Z17 Diether von Roeder

Z17 Diether von Roeder – niemiecki niszczyciel z okresu II wojny światowej, główny okręt typu 1936 (nazywanego też Diether von Roeder), zatopiony w 1940 w bitwie pod Narwikiem.

Z17 Diether von Roeder

Historia
Stocznia	Deschimag, Brema
Położenie stępki	9 września 1936
Wodowanie	19 sierpnia 1937
Niemcy
Wejście do służby	29 sierpnia 1938
Zatopiony	13 kwietnia 1940 pod Narwikiem
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 2411 t pełna: 3415 t
Długość	123 m
Szerokość	11,8 m
Zanurzenie	4,3 m
Napęd
2 turbiny parowe o mocy 70 000 KM, 6 kotłów parowych, 2 śruby
Prędkość	38 węzłów
Zasięg	2020 Mm przy 19 w
Uzbrojenie
5 × 128 mm (5×I), 4 × 37 mm plot (2×II), 6 × 20 mm plot (6×I), 8 wt 533 mm (2×IV), 18 bg, miny
Załoga	323

Budowa

Zamówiony wraz z innymi okrętami tego typu 6 stycznia 1936, położenie stępki – 9 września 1936, wodowanie – 19 sierpnia 1937, wejście do służby – 29 sierpnia 1938. Zbudowany w stoczni Deschimag AG w Bremie (numer stoczniowy W920). W systemie oznaczeń niemieckich niszczycieli miał przydzielony numer Z17 (rzadko używany w oficjalnych dokumentach), przed wojną nosił numer burtowy 51. Budowa kosztowała 12,87 mln Reichsmark^[1].

Nazwę nadano mu na cześć niemieckiego kapitana marynarki, dowódcy niszczyciela S 62 z I wojny światowej, poległego na nim 10 lipca 1918 na minie, podczas próby ratowania niszczyciela S 66.

Służba

Po wybuchu II wojny światowej działał na Morzu Północnym i w Cieśninach Duńskich. 4 września 1939 lekko uszkodzony w nalocie brytyjskim na Wilhelmshaven^[2]. Uczestniczył w jednej operacji stawiania min na wodach angielskich, w nocy 17/18 października 1939 w ujściu rzeki Humber (wraz z niszczycielami „Karl Galster”, „Friedrich Eckoldt”, „Wilhelm Heidkamp”, „Hans Lüdemann” i „Hermann Künne”)^[3].

Wziął następnie udział w inwazji na Norwegię (operacji Weserübung), w grupie zajmującej Narwik, przewożąc tam strzelców górskich. 9 kwietnia 1940 zdobył przed Narwikiem dwa małe norweskie patrolowce „Michael Sars” i „Kelt”.

Dozorując w Ofotfjordzie 10 kwietnia rano, na skutek nieporozumienia powrócił do portu w Narwiku, przez co nie wykryto do fiordu brytyjskiej 2 Flotylli Niszczycieli. W następującej bitwie pod Narwikiem został poważnie uszkodzony artylerią brytyjskich niszczycieli i unieruchomiony (13 zabitych); wypuszczone przez niego trzy torpedy przeszły pod okrętami brytyjskimi na zbyt dużej głębokości (być może na skutek wad technicznych)^[2].

13 kwietnia 1940 podczas drugiego starcia pod Narwikiem, stał unieruchomiony w porcie w Narwiku, gdzie był nieskutecznie ostrzeliwany m.in. przez pancernik HMS „Warspite”. Sam ostrzeliwał brytyjskie okręty, uszkadzając niszczyciel HMS „Cossack”, po czym po wyczerpaniu amunicji został wysadzony w powietrze przez załogę (pozycja 68°25′N 17°24′E).

Dowódcy:

• kmdr ppor (Korvettenkapitän) Erich Holtorf: 29 sierpnia 1938 – 13 kwietnia 1940

Dane techniczne

Szczegółowy opis i historia konstrukcji – w artykule niszczyciele typu 1936.

• wyporność:
  • standardowa: 2411 t
  • pełna: 3415 t
• wymiary:
  • długość: 123 m
  • długość na linii wodnej: 120 m
  • szerokość: 11,8 m
  • zanurzenie: 4,3 m
• napęd: 2 turbiny parowe o mocy łącznej 70 000 KM, 6 kotłów parowych Wagnera (ciśnienie robocze 70 at), 2 śruby
• prędkość maksymalna: 38 w
• zasięg: 2020 mil morskich przy prędkości 19 w
• zapas paliwa: 787 t mazutu
• załoga: 323

Uzbrojenie i wyposażenie:

• 5 dział kalibru 128 mm (nominalnie 12,7 cm) SK C/34 w pojedynczych stanowiskach, osłoniętych maskami (5xI)
  • długość lufy L/45 (45 kalibrów), donośność maksymalna 17 400 m, kąt podniesienia +30°, masa pocisku 28 kg, zapas amunicji – 120 na działo
• 4 działka przeciwlotnicze 37 mm SK C/30, półautomatyczne, podwójnie sprzężone na podstawach LC/30 (2×II)
• 6 działek przeciwlotniczych 20 mm (6×I)
• 8 wyrzutni torpedowych 533 mm (2×IV), 12-16 torped
• 18 bomb głębinowych (zrzutnia bg)
• możliwość zabrania 60 min morskich
• szumonamiernik GHG
• system kierowania ogniem artylerii głównej: dwa 4-metrowe dalmierze stereoskopowe (na nadbudówce dziobowej i śródokręciu), centrala artyleryjska C34/Z

Przypisy

1. German Naval History.
2. S Patjanin: „Esmincy...”.
3. German Naval History.

Bibliografia

• Siergiej W. Patjanin (С.В.Патянин): „Esmincy tipa Leberecht Maass” (Эсминцы типа «Леберехт Маасс»), seria Morskaja Kollekcja 5/2004.
• Z17 Diether von Roeder w serwisie German Naval History.