Trioceros

Trioceros – rodzaj jaszczurek z rodziny kameleonowatych (Chamaeleonidae).

Trioceros
Swainson, 1839[1]
Kameleon grzebieniasty (T. cristatus)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Rząd	łuskonośne
Infrarząd	Iguania
Rodzina	kameleonowate
Rodzaj	Trioceros
Typ nomenklatoryczny
Chamaeleo grayii Swainson, 1839 (= Chamaeleo oweni Gray, 1831)
Synonimy
Triceros[a] Swainson, 1839[2] Triceras[b] Fitzinger, 1843[3] Pterosaurus[c] Gray, 1865[4] Ensirostris Gray, 1865[5]
Gatunki
41 gatunków – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w równikowej Afryce (Nigeria, Kamerun, Somalia, Etiopia, Sudan Południowy, Republika Środkowoafrykańska, Gwinea Równikowa, Gabon, Kongo, Demokratyczna Republika Konga, Rwanda, Burundi, Uganda, Kenia, Tanzania, Malawi, Zambia, Angola i Mozambik)^[6][7].

Systematyka

Etymologia

• Trioceros (Triceros) i Triceras: gr. τρι- tri- „trzy-”, od τρεις treis, τρια tria „trzy”^[8]; κερας keras, κερως kerōs „róg”^[9].
• Pterosaurus: gr. πτερον pteron „skrzydło, wiosło”^[10]; σαυρος sauros „jaszczurka”^[11]. Gatunek typowy: Chamaeleo cristatus — Gray, 1845 (= Chamaeleon cristatus Stutchbury, 1837).
• Ensirostris: łac. ensis „miecz”^[12]; -rostris „-pyski”, od rostrum „pysk”^[13]. Gatunek typowy: Ensirostris melleri Gray, 1865.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[6]:

• Trioceros affinis (Rüppell, 1845)
• Trioceros balebicornutus (Tilbury, 1998)
• Trioceros bitaeniatus (Fischer, 1884)
• Trioceros camerunensis (Müller, 1909)
• Trioceros chapini (De Witte, 1964)
• Trioceros conirostratus (Tilbury, 1998)
• Trioceros cristatus (Stutchbury, 1837) – kameleon grzebieniasty^[14]
• Trioceros deremensis (Matschie, 1892)
• Trioceros ellioti (Günther, 1895)
• Trioceros feae (Boulenger, 1906)
• Trioceros fuelleborni (Tornier, 1900)
• Trioceros goetzei (Tornier, 1899)
• Trioceros hanangensis Krause & Böhme, 2010
• Trioceros harennae (Largen, 1995)
• Trioceros hoehnelii (Steindachner, 1891) – kameleon hełmiasty
• Trioceros incornutus (Loveridge, 1932)
• Trioceros ituriensis (Schmidt, 1919)
• Trioceros jacksonii (Boulenger, 1896) – kameleon Jacksona^[15]
• Trioceros johnstoni (Boulenger, 1901)
• Trioceros kinangopensis Stipala, Lutzmann, Malonza, Wilkinson, Godley, Nyamache & Evans, 2012
• Trioceros kinetensis (Schmidt, 1943)
• Trioceros laterispinis (Loveridge, 1932)
• Trioceros marsabitensis (Tilbury, 1991)
• Trioceros melleri (Gray, 1865)
• Trioceros montium (Buchholz, 1874) – kameleon górski^[14]
• Trioceros narraioca (Nečas, Modry & Slapeta, 2003)
• Trioceros ntunte (Nečas, Modry & Slapeta, 2005)
• Trioceros nyirit Stipala, Lutzmann, Malonza, Borghesio, Wilkinson, Godley & Evans, 2011
• Trioceros oweni (Gray, 1831) – kameleon Owena^[16]
• Trioceros perreti (Klaver & Böhme, 1992)
• Trioceros pfefferi (Tornier, 1900)
• Trioceros quadricornis (Tornier, 1899) – kameleon czterorogi^[14]
• Trioceros rudis (Boulenger, 1906)
• Trioceros schoutedeni (Laurent, 1952)
• Trioceros schubotzi (Sternfeld, 1912)
• Trioceros serratus (Mertens, 1922)
• Trioceros sternfeldi (Rand, 1963)
• Trioceros tempeli (Tornier, 1899)
• Trioceros werneri (Tornier, 1899)
• Trioceros wiedersheimi (Nieden, 1910)
• Trioceros wolfgangboehmei Koppetsch, Nečas & Wipfler, 2021

Uwagi

1. Wariant pisowni Trioceros Swainson, 1839.
2. Młodszy homonim Triceras Lobarzewski, 1840 (Bacillariophyceae).
3. Młodszy homonim Pterosaurus Fitzinger, 1843 (Agamidae).