Wybory parlamentarne w Słowenii w 2018 roku

Wybory parlamentarne w Słowenii w 2018 roku – odbyły się 3 czerwca. Termin wyborów 14 kwietnia po rozwiązaniu Zgromadzenia Państwowego wyznaczył prezydent Borut Pahor^[1].

Podłoże

W dniu 14 marca 2018 Sąd Najwyższy Republiki Słowenii wydał wyrok w sprawie referendum kolejowego, które odbyło się w 2017 roku dotyczącego budowy drugiego połączenia kolejowego z Koper do Divača. W wyroku sąd unieważnił wyniki i zarządził nowe głosowanie. Połączenie kolejowe było największym projektem gabinetu Cerara^[2].

Tego samego dnia premier Miro Cerar ogłosił, że zrezygnuje ze stanowiska na konferencji prasowej po posiedzeniu gabinetu. Wyjaśnił, że zrezygnował z powodu złych stosunków w ramach koalicji między socjaldemokratami (SD) i Demokratyczną Partią Emerytów Słowenii (DeSUS) po decyzji Sądu Najwyższego, która stwierdził, że spowolniłaby rozwój infrastruktury Słowenii z powodu strajków i żądań związków zawodowych sektora publicznego. Następnego dnia wysłał list rezygnacyjny do przewodniczącego Zgromadzenia Państwowego^[3]. Zgodnie z konstytucją Słowenii Zgromadzenie Państwowe miało 30 dni na powołanie nowego rządu, po których prezydent rozwiązuje parlament i ogłasza przedterminowe wybory. Jako iż do tego czasu nie udało się powołać nowego rządu, 14 kwietnia 2018 prezydent Borut Pahor rozwiązał Zgromadzenie Państwowe i zarządził przedterminowe wybory parlamentarne na dzień 3 czerwca 2018. Były to tym samym już trzecie z rzędu przedterminowe wybory parlamentarne w historii Słowenii od uzyskania przez ten kraj niepodległości w 1991 po przedterminowych wyborach w 2011 i 2014.

System wyborczy

90 członków Zgromadzenia Państwowego wybieranych jest dwoma metodami; 88 z nich na podstawie proporcjonalnej reprezentacji na otwartej liście w ośmiu 11-osobowych okręgach wyborczych; mandaty są przydzielane komitetom na poziomie okręgu za pomocą limitu Droop. Mandaty, które nie zostały obsadzone, są przydzielane komitetom na poziomie krajowym za pomocą metody D’Hondta z uwzględnieniem progu wyborczego na poziomie 4%^[4]. Mimo że kraj podzielony jest na 88 okręgów wyborczych, deputowani nie są wybierani ze wszystkich 88 okręgów. W niektórych okręgach wybieranych jest więcej niż jeden poseł, co powoduje, że niektóre okręgi nie mają swojego reprezentanta w parlamencie; w wyborach w 2014 roku 21 z 88 okręgów wyborczych nie miało wybranego posła^[5]. Komitety muszą mieć na swoich listach co najmniej 35% kandydatów z każdej płci, z wyjątkiem przypadków, gdy jest tylko trzech kandydatów; w przypadku tych list musi być co najmniej jeden kandydat każdej płci^[6][7].

Dwóch pozostałych posłów wybieranych jest przez mniejszości włoską i węgierską metodą głosowania pierwszorzędnego. W okręgach mniejszości stosuje się metodę Bordy.

Kalendarz wyborczy

Data	Godzina	Wydarzenie
14 kwietnia 2018		Rozwiązanie Zgromadzenia Państwowego VII kadencji i ogłoszenie przedterminowych wyborów
16 kwietnia 2018		Początek biegu terminów wyborczych
3 maja 2018	24:00	Ostateczny termin na złożenie list kandydatów w Państwowej Komisji Wyborczej (Državna volilna komisija)
29–31 maja 2018		Wcześniejsze głosowanie
2 czerwca 2018	24:00	Początek ciszy wyborczej
3 czerwca 2018	7:00-19:00	Głosowanie w wyborach

Lista partii i liderów

Partia / Koalicja				Ideologia			Lider	2014 (%)	Mandaty w Zgromadzeniu Państwowym		Pozycja
				Linia polityczna	Oś polityczna				Początek kadencji	Koniec kadencji
	SMC	Partia Nowoczesnego Centrum Stranka modernega centra	[8]	Liberalizm Socjalliberalizm Proeuropeizm	Centrum Centrolewica	[9]	Miro Cerar Premier	34,61%	36/90	33/90	Rząd
	SDS	Słoweńska Partia Demokratyczna Slovenska demokratska stranka		Liberalny konserwatyzm Narodowy konserwatyzm Prawicowy populizm Konserwatyzm społeczny Sprzeciw wobec imigracji	Prawica		Janez Janša były Premier	20,69%	21/90	19/90	Opozycja
	DeSUS	Demokratyczna Partia Emerytów Słowenii Demokratična stranka upokojencev Slovenije	[10]	Polityka jednego zagadnienia Sprawiedliwość społeczna Proeuropeizm	Centrolewica		Karl Erjavec Minister Spraw Zagranicznych	10,21%	10/90	11/90	Rząd
	NSi	Nowa Słowenia – Chrześcijańscy Demokraci Nova Slovenija – Krščanski demokrati	[11]	Chrześcijańska demokracja Konserwatyzm społeczny Proeuropeizm	Centroprawica	[12]	Matej Tonin Przewodniczący NSi	5,59%	5/90	5/90	Opozycja
	SD	Socjaldemokraci Socialni demokrati	[13]	Socjaldemokracja Proeuropeizm	Lewica Centrolewica	[13]	Dejan Židan Minister Rolnictwa, Leśnictwa i Żywności	5,98%	6/90	5/90	Rząd
	Levica	Lewica Levica	[14]	Socjalizm demokratyczny Zielony socjalizm Antykapitalizm Umiarkowany Eurosceptycyzm	Lewica		Luka Mesec Poseł	–	–	5/90	Opozycja
	SAB	Partia Alenki Bratušek Stranka Alenke Bratušek	[15]	Liberalizm Socjalliberalizm Proeuropeizm	Centrolewica	[16]	Alenka Bratušek Była Premier	4,38%${\displaystyle ^{1}}$	4/90	2/90	Opozycja
	AČZS	Andrej Čuš i Zieloni Słowenii Andrej Čuš in Zeleni Slovenije	[17]	Populizm	Centroprawica	[18]	Andrej Čuš Przewodniczący AČZS	0,53%	0/90	2/90	Opozycja
	DD	Dobry Kraj Dobra država	[19]	Walka z korupcją polityczną Antyelitaryzm	Centrum Centrolewica	[20]	Bojan Dobovšek Przewodniczący DD	–	–	1/90	Opozycja
	ZL-DSD	Zjednoczona Lewica – Demokratyczna Partia Pracy Združena levica – demokratična stranka dela		Socjalizm Zielony socjalizm Antykapitalizm Eurosceptycyzm	Lewica		Franc Žnidaršič	5,97%${\displaystyle ^{2}}$	6/90	Rozwiązana	Opozycja
	SLS	Słoweńska Partia Ludowa Slovenska ljudska stranka		Konserwatyzm Agraryzm Chrześcijańska demokracja	Centroprawica		Marko Zidanšek Radny krajowy	3,95%	0/90	0/90
	SNS	Słoweńska Partia Narodowa Slovenska nacionalna stranka	[21]	Słoweński nacjonalizm Populizm Eurosceptycyzm Protekcjonizm	Synkretyzm		Zmago Jelinčič Plemeniti Przewodniczący SNS	2,20%	0/90	0/90
	PS	Pozytywna Słowenia Pozitivna Slovenija		Liberalizm Socjalliberalizm Proeuropeizm	Centrolewica		Zoran Janković Burmistrz miasta Lublana	2,97%	0/90	0/90
	Pirati	Partia Piratów Piratska stranka Slovenije	[22]	Polityka piracka Informacja publiczna Open government Neutralność sieci	Synkretyzm	[23]	Rok Andrée	1,34%	0/90	0/90
	NPS	Naprzód Słowenia Naprej Slovenija	[24]	Słoweński nacjonalizm Populizm	Skrajna prawica	[25]	Blaž Svetek	0,24%	0/90	0/90
	GAS	Partia Aktywna Ekonomicznie Gospodarsko aktivna stranka					Alojz Kovšca Przewodniczący Rady Narodowej	0,05% ${\displaystyle ^{3}}$	0/90	0/90
	Solid.	Solidarność – dla sprawiedliwego społeczeństwa! Solidarnost – za pravično družbo!	[26]	Socjaldemokracja Progresywizm	Lewica	[27]	Uroš Lubej	(5,98%)${\displaystyle ^{4}}$	0/90	0/90
	LDS	Liberalna Demokracja Słowenii Liberalna demokracija Slovenije	[28]	Liberalizm Socjalliberalizm	Centrolewica	[29]	Luj Šprohar	Nie startowała w wyborach w 2014
	LNBP	Lista Dziennikarzy Bojana Požara${\displaystyle ^{5}}$ Lista novinarja Bojana Požarja	[30]	Antyelitaryzm Populizm	Centroprawica	[31]	Bojan Požar	Nie startowała w wyborach w 2014
	LMŠ	Lista Marjana Šarca Lista Marjana Šarca	[32]	Socjalliberalizm Populizm Socjaldemokracja	Centrum Centrolewica	[33]	Marjan Šarec Burmistrz miasta Kamnik	Nie startowała w wyborach w 2014
	SSN	Partia Słoweńskiego Narodu Stranka slovenskega naroda		Demokracja bezpośrednia Umiarkowany Eurosceptycyzm	Skrajna prawica		Marjan Žandar	Nie startowała w wyborach w 2014
	ZSi	Wielka Słowenia Zedinjena Slovenija	[34]	Słoweński nacjonalizm Populizm	Skrajna prawica	[35]	Andrej Šiško	Nie startowała w wyborach w 2014
	SPS	Socjalistyczna Partia Słowenii Socialistična partija Slovenije	[36]	Socjalizm Marksizm-leninizm Titoizm Eurosceptycyzm Anty NATO Panslawizm	Skrajna lewica		Tadej Trček	Nie startowała w wyborach w 2014
	ReSET	Uratuj Słowenię przed Elitami i Potentatami Rešimo Slovenijo elite in tajkunov					Martin Ivec	Nowa partia
	DP	Nie płacimy podatków Davkoplačevalci se ne damo	[37]	Polityka jednego zagadnienia Populizm	Centroprawica		Vili Kovačič	Nowa partia
	NS	Nowi Socjaldemokraci Novi socialdemokrati	[38]	Socjaldemokracja	Lewica	[38]	Milan Balažic Były poseł, były ambasador	Nowa partia
	ZZD	Dla Zdrowego Społeczeństwa Za zdravo družbo	[39]	Polityka jednego zagadnienia Walka z korupcją polityczną			Valentina Flander Gregor Kos	Nowa partia
	SSSS	Partia Społeczna Serbów Słowenii Socialna stranka Srbov Slovenije	[40]	Polityka jednego zagadnienia Serbski nacjonalizm	Centrolewica	[41]	Saša Gajić	–
	SN	Razem Gibanje Skupaj naprej	[42]	Polityka jednego zagadnienia Populizm		[42]	Danijel Bešić Loredan	Nowa partia
	ZD	Zjednoczona Prawica${\displaystyle ^{6}}$ Združena desnica		Konserwatyzm Agraryzm Chrześcijańska demokracja Konserwatyzm społeczny Populizm	Skrajna prawica		Franc Kangler Aleš Primc	Nowa partia

• ${\displaystyle ^{1}}$ – Jako „Sojusz Alenki Bratušek”, przemianowany później na „Sojusz Socjalliberalnych Demokratów” i „Partię Alenki Bratušek” (obecnie)
• ${\displaystyle ^{2}}$ – W 2014 na potrzeby wyborów parlamentarnych „Demokratyczna Partia Pracy” (DSD), „Partia na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Słowenii” (TRS) i „Inicjatywa na Rzecz Demokratycznego Socjalizmu” (IDS) utworzyły komitet „Zjednoczona Lewica – Demokratyczna Partia Pracy” (ZL-DSD). W 2017 TRS i IDS powołały do życia nową partię Lewicę
• ${\displaystyle ^{3}}$ – Jako „Liberalna Partia Gospodarcza”
• ${\displaystyle ^{4}}$ – „Solidarność” utworzyła nieoficjalną koalicję z „Socjaldemokratami” przed wyborami w 2014 roku, żaden z ich kandydatów nie został wybrany
• ${\displaystyle ^{5}}$ – Partia zmieniła nazwę po przejęciu jej przez Požara, poprzednia nazwa to „Lista dla Mariboru”
• ${\displaystyle ^{6}}$ – Nowa Ludowa Partia Słowenii (NLS), Głos dla Dzieci i Rodzin (Glas)

Frekwencja wyborcza

Godzina	Głosujący	%
Wcześniejsze głosowanie	53 158	3,10%
11:00	295 763	17,27%
16:00	587 725	34,32%
19:00	890 140	51,97%
Ostateczne oficjalne głosowanie	1 712 676	52,01%

Wyniki wyborów

Wybory parlamentarne do Zgromadzenia Państwowego VIII kadencji wygrała Słoweńska Partia Demokratyczna (SDS). Frekwencja wyborcza wyniosła 52,64%.

Partia / koalicja		Głosy	%	Mandaty	+/−
	Słoweńska Partia Demokratyczna	222 042	24,92	25	+4
	Lista Marjana Šarca	112 250	12,60	13	+13
	Socjaldemokraci	88 524	9,93	10	+4
	Partia Nowoczesnego Centrum	86 868	9,75	10	–26
	Lewica	83 108	9,33	9	+3
	Nowa Słowenia – Chrześcijańscy Demokraci	63 792	7,16	7	+2
	Partia Alenki Bratušek	45 492	5,11	5	+1
	Demokratyczna Partia Emerytów Słowenii	43 889	4,93	5	–5
	Słoweńska Partia Narodowa	37 182	4,17	4	+4
	Mniejszość Narodowa Włochów i Węgrów			2	0
	Słoweńska Partia Ludowa	23 329	2,62	0	0
	Partia Piratów	19 182	2,15	0	0
	Dobry Kraj	13 540	1,52	0	–1
	Andrej Čuš i Zieloni Słowenii	9 708	1,09	0	–2
	Lista Dziennikarzy Bojana Požara	7 835	0,88	0	0
	Dla Zdrowego Społeczeństwa	5 548	0,62	0	0
	Wielka Słowenia	5 287	0,59	0	0
	Zjednoczona Lewica i Jedność	5 072	0,57	0	–1
	Ruch Razem Naprzód	4 345	0,49	0	0
	Uratuj Słowenię przed Elitami i Potentatami	3 672	0,41	0	0
	Partia Aktywna Ekonomicznie	3 132	0,35	0	0
	Solidarność – dla sprawiedliwego społeczeństwa!	2 184	0,25	0	0
	Zjednoczona Prawica	2 141	0,24	0	0
	Socjalistyczna Partia Słowenii	1 551	0,17	0	0
	Partia Słoweńskiego Narodu	1 237	0,14	0	0
	Naprzód Słowenia	187	0,02	0	0
Nieważne/puste głosy		10 357	–	–	–
Razem		891 097	100	90	–
Zarejestrowani wyborcy/frekwencja		1 712 676	52,64%	–	–
Źródło: Volitve

Wybory przedstawicieli mniejszości narodowych

Włoska mniejszość narodowa

Kandydat	Głosy	%	Uwagi
Felice Žiža	2 570	44,52	Wybrany
Mauricio Tremul	2 160	37,42
Bruno Orlando	1 043	18,06
Ważne głosy	1 464	98,52
Nieważne / puste głosy	22	1,48
Razem	1 486	100
Źródło:

Węgierska mniejszość narodowa

Kandydat	Głosy	%	Uwagi
Ferenc Horvath	4 193	60,20	Wybrany
Gabriela Sobočan	2 772	39,80
Ważne głosy	3 001	98,62
Nieważne / puste głosy	42	1,38
Razem	3 043	100
Źródło:

Wybrani posłowie

Janez Janša został jedynym posłem, który sprawuje swój mandat nieprzerwanie od czasu uzyskania niepodległości przez Słowenię. Kilku byłych parlamentarzystów powróciło do parlamentu, w tym Zmago Jelinčič Plemeniti (SNS), Brane Golubović (LMŠ, wcześniej PS) i Martin Mikolič (NSi). Wszyscy przewodniczący partii parlamentarnych zostali wybrani, z wyjątkiem Alenki Bratušek (SAB) i Karla Erjavca (DeSUS).

Przypisy

1. Pahor je določil: volitve v državni zbor bodo 3. junija. [dostęp 2018-06-03].
2. Vrhovno sodišče razveljavilo rezultate referenduma o drugem tiru. STA, 2018-03-14. (słoweń.).
3. Miro Cerar odstopil s položaja predsednika vlade. rtvslo, 2018-03-14. (słoweń.).
4. NATIONAL ASSEMBLY OF THE REPUBLIC OF SLOVENIA. dvk-rs.si. (ang.).
5. Imamo sploh legalno volilno zakonodajo za državni zbor?. vecer.com, 2017-11-07. (słoweń.).
6. SLOVENIA – Drzavni Zbor (National Assembly). IPU. (ang.).
7. Zakon o volitvah v državni zbor (ZVDZ). pisrs, 2018-03-17. (słoweń.).
8. SMC na volitve s programom Bolje za vse – MBREPORT.si. MBREPORT.si, 2018-03-11. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
9. Stranka modernega centra | Volitve 2018. www.strankasmc.si, 2018-04-16. [dostęp 2018-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)].
10. Desus na junijske »zelo izenačene« volitve ze znanimi obrazi. www.delo.si, 2018-04-16.
11. Nova Slovenija se v obupu pred izpadom iz parlamenta zateka k Šarcu in propagira oblikovanje novega „Demosa” | Nova24TV. Nova24TV, 2018-01-20. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
12. Nova Slovenija – krščanski demokrati. Nova Slovenija – krščanski demokrati. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
13. Židan: Socialni demokrati gremo na letošnje parlamentarne volitve tudi z nekaterimi prepoznanimi imeni – SD. socialnidemokrati.si. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
14. STA: Levica na sobotnem kongresu o volilnem programu in kandidatni listi. www.sta.si. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
15. Oddajte overjen podpis podpore za kandidatno listo Stranke Alenke Bratušek – Stranka Alenke Bratušek. www.alenkabratusek.si. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (słoweń.).
16. Volilni program – Stranka Alenke Bratušek. www.alenkabratusek.si. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (słoweń.).
17. Stranka Andrej Čuš in Zeleni Slovenije oblikovala „Tretji blok” z neparlamentarnimi strankami. Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija. [dostęp 2018-04-16].
18. Andrej Čuš in Zeleni Slovenije. Andrej Čuš. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-03)]. (słoweń.).
19. Dobovšek ustanavlja stranko. Lobijev in stricev iz ozadja se ne boji.. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
20. Program stranke | Dobra Država. www.dobradrzava.si. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
21. Po kongresu: Jelinčič ostaja na čelu SNS, podpredsednik stranke tudi Srečko Prijatelj | Nova24TV. Nova24TV, 2017-05-21. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
22. Piratski dolgoročni cilji ali zakaj voliti Pirate. Piratska stranka (Pirati), 2018-04-10. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
23. Program Piratske stranke Slovenije. Piratska stranka (Pirati). [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
24. Seznam list kanidatov – DZ 2018 | Državna volilna komisija. Državna volilna komisija. [dostęp 2018-04-26].
25. Program stranke NPS | NAPREJ SLOVENIJA – NPS. naprejslovenija.com. [dostęp 2018-04-26]. (słoweń.).
26. Solidarnost na volitve sama ali ze Združeno levico-DSD. Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija. [dostęp 2018-04-16].
27. Program. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (słoweń.).
28. LDS na državnozborske volitve z novo predsednico. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
29. KLJUČNE PROGRAMSKE TOČKE LDS – LDS – Liberalna demokracija Slovenije. lds.si. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
30. Bojan Požar danes ustanavlja stranko | Revija Reporter. Revija Reporter. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
31. LISTA NOVINARJA BOJANA POŽARJA. www.listanovinarjabojanapozarja.si. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-23)]. (ang.).
32. Bodo na Šarčevi volilni listi tudi aktualni poslanci?. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
33. Naš načrt – Stranka LMŠ. www.strankalms.si. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (słoweń.).
34. Zedinjena Slovenija s polno paro na državnozborske volitve 2018 – ZSi. ZSi, 2018-03-07. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (ang.).
35. Kratki volilni program 2018 – ZSi. ZSi. [dostęp 2018-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-17)]. (ang.).
36. Socialistična partija Slovenije. www.spslo.si. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
37. Vili Kovačič po drugem tiru na parlamentarne volitve. Časnik Večer d.o.o.. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).
38. Novi socialdemokrati z Balažicem in Magajno na volitve. Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija. [dostęp 2018-04-18].
39. Nastala še ena nova stranka: Za zdravo družbo. Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija. [dostęp 2018-04-16].
40. Za vstop v parlament se bo potegovala tudi Socialna stranka Srbov Slovenije (SSSS). Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija. [dostęp 2018-04-16].
41. Socijalna Stranka Srba Slovenije. sssslovenije.com. [dostęp 2018-04-16]. (bośn.).
42. Bešič Loredan z gibanjem Skupaj naprej na volitve. [dostęp 2018-04-16]. (słoweń.).