Remove ads
Vangelis (gr. Βαγγέλης), właśc. Ewangelos Odiseas Papatanasiu (gr. Ευάγγελος Οδυσσέας Παπαθανασίου; ur. 29 marca 1943 w Agrii koło Wolos[1], zm. 17 maja 2022 w Paryżu[2]) – grecki kompozytor muzyki elektronicznej i filmowej.
 Vangelis (2012) | |
| Imię i nazwisko |
Ewangelos Odiseas Papatanasiu |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci |
17 maja 2022 |
| Instrumenty |
pianino, syntezator, instrument klawiszowy, organy Hammonda, gitara basowa, perkusja |
| Gatunki |
muzyka instrumentalna, muzyka elektroniczna, muzyka filmowa, new age, muzyka poważna, rock progresywny |
| Zawód |
kompozytor, producent, aranżer |
| Aktywność |
od 1961 |
| Wydawnictwo |
RCA Records, Atlantic Records, Sony Music, Warner Music Group, Polydor Records |
| Powiązania |
Forminx, Aphrodite’s Child, Jon and Vangelis |
| Współpracownicy | |
| Jon Anderson Demis Roussos Irene Papas Milva | |
| Odznaczenia | |
   | |
Okres młodzieńczy
Vangelis urodził się 29 marca 1943 roku w Agrii koło Wolos, w Grecji. Edukację muzyczną rozpoczął w wieku 4 lat, a już w wieku 6 lat miał swój pierwszy publiczny występ, na którym prezentował własne kompozycje. Vangelis był w dużej części samoukiem – odmawiał pobierania lekcji gry na pianinie, a w ciągu swojej kariery nie zdobył formalnej wiedzy na temat notacji muzycznej. Uczył się muzyki poważnej, malarstwa i reżyserii filmowej na Akademii Sztuk Pięknych w Atenach.
We wczesnych latach sześćdziesiątych założył grupę Forminx, która stała się w Grecji bardzo popularna. W 1968 roku pod wpływem zamieszek studenckich w Grecji przeniósł się do Paryża, gdzie założył wraz z Demisem Roussosem i Loukasem Siderasem zespół Aphrodite’s Child (Dziecko Afrodyty). Grupa została rozwiązana w 1972 roku.
Początek kariery solowej
Twórczość solową Vangelis rozpoczął pisząc muzykę do dwóch filmów Frederica Rossifa w 1973 roku. Pierwszym oficjalnym solowym albumem Vangelisa był Earth z 1974 roku. W tym okresie Vangelis odbywał też próby z zespołem Yes, do którego jednak nie dołączył. Zaprzyjaźnił się jednak z Jonem Andersonem, wokalistą zespołu, z którym później wielokrotnie współpracował.
Po przeprowadzce do Londynu Vangelis podpisał kontrakt z RCA Records, założył własne studio (Nemo Studios) i rozpoczął nagrywanie własnych albumów elektronicznych. Razem z Jonem Andersonem wydał w latach 80. i 90. kilka albumów jako Jon & Vangelis.
Muzyka filmowa i sukces komercyjny
W 1982 roku Vangelis dostał Oscara za muzykę do filmu Rydwany ognia. W tym samym roku rozpoczął współpracę z Ridleyem Scottem, co zaowocowało stworzeniem muzyki do filmów Łowca androidów i 1492. Wyprawa do raju. Vangelis jest również autorem muzyki do wielu filmów dokumentalnych Jacques’a Cousteau.
Zasiadał w jury konkursu głównego na 44. MFF w Cannes (1991). W 1992 Francja uhonorowała go Orderem Sztuki i Literatury.
Wydana w 2001 roku Mythodea (pierwotnie napisana w roku 1993) została użyta przez NASA jako motyw marsjańskich misji kosmicznych. W roku 2004 został autorem ścieżki dźwiękowej do filmu „Aleksander”. Jest także twórcą hymnu piłkarskich mistrzostw świata, które odbyły się w 2002 roku w Korei i Japonii.
Remove ads
- Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (1992)
- Kawaler Legii Honorowej (2001)
- Komandor Orderu Sztuki i Literatury (2017)
Solowe płyty studyjne
- 1972 Fais Que Ton Rêve Soit Plus Long Que La Nuit
- 1973 Earth
- 1975 Heaven and Hell
- 1976 Albedo 0.39
- 1977 Spiral
- 1978 Beaubourg
- 1979 China
- 1980 See You Later
- 1984 Soil Festivities
- 1985 Invisible Connections
- 1985 Mask
- 1988 Direct
- 1990 The City
- 1995 Voices
- 1996 Oceanic
- 1998 El Greco
- 2001 Mythodea: Music for the 2001 NASA Space Mission
- 2016 Rosetta
- 2019 Nocturne: The Piano Album
- 2021 Juno to Jupiter
Opublikowane płyty z muzyką filmową
- 1970 Sex Power
- 1973 L'Apocalypse des animaux
- 1975 Ignacio
- 1976 La Fête sauvage
- 1979 Opera Sauvage
- 1981 Chariots of Fire
- 1983 Antarctica
- 1992 1492: Conquest of Paradise – złota płyta w Polsce[3]
- 1994 Blade Runner
- 2004 Alexander
- 2007 El Greco
- 2007 Blade Runner Trilogy
- 2008 Świadectwo (wspólnie z Robertem Jansonem)
Kompilacje solowe
Albumy nagrane z Aphrodite’s Child
- 1968 End of the World
- 1969 It’s Five O’Clock
- 1972 666 (The Apocalypse of John,13/18)
- 1980 Best of Aphrodite’s Child
- 1995 Aphrodite’s Child's Greatest Hits
- 1996 The Complete Collection (Aphrodite’s Child)
Albumy nagrane w duecie jako Jon and Vangelis
Albumy nieoficjalne
Obydwa albumy to nagrania jam session z 1971 roku, wydane nielegalnie, bez wiedzy i zgody Vangelisa[4]. Dobór i układ nagrań oraz ich tytuły są własną inwencją wydawcy albumów.
- 1995 Themes II (składanka)
Współpraca
- 1977 Chinese Restaurant – Krisma
- 1979 Odes – Irene Papas
- 1979 Hibernation – Krisma
- 1986 Rapsodies – Irene Papas
- 1986 Tra Due Sogni – Milva
Ważniejsza filmografia
- 1966 5.000 psemmata
- 1970 Sex Power
- 1975 Entends-tu les chiens aboyer? (Ignacio)
- 1976 La Fête sauvage
- 1976 Ace Up My Sleeve
- 1979 Opera Sauvage
- 1981 Rydwany ognia (Chariots of Fire)
- 1982 Łowca androidów (Blade Runner)
- 1982 Zaginiony
- 1983 Nankyoku Monogatari (Antarctica)
- 1984 Bunt na Bounty (The Bounty)
- 1984 Sauvage et Beau
- 1989 Franciszek (Francesco)
- 1992 Gorzkie gody (Bitter Moon)
- 1992 The Plague
- 1994 1492. Wyprawa do raju
- 1995 De Nuremberg à Nuremberg
- 1996 Kawafis
- 1998 Microneurosurgery with video tapes – Spinal Space-Occupying Lesions, by dr. Stergios Tegos (Medical Publications, Konstandaras, Athens 1998)[5]
- 2004 Alexander
- 2007 El Greco
- 2008 Świadectwo
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads