Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1972 roku

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1972 roku – czterdzieste siódme wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano ponownie Richarda Nixona, a wiceprezydentem na drugą kadencję został Spiro T. Agnew.

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1972 roku

Państwo	Stany Zjednoczone
Rodzaj	wybory prezydenckie
Data przeprowadzenia	7 listopada 1972 (głosowanie powszechne)
Podstawa prawna	Konstytucja Stanów Zjednoczonych
Głosowanie
Wyniki wyborów prezydenckich (% głosów elektorskich): Nixon 96,6% McGovern 3,2% Hospers 0,2%
Wyniki wyborów wiceprezydenckich (% głosów elektorskich): Agnew 96,6% Shriver 3,2% Nathan 0,2%
Frekwencja: 55,1%
poprzednie: 1968 następne: 1976

Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1972 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Kampania wyborcza

Zbliżając się do wyborów prezydenckich w 1972 roku, urzędujący prezydent podjął kroki, mające zapewnić mu prawicowy elektorat^[1]. Nixon sprzeciwił się m.in. desegregacji rasowej w autobusach szkolnych i możliwości przerywania ciąży, a także obniżył wymaganą granicę wiekową do czynnego prawa wyborczego^[2]. Bez przeszkód uzyskał nominację Partii Republikańskiej, oddając szefowanie swojej kampanii, wiceprezydentowi Spiro Angew^[1]. W Partii Demokratycznej nadal istniały spore podziały, podobnie jak cztery lata wcześniej^[1]. Początkowo najsilniejszym kandydatem był George Wallace, ale został on postrzelony podczas wiecu wyborczego i sparaliżowany, co zmusiło go do wycofania kandydatury^[1]. Ostatecznie nominację prezydencką uzyskał liberalny senator George McGovern^[1]. Jego zmienne poparcie dla swojego pierwszego współkandydata Thomasa Eagletona, a także sprzeczne deklaracje ws. reform społeczno-gospodarczych nie przysporzyło mu popularności^[1]. Jego kampanią usiłowali jeszcze sterować bossowie demokratów, ale spotkało się to z niepowodzeniem^[1]. Kandydatem Amerykańskiej Partii Niezależnych został John Schmitz^[3]. Pomimo wzrostu bezrobocia i kontynuacji nielubianej wojny wietnamskiej Nixon wygrał znaczącą przewagą w głosowaniu powszechnym^[1]. Zdaniem historyków, sukces kandydata republikanów był bardziej wyrazem wotum nieufności wobec McGoverna niż zaufaniem dla Nixona^[4].

Kandydaci

Amerykańska Partia Niezależnych

• 
  John Schmitz

Partia Demokratyczna

• 
  George McGovern
• 
  Sargent Shriver

Partia Libertariańska

• 
  John Hospers
• 
  Theodora Nathan

Partia Republikańska

• 
  Richard Nixon
• 
  Spiro Agnew

Wyniki głosowania

Głosowanie powszechne odbyło się 7 listopada 1972^[3]. Nixon uzyskał 60,7% poparcia, wobec 37,5% dla McGoverna i 1,4% dla Johna Schmitza^[3]. Ponadto, niecałe 290 000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów^[3]. Frekwencja wyniosła 55,1%^[5]. W głosowaniu Kolegium Elektorów Nixon uzyskał 520 głosów, przy wymaganej większości 270 głosów^[6]. Na McGoverna zagłosowało 17 elektorów, a na Johna Hospersa – 1^[6]. W głosowaniu wiceprezydenckim zwyciężył Agnew, uzyskując 520 głosów, wobec 17 dla Sargenta Shrivera i 1 dla Theodory Nathan^[6].

Kandydat na prezydenta	Partia	Głosowanie powszechne		Kolegium Elektorów
		Głosy	Procent
Richard Nixon	Partia Republikańska	47 169 911	60,7%	520
George McGovern	Partia Demokratyczna	29 170 383	37,5%	17
John Schmitz	Amerykańska Partia Niezależnych	1 099 482	1,4%	0
John Hospers	Partia Libertariańska	8715	0,01%	1
Łącznie				538

Kandydat na wiceprezydenta	Partia	Kolegium Elektorów
Spiro T. Agnew	Partia Republikańska	520
Sargent Shriver	Partia Demokratyczna	17
Theodora Nathan	Partia Libertariańska	1
Łącznie		538

Przypisy

1. Jones 2016 ↓, s. 649.
2. Pastusiak 1999 ↓, s. 824.
3. US President – National Vote. Our Campaign. [dostęp 2017-10-22]. (ang.).
4. Jones 2016 ↓, s. 650.
5. Election of 1972. CountingTheVotes. [dostęp 2017-10-22]. (ang.).
6. Electoral College Box – 1972. NARA. [dostęp 2017-10-22]. (ang.).

Bibliografia

• Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.).
• Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.).

Kontrola autorytatywna (wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych):

• LCCN: sh2008109961
• BnF: 11963688q
• J9U: 987007530845605171

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: event/United-States-presidential-election-of-1972