![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/langte-640px-Flag_of_Jordan.svg.png&w=640&q=50)
జోర్డాన్
From Wikipedia, the free encyclopedia
జోర్డాన్ నైఋతి ఆసియాలో సిరియా ఎడారి దక్షిణ భాగము నుంచి అకాబా అఖాతము వరకూ వ్యాపించి ఉన్న ఒక అరబ్ దేశము. సరిహద్దులుగా ఉత్తరాన సిరియా, ఈశాన్యాన ఇరాక్, తూర్పు దక్షిణాలలో సౌదీ అరేబియా, పడమరాన ఇజ్రాయేల్, పాలస్తీనా ప్రాంతాలు ఉన్నాయి. అరబిక్ భాషలో జోర్డాన్ అంటే అలోర్దన్ అంటారు. (అల్ ఓర్దన్). పూర్తి పేరు "ముమల్కతు అల్ హాషిమీయత్ అల్ ఓర్దనీయ" (Hashimite Kingdom of Jordan). హాషిమయిట్ వంశస్థులు పాలిస్తున్నరు కనుక ఇది హాషిమైట్ రాజ్యమయింది.
المملكة الأردنية الهاشمية అల్-మమ్లకా అల్-ఉర్దూనియ్యా అల్-హాషిమియ్యా హాషిమియా సామ్రాజ్యం, జోర్దాన్ |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
జాతీయగీతం عاش المليك జోర్డాన్ జాతీయగీతం ("అస్-సలామ్ అల్-మలకి అల్-ఉర్దోని")1 చిరకాలం రాజు జీవించుగాక |
||||||
![]() |
||||||
రాజధాని | అమ్మాన్ 31°57′N 35°56′E | |||||
అతి పెద్ద నగరం | రాజధాని | |||||
అధికార భాషలు | అరబ్బీ భాష | |||||
ప్రభుత్వం | రాజ్యాంగపర రాజరికం | |||||
- | రాజు | అబ్దుల్లా II | ||||
- | ప్రధానమంత్రి | మారూఫ్ అల్ బాకిత్ | ||||
స్వాతంత్ర్యం | ||||||
- | బ్రిటిష్ పాలన అంతం లీగ్ ఆఫ్ నేషన్స్ మాండేట్ | మే 25 1946 |
||||
విస్తీర్ణం | ||||||
- | మొత్తం | 89,342 కి.మీ² (112వది) 45,495 చ.మై |
||||
- | జలాలు (%) | negligible | ||||
జనాభా | ||||||
- | జూలై 2007 అంచనా | 5,924,000 (110వది) | ||||
- | 2004 జన గణన | 5,100,981 | ||||
- | జన సాంద్రత | 64 /కి.మీ² (131వది) 166 /చ.మై |
||||
జీడీపీ (PPP) | 2005 అంచనా | |||||
- | మొత్తం | $27.96 బిలియన్లు (97వది) | ||||
- | తలసరి | $4,900 (103వది) | ||||
జినీ? (2002–03) | 38.8 (medium) | |||||
మా.సూ (హెచ్.డి.ఐ) (2004) | ![]() |
|||||
కరెన్సీ | జోర్డానియన్ దీనార్ (JOD ) |
|||||
కాలాంశం | UTC+2 (UTC+2) | |||||
- | వేసవి (DST) | UTC+3 (UTC+3) | ||||
ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్ | .jo | |||||
కాలింగ్ కోడ్ | +962 | |||||
1 | ఇంకనూ రాజరికపు జాతీయగీతం. |
మృతసముద్రాన్ని ఇజ్రాయేల్ తో, అకాబా తీర ప్రాంతాన్ని ఇజ్రాయేల్, ఈజిప్టు, సౌదీ దేశాలతో పంచుకుంటోంది. జోర్డాన్ లో చాలా భాగం ఎడారితో నిండి ఉంటుంది. ముఖ్యంగా అరేబియా ఎడారి. కాక పోతే వాయవ్యాన పవిత్రమయిన జోర్డాన్ నది ఉండటంతో ఆ ప్రాంతాన్ని "సారవంతమయిన నెలవంక"గా అభివర్ణిస్తూ ఉంటారు. జోర్డాన్ రాజధాని అమ్మాన్ కూడా ఈ వాయవ్య దిశనే ఉంటుంది.
జోర్డాన్ తన చరిత్రలో సుమేరియన్, అక్కాడియన్, బాబిలోనియన్, మెసొపొటేమియన్, అస్సిరియన్, పర్షియన్ వంటి ఎన్నో నాగరికతలను చూసింది. ఇవే కాక కొంతకాలం ఫారోల నాటి ఈజిప్టు సామ్రాజ్యంలో భాగంగా ఉండటమే కాక నెబేటియన్ అనే ఒక స్థానిక నాగరికతకు ఆలవాలమయింది. ఈ నెబేటియన్ నాగరికతకు సంబంధించి ఎన్నో పురావస్తు విశేషాలు పెత్రాలో నేటికీ చూడవచ్చు. ఇవే కాక పాశ్చాత్య నాగరికతలయిన మాసిడోనియా, రోం, బైజాన్టయిన్, ఆట్టోమన్ సామ్రాజ్యాల ప్రభావం కూడా జోర్డాన్ పై ప్రభవించింది. బ్రిటీష్ వారి పాలనలో ఉన్న కొద్ది కాలం తప్పితే, ఏడవ శతాబ్ది నుండి ఇస్లాం, అరబ్ నాగరికతలను స్వంతం చేసుకుంది. జోర్డాన్ లో ఉన్నది రాజ్యాంగబద్దమయిన పార్లమెంటరీ రాచరిక ప్రభుత్వము. ఇక్కడ రాజు దేశాధినేతగా సర్వసైన్యాధ్యక్షునిగా వ్యవహరిస్తారు. రాజు తన ప్రభుత్వము, మంత్రివర్గ సభ్యుల సహకారంతో పరిపాలన సాగిస్తారు. ఈ మంత్రివర్గము ప్రజలు ఎన్నుకున్న లెజిస్లేచరుకు జవాబుదారుగా ఉంటారు. హౌస్ ఆఫ్ డెప్యూటీస్, హౌస్ ఆఫ్ నోటబుల్స్ అనే రెండు విభాగాలు కలిగి ఉన్న ఈ లెజిస్లేచరు ప్రభుత్వపు లెజిస్లేటివ్ విభాగంగా పనిచేస్తుంది. జ్యూడేషియల్ విభాగము మరిక స్వతంత్ర విభాగము.
జోర్డాన్ ఈ ప్రాంతంలో ప్రముఖ పర్యాటక ఆకర్షణగా ఉంది. ప్రత్యేకంగా ప్రవాస పాశ్చాత్యులు జోర్డాన్ రాజధానిలో నివసించడానికి, విద్యను అభ్యసించడానికి ఆసక్తి కనబరుస్తుంటారు. [1] మిడిల్ ఈస్ట్లో జోర్డాన్ సురక్షితమైనదని భావించడమేకాక అరబ్ దేశాలలో అత్యంత సురక్షిత దేశంగా జోర్డాన్ గుర్తించబడుతుంది.[2] పొరుగున ఉన్న సంక్షోభం మద్యలో గొప్ప ఆదరణీయంగా, శరణార్ధులకు ఆశ్రయం ఇవ్వడం (పొరుగు దేశాల నుండి 1948 నుండి శరణార్ధుల రాక ప్రారంభం అయింది).జోర్డానులో పాలస్తీనా శరణార్ధులు 2 మిలియన్లు, సిరియా శరణార్ధులు 1.2 మిలియన్లు నివసిస్తున్నారు.[3] సిరియన్ శరణార్ధుల వలన సమస్యలను ఎదుర్కొంటున్నప్పటికీ జోర్డాన్ నిరంతరంగా ఆదరణీయత చూపిస్తూ ఉంది. [4] ఇస్లామిక్ దేశం అయిన ఇరాక్ నుండి పారిపోయి వస్తున్న వేలాది ఇరాకీ క్రైస్తవులకు జోర్డాన్ ఆశ్రయం కల్పిస్తుంది. [5] 2009లో జోర్డాన్ సందర్శించిన పోప్ బెనెడిక్ట్ ఈ పవిత్రప్రదేశం క్రైస్తవ - ముస్లిముల సమైక్యతకు చిహ్నంగా ఉందని వర్ణించాడు.[6] 1950లో ప్రజలలో 30% క్రైస్తవులు ఉన్నారు. అయునప్పటికీ అత్యధికసంఖ్యలో ముస్లిములు శరణార్ధులుగా వచ్చిచేరినందున ప్రస్తుతం 2015 లో క్రైస్తవులు 6% నికి తగ్గింది. [7]