Uniwersytecka poradnia prawna (klinika prawa, z języka ang.legal clinic) – jednostka organizacyjna wydziału prawa, w ramach której studenci prawa udzielają bezpłatnych porad prawnych. Może być to alternatywny sposób uzyskania porady prawnej wobec porad profesjonalnych, świadczonych przez adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych czy rzeczników patentowych.
Idea tworzenia legal clinics pojawiła się w Polsce u schyłku lat 90. XX wieku pod wpływem licznych kontaktów z uczelniami w Stanach Zjednoczonych, na których poradnie takie funkcjonują od lat 60. XX wieku.
Pierwszą Uniwersytecką Poradnię Prawną otworzył Uniwersytet Jagielloński 1 października 1997 r. W kolejnym roku powstała Klinika Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Obecnie poradnię prawną posiada niemal każdy wydział prawa uczelni państwowej w Polsce, a także niektóre prywatne szkoły wyższe.
Poradnie prawne stawiają sobie dwa zasadnicze cele:
edukację studentów prawa (edukacja kliniczna), uzupełniającą model kształcenia studentów oparty na tradycyjnej strukturze (wykłady, ćwiczenia, seminaria) o naukę praktycznego stosowania prawa. Uczestnicząc w programie klinicznym studenci mają okazję bezpośrednio stosować prawo i udzielać porad prawnych w konkretnych sprawach.
pomoc osobom ubogim. W ten sposób próbuje się umożliwić osobom niezamożnym, często nieświadomym swoich praw i możliwości działania, skorzystanie z pomocy prawnej. Jednocześnie służy to kształtowaniu w przyszłych prawnikach etosu pracy pro publico bono.
Typowa struktura poradni prawnych to podział poradni na sekcje tematyczne, najczęściej sekcje prawa cywilnego, prawa karnego, prawa administracyjnego, prawa pracy. Każdą sekcją opiekuje się pracownik naukowy, a często także praktykujący prawnik (adwokat, radca prawny).
W roku akademickim 2005/2006 funkcjonowało w Polsce 21 poradni prawnych. Pracowało w nich 1279 studentów oraz 179 opiekunów. Poradnie udzieliły porad w blisko 10 tysiącach spraw[10].
Na podstawie sprawozdania Fundacji Uniwersyteckich Poradni Prawnych za rok akademicki 2005/2006 nie wliczając danych za poradnię prawną Fundacji Academia Iuris oraz Akademickiego Stowarzyszenia Propagatorów Prawa i Edukacji Europejskiej "Wspólna Europa, które są organizacjami pozarządowowymi nie związanymi bezpośrednio z żadną szkołą wyższą.
