From Wikipedia, the free encyclopedia
Jimbo la Amhara (kwa Kiamhari: አማራ) ni moja ya majimbo kumi na moja ya kujitawala ya Ethiopia, inayojumuisha hasa watu wa kabila la Waamhara. Hapo awali ulijulikana kama Jimbo 3.
Makao makuu yake ni Bahir Dar.
Ziwa kubwa la Ethiopia, Ziwa Tana, liko katika Amhara, na vilevile Mbuga ya Milima Semien, ambayo inajumuisha mlima wa juu nchini Ethiopia, Ras Dashan.
Katika uongozi wa kifalme, Amhara ilikuwa imegawanywa katika mikoa kadhaa (kama Gondar, Gojjam, Begemder na mabadiliko), ambayo ilikuwa ilitawala kwa Ras au Negus mwenyeji. Jimbo la Amhara ilichukua mikoa ya zamani Begemder, Gojjam, na Wollo mwaka 1995.
Kulingana na sensa ya mwaka wa 2007 iliyofanywa na Kituo cha hesabu cha Etiopia kinachojulikana kama (CSA), jimbo la Amhara lina wakazi 17,214,056 ambao kati yao 8,636,875 walikuwa wanaume na 8,577,181 wanawake; idadi ya wakazi mijini ilikuwa 2,112,220 au asilimia 12.27 ya wakazi.
Kwa wastani wa kilometa za mraba 159,173.66, kanda hii ina uwiano wa watu 108.15 kwa kilometa mraba. Katika jimbo zima kaya 3,953,115 zilihesabiwa, ambayo matokeo ya wastani ya jimbo ya watu 4.3 kwa kaya: kaya za mijini kuwa na wastani 3.3 na kaya za vijijini watu 4.5.
Wakazi wengi ni Waamhara, ambao wanakadiriwa kuwa asilimia 91.48; makundi mengine ni Agaw / Awi (3,46%), Oromo (2,62%), Agaw / Kamyr (1,39%), na Argobba (0,41%). Jumla ya wakazi wa Jimbo 82.5% walikuwa Wakristo Waorthodoksi wa Mashariki, 17.2% Waislamu, 0,2% na 0,1% Waprotestanti wengine wote. [1]
Katika sensa iliyofanyika mwaka wa 1994, idadi ya wakazi wa jimbo iliripotiwa kuwa 13834297 ambapo wanaume 6,947,546 na wanawake 6,886,751; 1265315 kuhesabiwa wakazi wa mijini au 9.15% ya wakazi. Wengi ya wakazi walikuwa WaAmhara, ambao walikuwa asilimia 91.2% ya wakazi; makundi mengine ni pamoja na Oromo (3%), Agaw / awi (2,7%), Qemant (1,2%), na Agaw / Kamyr (1%). Jumla ya wakazi wa jimbo hili asilimia 81.5% walikuwa Wakristo wa Orthodox , 18.1% Muslim, na 0,1% Waprotestanti. [2]
Kulingana na CSA, mwaka 2004 28% ya jumla ya idadi ya watu walikuwa wanapata maji salama ambao 19.89% walikuwa wakazi wa vijijini na 91.8% walikuwa mijini. [3]
Taarifa nyingine za kawaida juu ya viashiria vya hali ya maisha kwa Waamhara mwaka 2005 ni pamoja na zifuatazo: 17.5% ya wakazi kuwa mafukara; watu wazima wenye kujua kusoma na kuandika kwa wanaume ni 54% na wanawake 25.1%; na vifo vya watoto wachanga ni 94 kwa watoto 1,000 waliozaliwa hai, ambayo ni kubwa kuliko wastani wa taifa la 77; angalau nusu ya vifo hivi ilitokea katika mwezi wa kwanza wa maisha. [4]
CSA ya Ethiopia ya mwaka 2005 inakadiriwa kuwa wakulima katika Waamhara walikuwa na jumla ya ng'ombe 9,694,800 (anayewakilisha 25% ya jumla ya ng'ombe Ethiopia), 6,390,800 kondoo (36,7%), 4,101,770 mbuzi (31,6%), 1,400,030 punda (55,9%), 257,320 farasi (17%), 8900 nyumbu (6%), 14,270 ngamia (3,12%), kuku 8,442,240 wa aina zote (27,3%), na 919,450 nyuki (21,1%). [5]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.