Loading AI tools
polski dziennikarz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wacław Grubiński (ur. 25 stycznia 1883 w Warszawie[1], zm. 8 czerwca 1973 w Londynie) – polski dramatopisarz i prozaik, felietonista i recenzent teatralny.
Ojcem Wacława był Henryk Grubiński[1], aktor i reżyser, zaś matką Maria Gabriela z d. Meurier[1]. Ukończył szkołę realną w Warszawie[1]. Wacław Grubiński po ukończeniu szkoły średniej podróżował kilka lat po Niemczech, Włoszech i Francji. Debiutował w 1904 w tygodniku „Ogniwo” utworem dramatycznym Noc. W tym samym czasopiśmie publikował też nowele i artykuły związane z teatrem. W 1907 władze wytoczyły mu proces z powodu noweli Uczta Baltazara, którą uznały za agitację przeciw porządkowi społecznemu. W latach 1916–1918 przebywał w Rosji.
W 1931 został prezesem Związku Autorów Dramatycznych[1]. W 1936 został odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury[2][3]. W 1939 otrzymał nagrodę PAL im. Augusta Popławskiego[4].
W styczniu 1940 aresztowany we Lwowie przez NKWD. Jako autor opublikowanej w 1921 komedii Lenin, skazany na karę śmierci, zamienioną na 10 lat łagru. Uwolniony po układzie Sikorski-Majski, pracownik ambasady RP w Kujbyszewie, ewakuowany z ZSRR na Bliski Wschód. Wspomnienia z obozów koncentracyjnych Gułagu (Między młotem a sierpem) opublikował w Londynie w 1948.
W 1943 zamieszkał na stałe w Londynie. Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. W 1945 był współzałożycielem Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, zaś w 1957 gazety „Rzeczpospolita Polska”. 22 czerwca 1959, 22 czerwca 1962 był powoływany przez Prezydenta RP na Uchodźstwie Augusta Zaleskiego na członka Głównej Komisji Skarbu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej[5][6]. Został powołany do składu emigracyjnej Kapituły Orderu Odrodzenia Polski[7].
Odznaczony Wielką Wstęgą (1965)[8] i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą (1956)[9] Orderu Odrodzenia Polski.
Jako publicysta związany był z wieloma czasopismami, takimi jak „Książka” (1905–1908), „Świat” (1909–1914, od 1923), „Kurier Poranny” (1911–1914, 1919–1923), „Tygodnik Ilustrowany” (1913–1915), „Wiadomości Literackie” (1924–1925), „Kurier Warszawski” (od 1926). W latach 1928–1931 był redaktorem naczelnym pism „Teatr i życie wytworne” oraz „Echo Tygodnia”. Od 1957 był publicystą Wiadomości.
W PRL informacje na temat Wacława Grubińskiego podlegały cenzurze. Jego nazwisko znajdowało się na specjalnej liście osób z całkowitym zakazem publikacji. Zalecenia cenzorskie dotyczące jego osoby zanotował Tomasz Strzyżewski, który w swojej książce o peerelowskiej cenzurze opublikował notkę informacyjną nr 9 z 1975 Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Wytyczne dla cenzorów zawierały na liście autorów zakazanych jego nazwisko głosząc: „(...) w stosunku do niżej wymienionych pisarzy, naukowców i publicystów przebywających na emigracji (w większości współpracowników wrogich wydawnictw i środków propagandy antypolskiej) należy przyjąć zasadę bezwarunkowego eliminowania ich nazwisk oraz wzmianek o ich twórczości, poza krytycznymi, z prasy, radia i TV oraz publikacji nieperiodycznych o nienaukowym charakterze (literatura piękna, publicystyka, eseistyka)”[10]. Jego twórczość malarska i pisarska została upowszechniona w Polsce dopiero po 1989 r.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.