Wilfried Achiel Emma Martens (wym. [ˈβ̞ɪlfɾiˑt ˈmɑɾtəns] ⓘ [ˈβ̞ɪlfɾiˑt ˈmɑɾtəns] ; ur. 19 kwietnia 1936 w Sleidinge , zm. 9 października 2013 w Lokeren [1] ) – belgijski i flamandzki polityk , dziewięciokrotny premier Belgii (czterokrotnie w latach 1979–1981 i pięciokrotnie w latach 1981–1992), lider flamandzkich chadeków, parlamentarzysta krajowy i europejski. Przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej od 1990 do 2013.
Szybkie fakty Pełne imię i nazwisko, Data i miejsce urodzenia ...
Zamknij
Édouard Balladur , Raymond Barre i Wilfried Martens na Światowym Forum Ekonomicznym , 1987
Pochodził z Flandrii Zachodniej . W 1960 ukończył studia prawnicze na Katholieke Universiteit w Leuven . W tym samym roku na tej uczelni uzyskał też licencjat w zakresie notariatu . Studiował również filozofię tomistyczną . W 1968 odbył międzynarodowe seminarium na Harvard University .
Od 1960 praktykował jako adwokat przy sądzie w Gandawie . Wkrótce zaangażował się w działalność partii chadeckiej, przewodniczył organizacji młodzieżowej (1967–1971), był doradcą premierów Pierre’a Harmela i Paula Vanden Boeynants , a także urzędnikiem w administracji Leo Tindemansa . Po powstaniu dwóch odrębnych (flamandzkiego i walońskiego) ugrupowań działał w Chrześcijańskiej Partii Ludowej (CVP), przekształconej w 2001 w partię Chrześcijańscy Demokraci i Flamandowie (CD&V). Od 1972 do 1979 pełnił funkcję przewodniczącego tego ugrupowania[2] . Jako lider CVP w 1976 brał udział w powołaniu Europejskiej Partii Ludowej (EPP), kierując przez rok jej komitetem programowym.
Między 1974 a 1991 sprawował mandat posła do Izby Reprezentantów , następnie przez trzy lata zasiadał w belgijskim Senacie . Od 3 kwietnia 1979 do 6 kwietnia 1981 po raz pierwszy zajmował stanowisko premiera , stojąc na czele czterech kolejnych koalicyjnych rządów. Ponownie funkcję tę objął po około ośmiu miesiącach, a następnie od 17 grudnia 1981 do 7 marca 1992 nieprzerwanie kierował pięcioma gabinetami.
Od 10 maja 1990 przewodniczy Europejskiej Partii Ludowej (w 2009 wybrany na kolejną kadencję). W 1993 stanął także na czele Europejskiej Unii Chrześcijańskich Demokratów (EUCD), doprowadzając do jej połączenia się z EPP w 1996. Skutecznie (wspólnie z Saulim Niinistö ) przeprowadził też proces przyłączenia się do Europejskiej Partii Ludowej grupy Europejskiej Unii Demokratycznej (EDU). Udana fuzja wszystkich międzynarodowych zrzeszeń w ramach EPP doprowadziła od powstania największej transnarodowej frakcji w Parlamencie Europejskim .
W latach 1994–1999 sprawował mandat posła do Parlamentu Europejskiego IV kadencji. Był przewodniczącym frakcji Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy Demokraci) , członkiem Komisji ds. Instytucjonalnych oraz Komisji ds. Rozwoju i Współpracy[3] . Od października 2000 do listopada 2001 stał na czele Międzynarodówki Chadeckiej (CDI).
W 1998 został odznaczony nagrodą Premio Europeo Carlos V za wkład w rozwój Unii Europejskiej . W 2000 wyróżniony Krzyżem Wielkim Orderu Leopolda II .
Miał pięcioro dzieci, dwoje z małżeństwa z Lieve Verschroeven i troje z małżeństwa z Ilse Schouteden. Z drugą żoną rozwiódł się w 2007, rok później po raz trzeci zawarł związek małżeński z Miet Smet [4] , byłą minister w swoim rządzie.
Pierwszy rząd (1979–1980)
Wilfried Martens (CVP), premier[5]
Paul Vanden Boeynants (PSC), wicepremier, minister obrony (do października 1979)
José Desmarets (PSC), wicepremier, minister obrony (od października 1979)
Willy Claes (SP), wicepremier, minister spraw gospodarczych
Guy Spitaels (PS), wicepremier, minister budżetu
Renaat Van Elslande (CVP), minister sprawiedliwości
Henri Simonet (PS), minister spraw zagranicznych
Alfred Califice (PSC), minister opieki społecznej i emerytur
Willy Calewaert (SP), minister służb publicznych i reform instytucjonalnych
Albert Lavens (CVP), minister rolnictwa i klasy średniej
Jos Chabert (CVP), minister komunikacji
Jef Ramaekers (SP), minister edukacji
Rika De Backer-Van Ocken (CVP), minister ds. wspólnoty flamandzkiej
Luc Dhoore (CVP), minister zdrowia publicznego i środowiska
Gaston Geens (CVP), minister finansów
Lucien Outers (FDF), minister handlu zagranicznego i polityki naukowej (do stycznia 1980)
Léon Defosset (FDF), minister ds. Regionu Stołecznego Brukseli (do stycznia 1980)
Jean-Maurice Dehousse (PS), minister ds. Regionu Walońskiego
Guy Mathot (PS), minister robót publicznych
Robert Urbain (SP), minister handlu zagranicznego
Mark Eyskens (CVP), minister współpracy rozwojowej
Roger De Wulf (SP), minister zatrudnienia i pracy
Jacques Hoyaux (PS), minister edukacji
Georges Gramme (PSC), minister spraw wewnętrznych i reform instytucjonalnych
Marc Galle (SP), minister ds. Regionu Flamandzkiego
Michel Hansenne (PSC), minister ds. wspólnoty francuskiej
Drugi rząd (1980)
Wilfried Martens (CVP), premier[6]
José Desmarets (PSC), wicepremier, minister obrony
Willy Claes (SP), wicepremier, minister spraw gospodarczych
Guy Spitaels (PS), wicepremier, minister budżetu
Renaat Van Elslande (CVP), minister sprawiedliwości
Henri Simonet (PS), minister spraw zagranicznych
Alfred Califice (PSC), minister opieki społecznej i emerytur
Albert Lavens (CVP), minister rolnictwa i klasy średniej
Jos Chabert (CVP), minister komunikacji
Jef Ramaekers (SP), minister edukacji
Rika De Backer-Van Ocken (CVP), minister ds. wspólnoty flamandzkiej
Luc Dhoore (CVP), minister zdrowia publicznego i środowiska
Gaston Geens (CVP), minister finansów
Jean-Maurice Dehousse (PS), minister ds. Regionu Walońskiego
Guy Mathot (PS), minister robót publicznych
Robert Urbain (SP), minister handlu zagranicznego
Mark Eyskens (CVP), minister współpracy rozwojowej
Roger De Wulf (SP), minister zatrudnienia i pracy
Jacques Hoyaux (PS), minister edukacji
Georges Gramme (PSC), minister spraw wewnętrznych, reform instytucjonalnych i polityki naukowej
Marc Galle (SP), minister ds. Regionu Flamandzkiego
Michel Hansenne (PSC), minister ds. wspólnoty francuskiej
André Baudson (PS), minister poczty, telefonii i telegrafów
Cécile Goor-Eyben (PSC), minister ds. Regionu Stołecznego Brukseli
Trzeci rząd (1980)
Wilfried Martens (CVP), premier[7]
Guy Spitaels (PS), wicepremier, minister komunikacji
Herman Vanderpoorten (PVV), wicepremier, minister sprawiedliwości i reform instytucjonalnych
Willy Claes (SP), minister spraw gospodarczych
José Desmarets (PSC), minister planowania i polityki naukowej
Robert Henrion (PVV), minister finansów (do czerwca 1980)
Paul Hatry (PRL), minister finansów (od czerwca 1980)
Jos Chabert (CVP), minister robót publicznych
Charles-Ferdinand Nothomb (PSC), minister spraw zagranicznych
Charles Poswick (PRL), minister obrony
Alfred Califice (PSC), minister zdrowia publicznego i środowiska
Willy Calewaert (SP), minister edukacji
Albert Lavens (CVP), minister rolnictwa i klasy średniej
Rika De Backer-Van Ocken (CVP), minister ds. wspólnoty flamandzkiej
Herman De Croo (PVV), minister ds. emerytur, poczty, telefonii i telegrafów
Luc Dhoore (CVP), minister opieki społecznej
André Kempinaire (PVV), minister ds. wspólnoty flamandzkiej
Gaston Geens (CVP), minister budżetu
Jean-Maurice Dehousse (PS), minister ds. Regionu Walońskiego
Guy Mathot (PS), minister edukacji
Robert Urbain (SP), minister handlu zagranicznego
Mark Eyskens (CVP), minister współpracy rozwojowej
Roger De Wulf (SP), minister zatrudnienia i pracy
Marc Galle (SP), minister ds. wspólnoty flamandzkiej
Michel Hansenne (PSC), minister ds. wspólnoty francuskiej
Cécile Goor-Eyben (PSC), minister ds. Regionu Stołecznego Brukseli
Elie Deworme (PS), minister służb publicznych
Philippe Moureaux (PS), minister spraw wewnętrznych i reform instytucjonalnych
Czwarty rząd (1980–1981)
Wilfried Martens (CVP), premier[8]
Guy Spitaels (PS), wicepremier, minister komunikacji (do lutego 1981)
Guy Mathot (PS), minister spraw wewnętrznych i budżetu (do lutego 1981), od lutego 1981 wicepremier, minister budżetu
Willy Claes (SP), wicepremier, minister spraw gospodarczych
José Desmarets (PSC), wicepremier, minister klasy średniej i planowania
Jos Chabert (CVP), minister robót publicznych i reform instytucjonalnych
Charles-Ferdinand Nothomb (PSC), minister spraw zagranicznych
Willy Calewaert (SP), minister edukacji
Albert Lavens (CVP), minister rolnictwa
Luc Dhoore (CVP), minister opieki społecznej i zdrowia publicznego
Gaston Geens (CVP), minister ds. wspólnoty flamandzkiej
Jean-Maurice Dehousse (PS), minister ds. Regionu Walońskiego
Philippe Busquin (PS), minister edukacji, od lutego 1981 minister spraw wewnętrznych
Robert Urbain (SP), minister handlu zagranicznego
Mark Eyskens (CVP), minister finansów
Roger De Wulf (SP), minister zatrudnienia i pracy
Marc Galle (SP), minister ds. wspólnoty flamandzkiej
Michel Hansenne (PSC), minister ds. wspólnoty francuskiej
Philippe Moureaux (PS), minister sprawiedliwości i reform instytucjonalnych
Daniël Coens (CVP), minister współpracy rozwojowej
Philippe Maystadt (PSC), minister służb publicznych i polityki naukowej
André Degroeve (PS), minister ds. Regionu Stołecznego Brukseli
Pierre Mainil (PSC), minister ds. emerytur
Freddy Willockx (PVV), minister poczty, telefonii i telegrafów
Frank Swaelen (CVP), minister obrony
Valmy Féaux (PS), minister komunikacji (od lutego 1981)
Piąty rząd (1981–1985)
Wilfried Martens (CVP), premier[9]
Jean Gol (PRL), wicepremier, minister sprawiedliwości i reform instytucjonalnych, od stycznia 1985 minister handlu zagranicznego
Willy De Clercq (PVV), wicepremier, minister finansów i handlu zagranicznego (do stycznia 1985)
Frans Grootjans (PVV), wicepremier minister finansów i klasy średniej (od stycznia 1985)
Charles-Ferdinand Nothomb (PSC), wicepremier, minister spraw wewnętrznych, służb publicznych
Leo Tindemans (CVP), minister spraw zagranicznych
Mark Eyskens (CVP), minister spraw gospodarczych
Louis Olivier (PRL), minister robót publicznych, od stycznia 1983 do stycznia 1985 minister klasy średniej
Herman De Croo (PVV), minister komunikacji, poczty, telefonii i telegrafów
Michel Hansenne (PSC), minister zatrudnienia i pracy
Daniël Coens (CVP), minister edukacji
Philippe Maystadt (PSC), minister budżetu, polityki naukowej i planowania
Albert Demuyter (PRL), minister ds. Regionu Stołecznego Brukseli i klasy średniej (do stycznia 1983)
Paul Hatry (PRL), minister ds. Regionu Stołecznego Brukseli (od stycznia 1983)
Alfred Vreven (PVV), minister obrony
Michel Tromont (PRL), minister edukacji (do czerwca 1983)
André Bertouille (PRL), minister edukacji (od czerwca 1983)
Jean-Luc Dehaene (CVP), minister spraw społecznych
Szósty rząd (1985–1987)
Wilfried Martens (CVP), premier[10]
Jean Gol (PRL), wicepremier, minister sprawiedliwości i reform instytucjonalnych
Charles-Ferdinand Nothomb (PSC), wicepremier, minister spraw wewnętrznych, służb publicznych i decentralizacji (do października 1986)
Joseph Michel (PSC), minister spraw wewnętrznych, służb publicznych i decentralizacji (od października 1986)
Guy Verhofstadt (PVV), wicepremier, minister budżetu, polityki naukowej i planowania
Leo Tindemans (CVP), minister spraw zagranicznych
Mark Eyskens (CVP), minister finansów
Louis Olivier (PRL), minister robót publicznych
Herman De Croo (PVV), minister komunikacji i handlu zagranicznego
Michel Hansenne (PSC), minister zatrudnienia i pracy
Daniël Coens (CVP), minister edukacji
Philippe Maystadt (PSC), minister spraw gospodarczych, od października 1986 wicepremier
Jean-Luc Dehaene (CVP), minister spraw społecznych i reform instytucjonalnych
François-Xavier de Donnea (PRL), minister obrony i ds. Regionu Stołecznego Brukseli
Jacky Buchmann (PVV), minister klasy średniej
André Damseaux (PRL), minister edukacji (do marca 1987)
Antoine Duquesne (PRL), minister edukacji (od marca 1987)
Siódmy rząd (1987–1988)
Wilfried Martens (CVP), premier[11]
Jean Gol (PRL), wicepremier, minister sprawiedliwości i reform instytucjonalnych
Philippe Maystadt (PSC), wicepremier, minister spraw gospodarczych
Guy Verhofstadt (PVV), wicepremier, minister budżetu, polityki naukowej i planowania
Leo Tindemans (CVP), minister spraw zagranicznych
Mark Eyskens (CVP), minister finansów
Louis Olivier (PRL), minister robót publicznych
Herman De Croo (PVV), minister komunikacji i handlu zagranicznego
Joseph Michel (PSC), minister spraw wewnętrznych, służb publicznych i decentralizacji
Michel Hansenne (PSC), minister zatrudnienia i pracy
Daniël Coens (CVP), minister edukacji
Antoine Duquesne (PRL), minister edukacji
Jean-Luc Dehaene (CVP), minister spraw społecznych i reform instytucjonalnych
François-Xavier de Donnea (PRL), minister obrony i ds. Regionu Stołecznego Brukseli
Jacky Buchmann (PVV), minister klasy średniej
Ósmy rząd (1988–1991)
Wilfried Martens (CVP), premier[12]
Philippe Moureaux (PS), wicepremier, minister ds. Regionu Stołecznego Brukseli (do lipca 1989), minister reform instytucjonalnych, od stycznia 1989 minister ds. restrukturyzacji edukacji, od lipca 1989 minister ds. restrukturyzacji ministerstwa ds. Regionu Stołecznego Brukseli
Willy Claes (SP), wicepremier, minister spraw gospodarczych i planowania, minister edukacji (do stycznia 1989), od stycznia 1989 minister ds. restrukturyzacji edukacji
Jean-Luc Dehaene (CVP), wicepremier, minister komunikacji i reform instytucjonalnych
Melchior Wathelet (PSC), wicepremier, minister sprawiedliwości i klasy średniej
Hugo Schiltz (VU), wicepremier, minister budżetu i polityki naukowej
Leo Tindemans (CVP), minister spraw zagranicznych (do stycznia 1989)
Mark Eyskens (CVP), minister spraw zagranicznych (od stycznia 1989)
Philippe Maystadt (PSC), minister finansów
Robert Urbain (PS), minister handlu zagranicznego
Michel Hansenne (PSC), minister służb publicznych (do marca 1989)
Raymond Langendries (PSC), minister służb publicznych (od marca 1989)
Freddy Willockx (SP), minister poczty, telefonii i telegrafów (do stycznia 1989)
Marcel Colla (SP), minister poczty, telefonii i telegrafów (od stycznia 1989)
Philippe Busquin (PS), minister spraw społecznych
Guy Coëme (PS), minister obrony
Paula D’Hondt (CVP), minister robót publicznych (do stycznia 1989)
Louis Tobback (SP), minister spraw wewnętrznych, modernizacji służb publicznych oraz krajowych instytucji kultury i nauki
Yvan Ylieff (PS), minister edukacji (do stycznia 1989)
André Geens (VU), minister współpracy rozwojowej
Alain Van der Biest (PS), minister ds. emerytur (do maja 1990)
Gilbert Mottard (PS), minister ds. emerytur (od maja 1990)
Luc Van den Brande (CVP), minister zatrudnienia i pracy
Dziewiąty rząd (1991–1992)
Wilfried Martens (CVP), premier[13]
Philippe Moureaux (PS), wicepremier, minister reform instytucjonalnych, ds. restrukturyzacji edukacji, od stycznia 1992 minister spraw społecznych
Willy Claes (SP), wicepremier, minister spraw gospodarczych i planowania, ds. restrukturyzacji edukacji
Jean-Luc Dehaene (CVP), wicepremier, minister komunikacji i reform instytucjonalnych
Melchior Wathelet (PSC), wicepremier, minister sprawiedliwości i klasy średniej
Wivina Demeester (CVP), minister budżetu i polityki naukowej (do stycznia 1992)
Mark Eyskens (CVP), minister spraw zagranicznych
Philippe Maystadt (PSC), minister finansów
Robert Urbain (PS), minister handlu zagranicznego
Philippe Busquin (PS), minister spraw społecznych (do stycznia 1992)
Guy Coëme (PS), minister obrony
Louis Tobback (SP), minister spraw wewnętrznych, modernizacji służb publicznych oraz krajowych instytucji kultury i nauki
Erik Derycke (SP), minister współpracy rozwojowej
Gilbert Mottard (PS), minister ds. emerytur
Luc Van den Brande (CVP), minister zatrudnienia i pracy (do stycznia 1992)
Marcel Colla (SP), minister poczty, telefonii i telegrafów
Raymond Langendries (PSC), minister służb publicznych