Strażnica WOP Kryłów

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Kosmów/Kryłów – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.

Granica polsko-ukraińska, polski znak graniczny w Kryłowie (lipiec 2014)

Strażnica WOP Kosmów

Strażnica WOP Kryłów

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	31 maja 1956
Tradycje
Rodowód	149 strażnica WOP
Kontynuacja	Strażnica SG w Kryłowie
Organizacja
Dyslokacja	Kosmów; Kryłów
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	32 komenda odcinka 25 batalion OP 233 batalion WOP

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 32 komendy odcinka jako 149 strażnica WOP (Kosmów)^[1]  o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[2].

W 1945 na początku 1946 32 komenda odcinka wraz ze strażnicami stacjonowała w Hrubieszowie. 15 stycznia 1946 149 strażnica WOP wystawiła ze swojego składu pierwsze patrole^[3]. W międzyczasie strażnica została przeniesiona z miejscowości Kosmów do Kryłowa (Budynek, w którym się znajdowała strażnica zachował się do dziś naprzeciw bramy kościoła parafialnego^{[uwaga 1][4]}).

W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 149 strażnica OP Kryłów (w skali kraju) została włączona w struktury 25 batalionu OP w Hrubieszowie, a 1 stycznia 1951 233 batalionu WOP w Hrubieszowie^[5][6].

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic^{[uwaga 2]}. Strażnica WOP Kryłów IV kategorii otrzymała numer 146^[8]. i była w strukturach 233 batalionu WOP w Hrubieszowie^[9].

Reorganizacja, jaką przechodziły Wojska Ochrony Pogranicza w czerwcu 1956, doprowadziły do likwidacji 23 Brygady i podległych jej pododdziałów^[10].

Sąsiednie strażnice

• 148 strażnica WOP Strzyżów ⇔ 150 strażnica WOP Bełz – 1946
• 148 strażnica OP Strzyżów ⇔ 150 strażnica OP (Żwirka) Tudurkowice – 24.04.1948
• 148a strażnica WOP Czumów ⇔ 150 strażnica WOP Tudurkowice – 01.01.1951
• 145 strażnica WOP Czumów ⇔ 147 strażnica WOP Dołhobyczów – 1954.

Uwagi

1. Stan na dzień 13 grudnia 2011.
2. Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954^[7].

Przypisy

1. ASGran., sygn. 217/143 ↓.
2. Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
3. Historia ChOWOP ↓, s. 23.
4. 10 lat Placówki Straży Granicznej w Kryłowie. [w:] Gmina Mircze Samorządowy Portal Internetowy [on-line]. mircze.pl, 2011-12-13. [dostęp 2021-11-24]. (pol.).
5. Jackiewicz 1998 ↓, s. 103.
6. Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
7. Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
8. Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.16.
9. Jackiewicz 1998 ↓, s. 103–104.
10. Nadbużańska Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-18]. (pol.).

Bibliografia

• HenrykH. Dominiczak HenrykH., Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985, Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• JerzyJ. Prochwicz JerzyJ., Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965, Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011, ISBN 978-83-7726-027-2.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
• ASGran. Historia Chełmskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1955. Chełm 1956
• Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k.119 -123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.