Sasebi

Sasebi^[3] (Damaliscus) – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).

Sasebi

Damaliscus
P.L. Sclater & O. Thomas, 1894[1]
Sasebi właściwy (D. lunatus)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Podrząd	przeżuwacze
Infrarząd	Pecora
Nadrodzina	Bovoidea
Rodzina	wołowate
Podrodzina	antylopy
Plemię	bawolce
Rodzaj	sasebi
Typ nomenklatoryczny
Antilope pygargus Pallas, 1767
Synonimy
Damalis[a] J.E. Gray, 1846[2]
Gatunki
10 gatunków (w tym 8 wymarłych) – zobacz opis w tekście

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki zamieszkujące Afrykę^[4][5][6].

Morfologia

Długość ciała 140–268 cm, ogona 30–45 cm, wysokość w kłębie 90–134 cm; masa ciała samic 56–139 kg, samców 68–168 kg^[5][7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniowali w 1894 roku angielscy zoolodzy Philip Lutley Sclater & Oldfield Thomas w pierwszej części publikacji swojego autorstwa zatytułowanej Księga antylopref name="Sclater&Thomas" />. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) sasebi przylądkowy (D. pygargus).

Etymologia

• Damalis: gr. δαμαλις damalis ‘młoda krowa, jałówka’^[8]. Gatunek typowy: Gray wymienił kilka gatunków – Antilope lunata Burchell, 1823, Antilope pygargus Pallas, 1767, Antilope albifrons Burchell, 1824 (= Antilope pygargus Pallas, 1767), Antilope zebra J.E. Gray, 1838, Antilope koba Erxleben, 1777 (= Antilope buselaphus Pallas, 1766) i Antilope senegalensis Children, 1826 (= Antilope lunata Burchell, 1823) – z których gatunkiem typowym jest Antilope lunata Burchell, 1823.
• Damaliscus: rodzaj Damalis C.H. Smith, 1827 (bawolec); łac. przyrostek zdrabniający iscus^[8].

Podział systematyczny

W zależności od ujęcia systematycznego do rodzaju zalicza się 2 (D. pygargus i D. lunatus)^[9][7], 4 (D. pygargus, D. lunatus, D. superstes i D. korrigum)^[6] lub 11 (D. pygargus, D. phillipsi, D. lunatus, D. superstes, D. korrigum, D. tiang, D. ugandae, D. eurus, D. jimela, †D. selousi i D. topi)^[5][4] występujących współcześnie gatunków; tutaj klasyfikacja za Mammals Diversity Database i All the Mammals of the World (2023)^[9][7]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa[3]	Podgatunki[5][4][7]	Rozmieszczenie geograficzne[5][4][7]	Podstawowe wymiary[5][7][b]	Status IUCN[10]
	Damaliscus pygargus	(Pallas, 1767)	sasebi przylądkowy	2 podgatunki	Południowa Afryka (Prowincja Przylądkowa Wschodnia na północ od Karru i KwaZulu-Natal na północ do granicy z Botswaną, rozłączona populacja w południowej Prowincji Przylądkowej Zachodniej); introdukowany do Zimbabwe, Namibii i wschodniej Botswany; zakres wysokości: 0–2000 m n.p.m.	DC: 140–160 cm DO: 30–45 cm MC: 56–86 kg	LC
	Damaliscus lunatus	(Burchell, 1823)	sasebi właściwy	9 podgatunków (w tym 1 wymarły)	bardzo rozdrobniony od Burkina Faso i Ghany do wschodniego Czadu, północnej Republiki Środkowoafrykańskiej, wschodniego Sudanu, południowo-zachodniej Etiopii i przybrzeżnej Somalii na południe do południowej Demokratycznej Republiki Konga, wschodniej Angoli, północno-wschodniej Namibii, północnej Botswany i północno-wschodniej Południowej Afryki; zakres wysokości: 0–1700 m n.p.m.	DC: 185–223 cm DO: około 45 cm MC: 90–168 kg	LC

Kategorie IUCN:  LC  – gatunek najmniejszej troski.

Opisano również kilka gatunków wymarłych w czasach prehistorycznych:

• Damaliscus ademassui Vrba, 1997^[11] (późny pliocen)
• Damaliscus agelaius A.W. Gentry & A. Gentry, 1978^[12] (późny pliocen–środkowy plejstocen)
• Damaliscus cuiculi Arambourg, 1979^[13] (późny pliocen)
• Damaliscus eppsi Harris, 1991^[14] (późny pliocen–wczesny plejstocen)
• Damaliscus gentryi Vrba, 1977^[15] (późny pliocen)
• Damaliscus hypsodon Faith, Potts, Plummer, Bishop, Marean & Tryon, 2012^[16] (środkowy i późny plejstocen)
• Damaliscus niro (Hopwood, 1936)^[17] (środkowy plejstocen)
• Damaliscus strepsiceras Geraads, 2004^[18] (wczesny plejstocen)

Uwagi

1. Nie Damalis C.H. Smith, 1827; młodszy homonim Damalis Fabricius, 1805 (Diptera).
2. DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała