Workuta
miasto w Rosji, w republice Komi Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Workuta (ros. Воркута; komi: Вӧркута, Vörkuta) – miasto w Rosji, w republice Komi, nad rzeką Workutą (dorzecze Peczory), 160 km na północ od koła podbiegunowego. Nazwa miasta pochodzi z języka nienieckiego, co można przetłumaczyć jako dużo niedźwiedzi.
 Workuta nocą | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Republika | |||||
| Mer |
Leonid Smietanin[1] | ||||
| Populacja (2021) • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy |
82151 | ||||
| Kod pocztowy |
169900 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
11 | ||||
Położenie na mapie Komi  | |||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||
| 67°30′N 64°02′E | |||||
| Strona internetowa | |||||
Klimat
Podsumowanie
Perspektywa
Klimat Workuty – miejscowości położonej za kołem podbiegunowym jest subarktyczny, zdecydowanie przypominający klimat północno-syberyjski. Zima trwa 8 miesięcy i połączona jest z niskimi temperaturami oraz silnym, lodowatym wiatrem. W okresie grudnia i stycznia trwa noc polarna. Nie jest ona zbyt długa, lecz w dni zimowe naturalne światło słoneczne pojawia się na stosunkowo krótki czas.
Lato jest krótkie. Średnie temperatury lipca wynoszą około 14 stopni.
Miasto położone jest na terenie tundrowym. Brak lasów, występują jedynie pojedyncze, czasami gęsto poplątane zarośla złożone z karłowatej brzozy.
Wieczna zmarzlina rozmarza latem do głębokości kilkudziesięciu centymetrów. Cały teren jest wówczas silnie podmokły i zatorfiony. Poruszanie się w terenie możliwe jest wówczas jedynie w specjalnych, wysokich, nieprzemakalnych butach.
Plagą w okresie letnim są chmary komarów oraz jeszcze groźniejsze od nich bardzo agresywne meszki. Powodują one dotkliwe ukąszenia wszelkich nieosłoniętych fragmentów ciała. Twarz należy chronić przy pomocy kapeluszy z moskitierą.
Warunki życia codziennego ludzi są bardzo uciążliwe; starają się oni, o ile to możliwe, opuścić nieprzyjazne tereny tundrowe.
Historia
Osadę założono w 1936 r. w ramach rozbudowy systemu sowieckich łagrów. Istnienie miejscowości związane było od początku z eksploatacją bogatych pokładów węgla. Rozbudowujące się osiedle prawa miejskie uzyskało w 1943 roku. Po stopniowej likwidacji obozów pracy starano się utrzymać wydobycie węgla. Jednakże wysokie koszty pracy najemnej w ekstremalnych warunkach spowodowały radykalny spadek opłacalności wydobycia. W latach dziewięćdziesiątych dochodziło do licznych strajków pracowniczych wywołanych zaległościami w wypłatach wynagrodzeń sięgającymi nawet jednego roku.
Sytuacja taka doprowadziła do masowego odpływu mieszkańców, trwającego również w chwili obecnej. Uległ on w ostatnim czasie znacznemu przyśpieszeniu. Część kopalń została porzucona. Maksymalną liczbę mieszkańców (115 tysięcy) miasto osiągnęło pod koniec lat osiemdziesiątych. W roku 2010 miasto liczyło 70,5 tysiąca mieszkańców. W ciągu czterech lat, do roku 2014 liczba ta zmniejszyła się do 61 618.
Workutłag
Podsumowanie
Perspektywa
Organizacja
W latach 1938–1960 w okolicach Workuty znajdował się zespół kilkunastu obozów systemu Gułag, który chronologicznie nosił następujące nazwy:
- Workucko-Peczorski Poprawczy Obóz Pracy (Воркуто-Печорский ИТЛ),
- WorkutPieczŁag (Воркутпечлаг),
- Workutłag (Воркутлаг),
- a przed likwidacją WorkutStroj (Воркутстрой).
Więźniowie, wśród których było również tysiące Polaków, Niemców i Ślązaków, byli prawie jedyną siłą roboczą miejscowej gospodarki, a zwłaszcza zagłębia węgla kamiennego. Liczba przebywających tam więźniów ulegała czasowym zmianom, co było ściśle związane zarówno z nasilaniem się represji w Związku Radzieckim, jak i potrzebami gospodarki:
- na początku było ich 15 tysięcy (1938),
- pod koniec II wojny światowej – 45 tysięcy (1945),
- w szczytowym okresie – 73 tysiące (1951),
- pod koniec istnienia – 15 tysięcy (1960).
Do miejscowych łagrów trafiła też grupa ponad 250 Świadków Jehowy z Estońskiej SRR w ramach Operacji Północ.
Polscy zesłańcy do Workuty
Bunt więźniów
W lipcu 1953 w okolicach Workuty doszło do buntu więźniów w jednym z obozów. Według relacji Johna H. Noble, obóz w Workucie i wiele pobliskich obozów zostało całkowicie opanowane przez grupę 400 więźniów, którzy następnie podjęli wędrówkę ku oddalonej o tysiące kilometrów na zachód Finlandii, zanim zostali pojmani i straceni[4]. We wszystkich obozach wojsko i siły bezpieczeństwa szybko przywróciły kontrolę. To wydarzenie zostało także wykorzystane w grze komputerowej Call of Duty: Black Ops.
Gospodarka
W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, drzewny oraz materiałów budowlanych[5].
Transport
Do Workuty nie prowadzi żadna droga. Komunikację z resztą kraju zapewnia stacja kolejowa i port lotniczy. Szosa asfaltowa kończy się w Uchcie, 800 km od Workuty. 500 km pokonuje się drogą nieformalną, używaną przez samochody, ale nienaniesioną na mapę. Ostatnie trzysta kilometrów dojeżdża się do miasta bezdrożami, wzdłuż nasypu kolejowego. W 2011 odbyła się wyprawa samochodami terenowymi zorganizowana przez fascynatów z Torunia. We wrześniu 2012 wyprawę motocyklową do Workuty podjął motocyklista ze Śląska[6].
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.