Panteizmi (nga gr. pan = gjithë, mbarë, krejt dhe theos = Perëndi; fjalë për fjalë do të thotë «Perëndia është gjithçka» dhe «Gjithçkaja është Perëndi») është një mësim që njëjtëson hyjnoren me gjithësinë dhe dukuritë e saj. Ndryshe mund të përkufizohet si "konceptim i atij që mendon se natyra e Zotit përkon me natyrën e gjithësisë".[1] Panteizmi beson se nuk ka perëndi pa lëndën, fuqitë, dhe ligjet e shfaqura në gjithësi. Panteizmi është një mësim që veçorizon shumë Budizmin dhe Hinduizmin, dhe paraqitet në shkrimet hinduiste të Vedas dhe Bhagavadgitas. Shumë filozofë helenë kanë ndihmuar në themelimin e panteizmit perëndimor. Në mesjetë dhe rilindje, tradita rrodhi më pas në neoplatonizëm, dhe në besimin judaiko të krishterë në misticizëm. Në qindvjeçarin e 17-të Spinoza formuloi sistemin më të përparuar panteistik, duke argumentuar se Perëndia dhe natyra janë dy emra pak a shumë për një realitet.
Emërtimi mendohet të jetë sajuar nga Gjon Toland në qv. 18-të, por pikëpamjet panteiste janë shumë të lashta.
- Budizmi
- Deizmi
- Hinduizmi
- Kabalah
- Kozmologjia
- Kozmoteizmi
- Natyralizmi
- Pandeizmi
- Panpsikizmi
- Teizmi
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
