Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zielistka, zielistek (Chlorophytum Ker Gaw.) – rodzaj roślin zaliczany do rodziny szparagowatych w systemie APG III z 2009. Wcześniej rodzaj umieszczany w rodzinie agawowatych (Agavaceae) (system APG II z 2003), liliowatych (Liliaceae) (system Cronquista z 1981), w niektórych systemach w ramach wyodrębnianej rodziny pajęcznicowatych (Anthericaceae). Obejmuje ok. 100–150 gatunków (różnice wynikają z różnych ujęć systematycznych gatunków włączanych tutaj lub do rodzajów Anthericum i Dasystachys). Wszyscy przedstawiciele to byliny rosnące w tropikalnych obszarach Azji, Afryki, Australii i Ameryki, przy czym większość gatunków występuje w Afryce[3]. Gatunkiem popularnym w uprawie (w klimacie umiarkowanym jako roślina doniczkowa) jest zielistka Sternberga[4]. Gatunkiem typowym jest Chlorophytum inornatum Ker-Gawler[5].
 Zielistka Sternberga | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj |
zielistka |
| Nazwa systematyczna | |
| Chlorophytum Ker-Gawler Bot. Mag. t. 1071. 1 Dec 1807 | |
.jpg)
.jpg)
Z kłącza, zwykle krótkiego, o bulwiastych korzeniach, wyrastają równowąskie, mieczowate lub sercowate liście z pochwowatą nasadą[3]. U nasady liści wyrastają głąbiki z liśćmi wspierającymi odgałęzienia kwiatostanu znajdującego się na szczycie i tworzonego przez grona białych kwiatów. Kwiaty są obupłciowe, niepozorne, małe, w kolorze białym lub zielonkawym. Listków okwiatu jest 6, wolnych, z 3–7 żyłkami wiązek przewodzących. 6 pręcików wyrasta z nasady listków okwiatu. Posiadają cienkie nitki, lekko rozszerzające się w części środkowej. Pylniki osadzone są u swej podstawy i otwierają się do wnętrza kwiatu. Zalążnia utworzona z 3 owocolistków w każdej z komór z 1 lub kilkoma zalążkami. Szyjka słupka cienka, zakończona drobnym znamieniem. Owocem jest trójkanciasta torebka. Nasiona są czarne, spłaszczone[4].
.jpg)
Jeden z wielu rodzajów z dawnej rodziny liliowatych (Liliaceae) (system Cronquista z 1981), który wraz z najbliższymi krewnymi jest w ostatnich kilkunastu latach bardzo różnie ujmowany przez taksonomów. Preferujący wyróżnianie wielu drobnych rodzin (np. system Reveala z lat 1993–1999) wyodrębniali rodzinę pajęcznicowatych Anthericaceae J. Agardh. W pierwszych wersjach systemu APG (1998, 2003) rodzaj zaliczany był do rodziny agawowate (Agavaceae), która w wersji z 2009 została zdegradowana do rangi podrodziny[2].
Długi czas rodzaj wyodrębniany był od podobnych tylko na podstawie różnic morfologicznych i cytologicznych. Gdy poznano jego filogenezę za pomocą badań molekularnych, okazało się, że odrębnie opisywany poprzednio rodzaj Dasystachys zagnieżdżony jest wewnątrz kladu Chlorophytum. Dodatkowo przeniesiono do tego rodzaju także afrykańskie gatunki uprzednio zaliczane do rodzaju Anthericum (tam utrzymywane czyniły z tego rodzaju takson parafiletyczny)[6].
Jeden z rodzajów podrodziny agawowych (Agavoideae) w obrębie szparagowatych (Asparagaceae s.l.). W obrębie podrodziny wchodzi w skład grupy liczącej w sumie 8 rodzajów, stanowiącej klad siostrzany dla dwóch rodzajów – Herreria i Herreriopsis[2].
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa liliowe (Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd agawowce (Agavales Hutch.), rodzina pajęcznicowate (Anthericaceae J. Agardh), podplemię Chlorophytinae Benth., rodzaj zielistka (Chlorophytum Ker Gawl.)[7].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
