Stryków (gmina II RP)

Stryków (do 1870 i od 1923 miasto Stryków) – dawna gmina o nieuregulowanym statusie istniejąca w latach 191?–1923 w woj. łódzkim. Siedzibą władz gminy była osada miejska Stryków.

Ten artykuł dotyczy dawnej gminy wiejskiej w pow. brzezińskim. Zobacz też: współczesna gmina miejsko-wiejska w pow. zgierskim.

Stryków

gmina o nieuregulowanym statusie
1919–1923[1]
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie (II RP)
Powiat	brzeziński
Siedziba	Stryków
Populacja (2017) • liczba ludności	4.127
Szczegółowy podział administracyjny (1921)
Liczba gromad 1
brak współrzędnych

Do 31 maja 1870^[2] Stryków był miastem i stanowił odrębną gminę miejską; po odebraniu Strykowowi praw miejskich i przekształceniu w osadę, miejscowość została włączona do gminy Dobra (powiat brzeziński, gubernia piotrkowska)^[3].

Podczas I wojny światowej władze zaborcze przywróciły Strykowowi samorząd miejski^[4], lecz po przejściu pod zwierzchnictwo polskie miejscowość nie została zaliczona do miast^[5]. Gmina stanowiła odtąd jednostkę o nieuregulowanym statusie^[6][4]. W 1921 roku Stryków liczył 4127 mieszkańców^[7].

Jako gmina nie-miejska jednostka formalnie przestała funkcjonować 1 marca 1923 roku w związku z rozciągnięciem dekretu z 4 lutego 1919 r. o samorządzie miejskim na Stryków i zaliczeniem Strykowa do miast (gmin miejskich)^[8].

Obecna gmina Stryków jest nowym tworem (od 1973) o zupełnie innych granicach i obszarze.

Przypisy

1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego.
2. 19 maja 1870 według kalendarza juliańskiego
3. Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 123)
4. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom V – Województwo Białostockie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924 (str. VI)
5. Dz.U. z 1919 r. nr 13, poz. 140
6. W Polsce istniało po 1919 roku więcej takich jednostek. Część z nich w kolejnych latach podniesiono do rzędu miast (gmin miejskich): Biała Rawska (do 1925), Chodecz (do 1921), Głowno (do 1925), Golina (do 1921), Kłodawa (do 1925), Nowogród (do 1927), Proszowice (do 1923), Rajgród (do 1923), Rychwał (do 1921), Sejny (do 1923), Stryków (do 1923), Suraż (do 1923) i Ślesin (do 1921); natomiast część została włączona do gmin wiejskich: Burzenin, Jedwabne, Osięciny, Piotrków, Skulsk, Śniadowo (do 1923); lub utworzono z nich odrębne gminy wiejskie: Stopnica i Wizna (do 1923)
7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom II – Województwo Łódzkie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
8. Dz.U. z 1923 r. nr 16, poz. 105