Loading AI tools
wenezuelska pianistka, śpiewaczka, kompozytorka, dyrygentka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
María Teresa Gertrudis de Jesús Carreño García de Sena[1] (ur. 22 grudnia 1853 w Caracas, zm. 12 czerwca 1917 w Nowym Jorku[2][3]) – wenezuelska pianistka, śpiewaczka (sopran), kompozytorka i dyrygentka.
Drugie dziecko Manuela Antonio Carreño i Clorindy García de Sena y Toro[4]. Pochodziła z uzdolnionej muzycznie rodziny, powiązanej ze światem wenezuelskiej polityki[3]. Jej cioteczna babka, María Teresa Toro, była żoną Simóna Bolívara[4]. Uzdolnienia muzyczne zaczęła przejawiać w wieku trzech lat[4], początkowo uczyła się gry na fortepianie od ojca[1][4], później zaś pobierała lekcje u Juliusa Hohenusa[4]. W lipcu 1862 roku Manuel Antonio Carreño z powodów politycznych musiał emigrować z Wenezueli i wraz z rodziną wyjechał do Nowego Jorku[4]. Tam Teresa rozpoczęła występy publiczne jako pianistka, debiutując w nowojorskim Irving Hall[2][4]. Uczyła się u Louisa Moreau Gottschalka, jednocześnie by wspomóc finansowo rodzinę podróżowała z koncertami[1][4]. Pod koniec 1863 roku wystąpiła w Białym Domu przed Abrahamem Lincolnem[4].
W 1866 roku wyjechała wraz z rodziną do Paryża, gdzie poznała m.in. Berlioza, Liszta, Gounoda, Rossiniego, Saint-Saënsa oraz Antona Rubinsteina, z którym nawiązała serdeczną przyjaźń[1][4]. Kontynuowała swoją edukację muzyczną pod okiem Emmanuela Bazina i Georges’a Mathiasa[4]. Występowała z programem koncertowym we Francji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii[4]. W 1872 roku w operze w Edynburgu wystąpiła w roli Królowej w Hugonotach Giacomo Meyerbeera[2]. Pod koniec tegoż roku wróciła do USA[4].
Po powrocie do Stanów Zjednoczonych występowała jako śpiewaczka operowa, koncertowała także wspólnie ze swoim wieloletnim przyjacielem, pianistą Edwardem MacDowellem[1][4]. W 1885 roku gościnnie występowała w rodzinnym Caracas[1]. W 1899 roku dała w Berlinie serię zwieńczonych olbrzymim sukcesem koncertów fortepianowych[2][3]. W późniejszych latach wielokrotnie podróżowała z koncertami, odbyła m.in. tournée po Nowej Zelandii, Australii i Południowej Afryce, wielokrotnie wracała też do USA[1][4]. Zajmowała się również działalnością pedagogiczną[2][3].
Zmarła w Nowym Jorku w wieku 63 lat na skutek miastenii[4]. Jej ciało skremowano i pochowano w Berlinie[4]. W 1938 roku prochy artystki zostały sprowadzone do Caracas, gdzie spoczęły w Panteonie Narodowym Wenezueli[1][4].
Była czterokrotnie zamężna[2]. W połowie 1873 roku poślubiła skrzypka Émile’a Saureta, z którym doczekała się córki Emility (ur. 1874) oraz zmarłego w niemowlęctwie syna. Krótko po urodzeniu drugiego dziecka w 1875 roku małżeństwo zakończyło się separacją[4]. Emilita została wówczas oddana do adopcji[4]. W 1876 roku ostatecznie rozwiodła się z pierwszym mężem i wyszła za śpiewaka operowego Giovanniego Tagliapietrę[4]. Miała z nim trójkę dzieci: Lulu (ur. 1878, zm. 1881), Teresitę (ur. 1882) i Giovanniego (ur. 1885)[4]. Małżeństwo okazało się nieszczęśliwe i także zakończyło się rozwodem[4].
27 lipca 1892 roku poślubiła niemieckiego kompozytora Eugena d’Alberta, z którym doczekała się dwóch córek: Eugenii i Herthy. Również ten związek okazał się nieudany i rozpadł się w 1895 roku[1]. 30 czerwca 1902 roku wyszła za Arturo Tagliapietrę, młodszego brata swojego drugiego męża. Małżeństwo to przetrwało do śmierci artystki[4].
W programach koncertowych Teresy Carreño znajdowały się utwory fortepianowe m.in.: Saint-Saënsa, Liszta, Griega, Czajkowskiego i Edwarda MacDowella[4]. Wykonywała również własne kompozycje[4]. Skomponowała m.in. Patite danse tsigane na orkiestrę, Kwartet smyczkowy h-moll, etiudy koncertowe oraz różne mniejsze utwory na fortepian[2], w tym cieszący się dużą popularnością walc Mi Teresita[2][4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.