nadzieja
Z Wikisłownika, wolnego słownika
- wymowa:
- IPA: [naˈʥ̑ɛ̇ja], AS: [naʒ́ėi ̯a], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
| przypadek | liczba pojedyncza | liczba mnoga |
|---|---|---|
| mianownik | nadzieja | nadzieje |
| dopełniacz | nadziei | nadziei |
| celownik | nadziei | nadziejom |
| biernik | nadzieję | nadzieje |
| narzędnik | nadzieją | nadziejami |
| miejscownik | nadziei | nadziejach |
| wołacz | nadziejo | nadzieje |
- (1.1) oczekiwanie spełnienia się upragnionej rzeczy; wiara, że to się wydarzy
- (1.2) osoba, rzecz, działanie, z którym wiążemy oczekiwania, pragnienia
- odmiana:
- (1.1-2)
- przykłady:
- (1.1) Jego słowa obudziły w niej nadzieję.
- (1.2) Naszą nadzieją i szansą na dalszy rozwój jest otwarte i dobrze wykształcone młode pokolenie.
- składnia:
- (1.1) nadzieja + D. / na + B. • nadzieja w + Ms.
- kolokacje:
- (1.1) mieć / żywić / budzić / odbierać / stracić / zawieść nadzieję • promyk nadziei • ziścić nadzieje • karmić się nadzieją • Przylądek Dobrej Nadziei
- synonimy:
- (1.1) otucha
- antonimy:
- (1.1) rezygnacja, zwątpienie, beznadzieja
- hiperonimy:
- (1.1) możliwość, oczekiwanie
- hiponimy:
- (1.1) światło w tunelu / światełko w tunelu
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. beznadzieja ż, Nadzieja ż, nadziejność ż
- czas. dziać ndk., dziać się ndk.
- przym. nadziejny, beznadziejny
- przysł. nadziejnie, beznadziejnie
- związki frazeologiczne:
- mieć nadzieję • rokować nadzieje • robić nadzieję • przy nadziei
- przysłowia: ciesz się nadzieją do ostatka, bo nadzieja głupich matka • deszcz na świętego Błażeja, słaba wiosny nadzieja • gdy w styczniu deszcz leje, złe robi nadzieje • jaki dzień Bartłomieja, takiej jesieni nadzieja • jeśli w dzień świętego Michała wiatr północny wieje, to na pogodę nie miejmy nadzieję • kiedy na Michała wiatr północny wieje, na ładną pogodę chłop traci nadzieję • kto ma nadzieję, ten i we łzach się śmieje • miękko na Andrzeja, oj! niedobra nadzieja • miękko na Jędrzeja, oj! niedobra nadzieja • na świętego Andrzeja błyska dziewkom nadzieja • na świętego Andrzeja błyska pannom nadzieja • na świętego Andrzeja dziewkom z wróżby nadzieja • na świętego Andrzeja kurom w polu nadzieja • na świętego Macieja prędzej wiosny nadzieja • nadzieja głupich matka • nadzieja matką głupich • pogoda na świętego Błażeja, dobra wiosny nadzieja • póki żywota, póty nadziei • słabe w gosposi nadzieje, gdy śpi, jak kogut pieje • w Bogu nadzieja, w pracy korzyść • w dzień świętego Andrzeja pannom z wróżby nadzieja
- etymologia:
- prasł. *na-dedi̯a od prasł. *dedi̯ǫ < praindoeur. *dheh₁-
- uwagi:
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) hoop
- albański: (1.1) shpresë ż
- amharski: (1.1) ተስፋ (täsfa)
- angielski: (1.1) hope
- arabski: (1.1) أمل m ('amal), رجاء ż, رجية m (rajāʾ)
- asamski: (1.1) আশা (asha), হেঁপাহ (hẽpah)
- asturyjski: (1.1) esperanza ż
- awarski: (1.1) божизе
- azerski: (1.1) ümid
- baskijski: (1.1) itxaropen, esperantza
- baszkirski: (1.1) өмөт (ömöt)
- beludżi: (1.1) امیت (omit)
- bengalski: (1.1) আশা (asha), উমেদ (umed)
- białoruski: (1.1) надзея ż (nadzeâ)
- birmański: (1.1) မျှော်လင့်ချက် (hmyaulang.hkyak)
- bośniacki: (1.1) nada ż
- bretoński: (1.1) spi m
- bułgarski: (1.1) надежда ż (nadežda); (1.2) надежда ż (nadežda)
- cebuano: (1.1) paglaom
- chiński standardowy: (1.1) 希望 (xīwàng)
- chorwacki: (1.1) nada ż
- czeski: (1.1) naděje ż
- cziczewa: (1.1) chiyembekezo
- czuwaski: (1.1) шанчӑк
- dari: (1.1) امید (omid)
- dolnołużycki: (1.1) naźeja ż
- duński: (1.1) håb n; (1.2) håb n
- dzongkha: (1.1) ཐུགས་རེ (thugs re)
- elfdalski: (1.1) up n
- esperanto: (1.1) espero; (1.2) espero
- estoński: (1.1) lootus
- ewe: (1.1) mɔkpɔkpɔ
- farerski: (1.1) vón ż
- fidżyjski: (1.1) inuinui
- fiński: (1.1) toivo
- francuski: (1.1) espoir m, espérance ż; (1.2) espoir m, espérance ż
- friulski: (1.1) sperance ż
- fryzyjski: (1.1) hope n
- gagauski: (1.1) umut
- galicyjski: (1.1) esperanza ż
- gocki: (1.1) 𐍅𐌴𐌽𐍃 ż (wēns)
- górnołużycki: (1.1) nadźija ż
- grenlandzki: (1.1) neriugisaq
- gruziński: (1.1) იმედი (imedi)
- gudźarati: (1.1) આશા ż (āśā)
- haitański: (1.1) espwa
- hausa: (1.1) fata, sa rai
- hawajski: (1.1) manaʻolana, ʻupu, pono
- hebrajski: (1.1) תיקוה ż (tikwa)
- hiligaynon: (1.1) paglaum
- hindi: (1.1) आशा (asa)
- hiszpański: (1.1) esperanza ż; (1.2) esperanza ż
- ido: (1.1) espero
- igbo: (1.1) nchekwube
- indonezyjski: (1.1) berharap
- interlingua: (1.1) sperantia
- inuktitut: (1.1) ᓂᕆᐅᒋᔭᖃᕐᓂᖅ
- irlandzki: (1.1) dóchas m
- islandzki: (1.1) von ż
- istriocki: (1.1) sparansa ż
- jakucki: (1.1) эрэл
- japoński: (1.1) 希望 (きぼう, kibō)
- jidysz: (1.1) האָפֿענונג ż (hofenung)
- kannada: (1.1) ಭರವಸೆ (bharavase)
- kantoński: (1.1) 希望
- karaczajsko-bałkarski: (1.1) умут (umut)
- kaszubski: (1.1) nôdzeja ż; (1.2) nôdzeja ż
- kataloński: (1.1) esperança ż, il·lusió ż
- kazachski: (1.1) үміт (ümit)
- khmerski: (1.1) សង្ឃឹម (sɑngkhɨm)
- kirgiski: (1.1) үмүт (ümüt)
- klingoński: (1.1) tul
- koreański: (1.1) 희망 (huimang)
- krymskotatarski: (1.1) ümüt
- kumycki: (1.1) умут
- kurmandżi: (1.1) hêvî ż
- litewski: (1.1) viltis ż
- luksemburski: (1.1) Hoffnung ż
- łaciński: (1.1) spes ż
- łotewski: (1.1) cerība ż
- macedoński: (1.1) надеж ż (nadež)
- malajalam: (1.1) പ്രതീക്ഷ (pratīkṣa)
- malajski: (1.1) harapan
- malediwski: (1.1) އުއްމީދު
- malgaski: (1.1) fanantenana
- maltański: (1.1) tama ż
- maoryski: (1.1) tūmanako
- marathi: (1.1) आशा (āśā)
- maya: (1.1) alab óolal
- mongolski: (1.1) итгэл найдвар (itgel naidvar), найдвар (naidvar)
- nawaho: (1.1) sih
- nepalski: (1.1) आशा (āśā)
- niderlandzki: (1.1) hoop ż/m
- niemiecki: (1.1) Hoffnung ż; (1.2) Hoffnungsträger m
- norweski (bokmål): (1.1) håp n
- norweski (nynorsk): (1.1) håp n
- norweski (riksmål): (1.1) håp n
- nowogrecki: (1.1) ελπίδα ż (elpída); (1.2) ελπίδα ż (elpída)
- orija: (1.1) ଆଶା (asha)
- ormiański: (1.1) հույս (huys)
- papiamento: (1.1) speransa
- paszto: (1.1) هیله ż (hila)
- pendżabski: (1.1) ਉਮੀਦ (umīd)
- perski: (1.1) امید (omid)
- plautdietsch: (1.1) Hopninj ż
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
- portugalski: (1.1) esperança ż
- północnolapoński: (1.1) vuordda
- romansz: (1.1) speranza ż
- rosyjski: (1.1) надежда ż (nadežda); (1.2) надежда ż (nadežda)
- rumuński: (1.1) speranță ż, nădejde ż
- samoański: (1.1) faamoemoe
- sanskryt: (1.1) आशा ż (āśā)
- serbski: (1.1) нада (nada) ż
- slovio: (1.1) nadea (надеа)
- słowacki: (1.1) nádej ż
- słoweński: (1.1) upanje n
- somalijski: (1.1) rayeyn
- staroangielski: (1.1) hopa m, tohopa m
- starogrecki: (1.1) ἐλπίς ż (elpís)
- suahili: (1.1) matumaini
- sundajski: (1.1) harepan
- syngaleski: (1.1) බලාපොරොත්තුව (balāporottuva)
- szkocki gaelicki: (1.1) dòchas m
- szwedzki: (1.1) hopp n
- średnioangielski: (1.1) hope
- średnio-wysoko-niemiecki: (1.1) hoffenunge ż
- tabasarański: (1.1) умуд (umud)
- tadżycki: (1.1) умед (umed)
- tagalski: (1.1) pag-asa
- tahitański: (1.1) tia‘iraa
- tajski: (1.1) ความหวัง (kwaam-wǎng)
- tamilski: (1.1) நம்பிக்கை (nampikkai)
- tatarski: (1.1) ömet / өмет
- telugu: (1.1) ఆశ (āśa)
- tigrinia: (1.1) ተስፋ
- tok pisin: (1.1) hop
- tonga: (1.1) ʻamanaki lelei
- turecki: (1.1) umut
- turkmeński: (1.1) umyt
- tybetański: (1.1) རེ་བ (re ba), ཐུགས་རེ (thugs re)
- udmurcki: (1.1) оскон
- ujgurski: (1.1) ئۈمىد (ümid)
- ukraiński: (1.1) надія ż (nadìâ)
- urdu: (1.1) امید ż (ummīd)
- uzbecki: (1.1) umid
- volapük: (1.1) spel
- walijski: (1.1) gobaith m
- wenecki: (1.1) speransa ż
- węgierski: (1.1) remény
- wietnamski: (1.1) niềm hy vọng
- wilamowski: (1.1) höffnung ż, höfnung ż, höfnan ż, nodźeja ż, nadźeja ż
- włoski: (1.1) speranza ż; (1.2) speranza ż
- wolof: (1.1) yakaar
- zulu: (1.1) ithemba
- źródła: