Sernik

Sernik – rodzaj ciasta deserowego lub deseru uformowanego na kształt ciasta, którego głównym składnikiem jest biały ser.

Ten artykuł dotyczy ciasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Sernik polski

Początek i koniec sernika

Historia

Wypieki wykonane z sera znane były już w starożytnej Grecji^[1]. Około 350 roku p.n.e. deser plakous został po raz pierwszy wspomniany przez Archestratusa jako potrawa podawana wraz z suszonymi owocami i orzechami. Współczesny mu grecki komediopisarz Antyfanes przedstawił bogaty opis deseru plakous, który wyrabiało się z mąki pszennej i sera koziego jako głównych składników^[2]. Wraz z podbojem Grecji przez Cesarstwo Rzymskie, przepis na sernik poznali starożytni Rzymianie, nadając mu nazwę placenta^[3] .

Rodzaje serników

Typ sernika	Zdjęcie	Cechy wyróżniające	Przykładowy przepis
Sernik nowojorski		Masa serowa składa się z serka śmietankowego (cream cheese), śmietany, jajek i cukru[1]. Spód wykonuje się z krakersów z mąki graham zmieszanych z masłem, całość może być polana sosem truskawkowym[4]
Sernik wiedeński		Sernik bez spodu
Sernik japoński (スフレチーズケーキ)		Sernik sufletowy, charakteryzujący się lekkością i puszystością, wysoko wyrośnięty wypiek bez spodu. Pieczony jest w bemarze w kąpieli wodnej[5]
Sernik królewski (Russischer Zupfkuchen)		Niemiecki sernik, którego oryginalna nazwa to Russischer Zupfkuchen. Sernik charakteryzuje się czekoladowym spodem, pieczoną masą serową i czekoladową kruszonką na wierzchu[6]
Sernik polski		Polski sernik (regionalnie serownik[7]; dawniej serowiec[8]) wykonany jest z tłustego[9][10] lub półtłustego[10] twarogu, zagęszczony dodatkami skrobiowymi (mąką pszenną[9], kaszą manną[11], skrobią ziemniaczaną[10] – także pod postacią budyniu w proszku[11] – lub gotowanymi ziemniakami[10]). Do masy często dodaje się bakalie, zazwyczaj rodzynki lub kandyzowaną skórkę pomarańczową[9].	Podstawowe składniki wypieku to: zmielony twaróg, jajka, cukier, masło, niewielka ilość dodatku skrobiowego, sól, proszek do pieczenia oraz wanilia, cukier wanilinowy lub inny środek aromatyzujący. Często masa serowa wykładana jest na uprzednio podpieczony spód z ciasta kruchego lub półkruchego. Wierzch bywa pokrywany (przed upieczeniem) startym na tarce o grubych oczkach ciastem kruchym albo posypany kruszonką. Po upieczeniu wypiek bywa dekorowany lukrem, polewą czekoladową, frużeliną itp.
Flaó		Wypiek o smaku anyżu, mięty, sera i cukru. Przepis pochodzi z Ibizy, tradycyjnie podawane jest z okazji Wielkanocy. Pierwsza wzmianka na temat tego wypieku pochodzi z 1252 roku[12].
Sernik gotowany			Masło uciera się wpierw z cukrem i żółtkami, potem ze zmielonym twarogiem, następnie łączy się z pianą ubitą z białek, a w końcu zagotowuje z proszkiem budyniowym rozrobionym w mleku[13]. Sernik po wyłożeniu do formy należy schłodzić w lodówce[13].
Budyń z twarogu		Zobacz: budyń (potrawa gotowana na parze).
Sernik na zimno		Sernik na zimno przygotowuje się bez obróbki termicznej: składa się on ze spodu (z herbatników lub biszkoptu), masy serowej zestalonej żelatyną, żółtkami lub agar-agar oraz warstwy galaretki na wierzchu. Warstwa galaretki może być wzbogacona owocami	Podstawowe składniki na masę serową zestalaną żelatyną to: zmielony twaróg albo serek homogenizowany (lub np. mascarpone) i ubita śmietanka, cukier oraz żelatyna. Sernik na zimno można przygotować także bez żelatyny: z masła utartego z żółtkami, cukrem i zmielonym twarogiem[14]. Spód sernika może być wykonany z wcześniej upieczonego ciasta, warstwy nasączonych biszkoptów (szampanek), pokruszonych herbatników itp. Przygotowaną masę serową wykłada się na tenże spód, pokrywa warstwą tężejącej galaretki i w końcu całość schładza się w lodówce do stężenia.

Zobacz hasło sernik w Wikisłowniku

Zobacz w Wikiźródłach tekst Hasło Sernik w Encyklopedii staropolskiej

Zobacz multimedia związane z tematem: Sernik