Remove ads

Sterowanie wielokrotne (sterowanie ukrotnione) – sterowanie dwoma lub większą liczbą pojazdów trakcyjnych (np. lokomotyw) z jednego z nich (zwykle pierwszego), stosowane w celu: zwielokrotnienia mocy, siły pociągowej (lokomotywy) lub pojemności (zespoły trakcyjne). Dla jego realizacji konieczna jest zgodność układów sterowania oraz charakterystyk łączonych pojazdów trakcyjnych.

Thumb
Skład tramwajów KT4DtM: pierwszy wagon w składzie steruje drugim
Thumb
Połączenie elektryczne między pierwszym a drugim wagonem: sprzęg Scharfenberga

Sterowanie elektryczne realizowane jest przez sprzęg automatyczny np. systemu Scharfenberga[1], a w większości lokomotyw poprzez połączenie kablami. Trakcja wielokrotna poza kolejnictwem jest również powszechnie stosowana w tramwajach i w metrze.

Przełączenie sterowania hamulcem zasadniczym z jednostki sterowanej do sterującej polega na przestawieniu ich kranu hamulca w położenie odcięcia.

W warunkach polskich ukrotnić można ze sobą jedynie lokomotywy tego samego typu (nie serii – np. są różnice pomiędzy lokomotywami EU07 wyprodukowanymi przez Pafawag i zakłady HCP) lub zgodne ze sobą EZT (np. EN57 i EN71).

Na świecie stosowane są rozwiązania umożliwiające połączenie ze sobą pojazdów różnych serii i typów (np. ujednolicony nastawnik na kolejach amerykańskich). Sterowanie wielokrotne zostało wykorzystane w pociągach push-pull, gdzie wagon krańcowy z kabiną sterowniczą i lokomotywa są połączone przewodem sterowania wielokrotnego.

Wynalazcą sterowania wielokrotnego jest Frank Sprague[2].

Remove ads

Zobacz też

Przypisy

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.

Remove ads