Kvisling ili kvislinzi je izraz koji se u užem smislu koristi kao naziv za pro-osovinske pojedince ili organizacije, političke stranke, vojne ili paravojne formacije, odnosno državne vlasti u od strane Sila Osovine okupiranih zemalja Evrope u Drugom svjetskom ratu. Izraz je svoje ime dobio po Vidkunu Quislingu (1887-1945), norveškom političaru koji je od 1. februara 1942. do 8. maja 1945. vodio marionetsku vladu u Norveškoj pod njemačkom okupacijom. Prvi put je u svom značenju upotrijebljen u londonskom Daily Mailu, a nakon toga ju je radio-program BBC-ja popularizirao i u ostalim jezicima.[1] Nakon Drugog svjetskog rata, slično kao i riječ „fašizam”, počeo se koristiti i izvan svog historijskog konteksta.
Vrlo blizak pojam kvislinštvu je „kolaboracionizam” i „kolaborator”, pa se te dvije imenice do neke mjere mogu smatrati sinonimima. Razlika između dva termina je to što je „kolaboracionizam” opći pojam suradnje sa okupatorom, koji se može primjeniti u raznim oblicima suradnje, dok „kvisling” označava više praksu okupatorske strane da uspostavi lokalnu vlast sa lokalnim političarima koji će podržati i posredovati okupatorsku vlast, pri čemu su „kvislinzi” imali unutarnju političku korist a ponekad i nuždu da bi se uklonili veći problemi sa okupatorom. Kvislinzi su svakako imali važnu ulogu u jačanju položaja fašističke i nacistiške politike u Europi.
- Ante Pavelić, Slavko Kvaternik, Ante Vokić, Miroslav Navratil, Andrija Artuković, Lovro Sušić, Džafer Kulenović, Osman Kulenović, Nikola Mandić, Mile Budak (v. vlade NDH)
- Milan Aćimović, Velibor Jonić, Dimitrije Ljotić; Milan Nedić, Kosta Pećanac, Ilija Trifunović-Birčanin, Dragoljub Mihailović (v. Nedićeva Srbija i Nedićeva vlada; v. Suradnja četnika sa Osovinom)
- Odilo Globočnik, Leon Rupnik, Ernest Peterlin, Franc Krener, Ivan Prezelj (v. Slovensko domobranstvo i Bela garda)
- Krsto Popović (v. Zelenaši), Sekula Drljević, Blažo Đukanović
- Aćif Hadžiahmetović
- Ali Këlcyra, Mid'hat Frashëri, Šaban Poluža, Xhem Hasa, Sali Rama, Žuk Adžija, Rizë Umeri, Xhafer Deva
- Vidkun Quisling (Norveška)
- Erik Scavenius (Danska)
- Stepan Bandera i Mikola Lebed (Ukrajina)
- Jaroslav Krejčí, Emanuel Moravec, Emil Hácha (Češka)
- Jozef Tiso (Slovačka)
- Filip Peten, Pierre Laval i François Darlan (Francuska)
- Léon Degrelle i Staf De Clercq (Belgija)
- Anton Mussert, Cornelis van Geelkerken, Wim Henneicke i Willem Briedé (Nizozemska)
- Ferenc Szálasi, Kálmán Darányi, László Bárdossy, Döme Sztójay (Dimitrije Stojaković), Béla Imrédy (Mađarska)
- Ion Antonescu (Rumunija)
- Petar Gabrovski, Bogdan Filov, Dobri Božilov (Bugarska)
- Georgios Tsolakoglou, Konstantinos Logothetopoulos, Ioannis Rallis (Grčka)
- „Hanjian” (漢奸 ili 汉奸)
- Peta kolona
- Kolaboracionizam
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
