Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tekst zachodni – jedna z czterech podstawowych rodzin typów tekstu Nowego Testamentu. Nazwę tę po raz pierwszy wprowadził Johann Salomo Semler (1725–1791).
Jedną z jego najbardziej charakterystycznych cech, jest tendencja do parafrazowania lekcji trudniejszych, obfituje w dodatki mówiące o rzeczach nieprawdopodobnych. Tendencja do harmonizacji tekstu Ewangelii (nie tak często jak tekst bizantyjski). Reprezentuje ludowy, wczesnochrześcijański tekst Nowego Testamentu.
Najznakomitszym reprezentantem tekstu zachodniego jest Kodeks Bezy.
Najważniejszymi rękopisami przekazującymi tekst zachodni są:
Symbol | Nazwa | Wiek | Zawiera |
p48 | – | III | fragment Dz 23 |
p69 | Oxyrhynchus XXIV | III | fragment Łk 22 |
p38 | Papirus Michigan | ok. 300 | fragment Dziejów |
0171 | IV | fragmenty Mt i Łk | |
(01) ﬡ | {Kodeks Synajski} | IV | J 1, 1 – 8, 38 |
Dea (05) | Kodeks Bezy | ok. 400 | Ewangelie i Dzieje |
W (032) | Kodeks Waszyngtoński | V | Mk 1, 1 – 5, 30 |
Dp (06) | Kodeks z Clermont | VI | Dzieje i Listy |
F (010) | Kodeks Augiański | IX | Listy Pawła |
G (012) | Kodeks Boerneriański | IX | Listy Pawła |
Inne rękopisy: , , (?), , 066, 0177, 36, 88, 181, 255, 257, 338, 383 (Dzieje), 440, 614, 913, 915, 917, 1108, 1245, 1518, 1611, 1739, 1836, 1874, 1898, 1912, 2138, 2298[1].
Już Polikarp ze Smyrny (zm. 156) cytował Dzieje Apostolskie według tekstu zachodniego. Tekstem zachodnim posługiwał się Ireneusz, Tertulian, Cyprian, Nowacjan. Tekst zachodni przejęły przekłady starołacińskie (Afra i Itala) i niektóre staro-syryjskie (kuretoński). W rękopisach przetrwał aż do wieku XIV.
Powstał prawdopodobnie w okolicach Antiochii na początku II wieku. W Egipcie był obecny około roku 200 i pełnił rolę drugorzędnego tekstu. Rozpowszechnił się przede wszystkim na zachodzie: Północna Afryka, Galia i Północne Włochy. Istnieje kilka typów tekstu zachodniego, a relacja między nimi jest trudna do ustalenia. Należy przyjąć, że w różnych miejscach i czasie dokonano w nim kilku niezależnych od siebie zmian. Na ogół były to dodatki pochodzące z tradycji ustnej. Czasem jednak usuwano z tekstu biblijnego niektóre frazy, czego dowodem jest Kodeks Bezy.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.