปาย ทล.1250 ไป บ.ท่าโป่งแดง	ไม่มี
				ตรงไป: ถนนขุนลุมประพาส เข้าเมืองแม่ฮ่องสอน
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

สถานที่สำคัญบนเส้นทาง

ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่ ท่าอากาศยานนานาชาติเชียงใหม่ หมู่บ้านหัตถกรรมไม้แกะสลักบ้านถวาย ตลาดนัดทุ่งฟ้าบด (กาดงัว) โบราณสถานเวียงท่ากาน อุทยานแห่งชาติออบขาน อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์

วัดพระธาตุศรีจอมทอง พิพิธภัณฑ์บ้านไร่ไผ่งาม ของแสงดา บัณสิทธิ์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (การทอผ้า) อุทยานแห่งชาติออบหลวง สถานีวนวัฒนวิจัยบ่อแก้ว (สวนสนบ่อแก้ว) อุทยานแห่งชาติแม่โถ ทุ่งดอกบัวตองดอยแม่เหาะ

วัดพระธาตุจอมแจ้ง วนอุทยานแก้วโกมล (ถ้ำแก้วโกมล) อุทยานแห่งชาติน้ำตกแม่สุรินทร์และทุ่งดอกบัวตองดอยแม่อูคอ เขื่อนผาบ่อง อนุสาวรีย์พระยาสิงหนาทราชา วัดพระธาตุดอยกองมู

ทางหลวงที่เกี่ยวข้อง

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 128

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 128
ที่ตั้ง	อ.เมืองแม่ฮ่องสอน
ความยาว	8.363 กิโลเมตร (5.197 ไมล์)

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 128 หรือ ทางเลี่ยงเมืองแม่ฮ่องสอน ^[3] เดิมเป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 เชื่อมต่อจากทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1250 (ถนนทางเข้าเรือนประทับแรมโป่งแดง) ทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของตัวเมือง ผ่านด้านทิศตะวันตกของดอยกองมู และสิ้นสุดเส้นทางที่สามแยกตัดทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1095 (ปาย-แม่มาลัย) บริเวณก่อนถึงสะพานข้ามแม่น้ำปายที่บ้านปางหมู ห่างจากตัวเมืองแม่ฮ่องสอนไปทางทิศเหนือประมาณ 4 กิโลเมตร เป็นถนน 2 ช่องจราจร ไป-กลับ ระยะทางรวม 8.363 กิโลเมตร

อ้างอิง

1. http://bmm.doh.go.th/website/index.php/statistics-for-maintenance/map-distance-control/39-highways-agency-1 เก็บถาวร 2018-07-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน แผนที่ระยะทางควบคุม สำนักงานทางหลวงที่ 1 เชียงใหม่
2. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2539/A/058/1.PDF พระราชกฤษฎีกากำหนดเขตที่ดินในบริเวณที่ที่จะเวนคืน เพื่อสร้างและขยายทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๑๐๘ สายต่อทางของเทศบาลนครเชียงใหม่ควบคุม - ต่อเขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอนควบคุม ตอนบ้านห้วยโป่ง - ต่อเขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอนควบคุม พ.ศ. ๒๕๓๙ [ออกตามความในพระราชบัญญัติทางหลวง พ.ศ. ๒๕๓๕]
3. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/00019220.PDF เก็บถาวร 2021-04-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน พระราชกฤษฎีกากำหนดเขตที่ดินในบริเวณที่ที่จะเวนคืนเพื่อสร้างทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๑๐๘ สายต่อทางของเทศบาลนครเชียงใหม่ควบคุม - ต่อเขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอนควบคุม ตอนทางเลี่ยงเมืองแม่ฮ่องสอน พ.ศ. ๒๕๔๓

แหล่งข้อมูลอื่น

• ระบบสารสนเทศโครงข่ายทางหลวง เก็บถาวร 2016-06-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน กรมทางหลวง กระทรวงคมนาคม