Szalenik

Szalenik – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Lubycza Królewska^[4][6].

Szalenik

wieś
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	tomaszowski
Gmina	Lubycza Królewska
Liczba ludności (2021)	126[1][2]
Strefa numeracyjna	84
Kod pocztowy	22-680[3]
Tablice rejestracyjne	LTM
SIMC	0893067[4]
Położenie na mapie gminy Lubycza Królewska Szalenik
Położenie na mapie Polski Szalenik
Położenie na mapie województwa lubelskiego Szalenik
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego Szalenik
50°22′23″N 23°29′31″E[5]

Wieś jest sołectwem w gminie Lubycza Królewska^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 141 mieszkańców^[8].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej Różańcowej w Lubyczy Królewskiej^[9].

Historia

W wieku XIX Szalenik stanowił folwark w posiadłości Lubycza Kameralna^[10].

W czasie II wojny światowej 4 października 1942 r. miała miejsce krwawa pacyfikacja Szalenika, Żyłki, Lubyczy Królewskiej, Lubyczy-Kniazie, przeprowadzona przez niemieckich okupantów. Niemcy zamordowali wtedy około 53 niewinnych cywilów. Pretekstem było fałszywe oskarżenie przez wachmanów z załogi niemieckiego obozu zagłady SS-Sonderkommando Belzec w Bełżcu, pilnujących koni komendanta obozu SS-Hauptsturmführera Gotlieba Heringa – ludności cywilnej, o podpalenie stajni z 3 końmi. Sprawcami podpalenia byli sami pijani wachmani z obozu zagłady. Zemsta komendanta obozu niemieckiego Gotlieba Heringa (po fałszywych oskarżeniach przez wachmanów) na ludności cywilnej była krwawa. Wyruszył on na czele około 100 niemieckich żołnierzy aby rozstrzeliwać okoliczną ludność. W samym Szaleniku SS-Oberscharführer Reinhold Feix zastrzelił 60-letniego rolnika Gałkę^[11].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Zobacz też

• Lubycza Kameralna
• Lubycza Królewska
• Bełżec
• Szalenik-Kolonia
• zbrodnia w Szaleniku-Kolonii

Przypisy

1. Wieś Szalenik w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-10-28], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-10-28].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1226 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
4. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-12-12].
5. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 134294
6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200), ze zmianami w obwieszczeniu z dnia 2015-08-04 4 sierpnia 2015_(dts) (Dz.U. z 2015 r. poz. 1636).
7. Jednostki pomocnicze gminy Lubycza Królewska. Urząd Gminy Lubycza Królewska. [dostęp 2017-12-12].
8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
9. Opis parafii na stronie diecezji
10. Szalenik, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 771.
11. Janusz Peter, Za trzy konie, [w]: Tomaszowskie za okupacji, wyd. Tomaszowskie Towarzystwo Regionalne im. doktora Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim, Tomaszów Lubelski 2019. ISBN 978-83-937181-7-7. s. 134–138