Safe as Milk

Safe as Milk – pierwszy album awangardowej grupy Captain Beefheart and His Magic Band, nagrany i wydany w 1967 roku.

Safe as Milk

Wykonawca albumu studyjnego
Captain Beefheart and His Magic Band
Wydany	wrzesień 1967
Nagrywany	kwiecień 1967
Gatunek	blues rock, Folk rock
Długość	33:40
Wydawnictwo	Buddah Records[1]
Producent	Bob Krasnow, Richard Perry[1]
Oceny
Allmusic [2] Rolling Stone [3]
Album po albumie
[Brak] Safe as Milk (1967) Strictly Personal (1968)
Single z albumu Safe as Milk
„"Yellow Brick Road" / "Abba Zaba"” Wydany: 17 sierpnia 1967 r. „"Plastic Factory" / "Where There's Woman"” Wydany: 25 marca 1969 r.

Prace nad albumem

Pierwsza sesja nagraniowa do Safe as Milk odbyła się w kwietniu 1967 roku w Sunset Studios w Hollywood. Pracę w studiu rozpoczęto od utworu „Sure 'Nuff 'N Yes I Do”. Perkusista John French wspominał, że zespół podjął ponad 70 prób nagrania tej piosenki, kilka razy nawet nie kończąc. Było to przyczyną zmiany gitarzysty z Douga Moona na Rya Coodera.

Producent Richard Perry nie umiał obsługiwać nowoczesnego, jak na tamte czasy, sprzętu nagraniowego, pracującego na taśmie 8-ścieżkowej. Perry chciał nagrać album w studiu RCA na urządzeniach zapisujących 4-ścieżkowo, co by spowodowało obniżenie jakości i dynamiki dźwięku, a także znacznie zwiększyło szumy.

Wszyscy członkowie zespołu chcieli być w pełni przygotowani do pracy w studiu. Basista Jerry Handley, który właśnie został ojcem, nie mógł wziąć udziału w nagraniach dwóch utworów: „Abba Zaba” (gdzie zastąpił go Ry Cooder) oraz „Where There's Woman” (z partią gitary basowej w wykonaniu Alexa St. Claira).

Jakość prób znacząco się poprawiła, gdy Ry Cooder zdiagnozował problemy zespołu. Problemy pojawiły się jednak podczas nagrań wokalnych — członkowie grupy nie wiedzieli, jak się do tego zabrać. Dalsze sesje odbywały się w stale rosnącym napięciu. Pod naciskiem Don Van Vlieta zmieniano fragmenty utworów i ich aranżacje. Don objął również przywództwo w zespole. Perry pomógł mu i dostosował jego teksty do wstępnie przygotowanych utworów. Dodał do nich kilka ozdobników, np. instrumenty dęte do „I'm Glad”, klawikord do „Call On Me” oraz theremin do „Autumn's Child” i „Electricity”. Gdy Don usłyszał ten instrument, zażądał od Krasnowa, żeby usunąć to elektroniczne gówno. Jednak z wywiadu udzielonego Eliotowi Waldowi w 1973 r. wynika, że to nieprawda, a theremin spełnił swoją rolę. Sesje miksujące trwały jeszcze bardzo długo.

Po przesłuchaniu Safe as Milk można stwierdzić, że muzyka zespołu Captain Beefheart & His Magic Band była w tym okresie inspirowana głównie brzmieniami bluesa. Kilka nagrań wskazuje nowy kierunek, jaki grupa zacznie prezentować w następnych albumach. Dotyczy to utworów z gitarą slide, gęstym, czasem zmiennym rytmem i zmianą tonacji. Najlepszymi przykładami tych tendencji są utwory „Abba Zaba” i „Electricity”.

Opis utworów

• Sure 'Nuff 'N Yes I Do to blues tematycznie związany z podróżą. Opisuje to pierwszy wers utworu. Tekst opisuje metaforyczną podróż do Nowego Orleanu.
• Zig Zag Wanderer ma charakter garażowo-psychodeliczny.
• Call On Me jest przykładem twórczego wykorzystania stylów innych zespołów, w tym wypadku charakterystycznego sposobu gry na gitarze grupy The Byrds (wziętej z twórczości brytyjskiego zespołu The Searchers). Do utworu dodano klawikord i tamburyn, który zagłusza perkusję. Piosenka byłaby dość konwencjonalna, gdyby nie gitarowe tremola i pizzikata. Soulowy wokal Dona, ukazuje jego możliwości jako wokalisty – jego głos jest wypadkową wokali Otisa Reddinga i Wilsona Picketta.
• Dropout Boogie wyraźnie nawiązuje do tezy propagatora LSD Timothy'ego Leary'ego o odchodzeniu od tzw. normalnej, przeciętnej społeczności i dołączaniu do powstających pierwszych środowisk hippisów. Don opisuje krótkowzroczność tego typu decyzji. Utwór jest przeniknięty agresją, co słychać już w dwóch pierwszych wersach, podkreślonych gitarą i rockową, synkopowaną perkusją. Wkrótce potem dołącza gitara solowa ze zmodulowanym dźwiękiem. Po tym wstępie utwór zmienia rytm na walc, z grą Dona na marimbie. To podkreśla melodię. Linia melodyczna jest wzmacniana przez harfistkę.
• I'm Glad jest utworem z 1965 r. związanym ze stylem doo wop. To tekst o zakończeniu związku miłosnego, który odwołuje się także do tzw. do dobrych czasów. W utworze słychać chórek falsetem i partię instrumentów dętych. Chociaż jest to pastisz, to wykonanie jest bardziej subtelne od prześmiewczych parodii Franka Zappy.
• Electricity - podczas nagrywania tego utworu Beefheart, próbując trudny do zaśpiewania ton, zniszczył wart 1200 dolarów mikrofon firmy Telefunken, co słychać w końcowej partii utworu, jako przytłumiony trzask przebijający się przez głos Dona. Pierwotnie był to utwór łączący elementy wschodnie z psychodelicznymi, zanim w trakcie pracy nad nim został gruntownie przearanżowany. Tylko krótka partia wstępna zachowała psychodeliczną ekspansywność, gdy Don śpiewa unisono z gitarą slide Rya Coodera. Ważną rolę w utworze odgrywa rytmiczna gitara Alexa. Motyw przewodni bluegrassowego pochodzenia jest wykonywany przez Rya. Pierwotnym pomysłem Dona było wykorzystanie jazgotu piły elektrycznej trzymanej za arkuszami blachy aluminiowej, ale w końcu użyty został theremin.
• Yellow Brick Road odzwierciedla przekonanie Dona, że proces twórczy jest podobny do dziecięcej zabawy. Tekst jest absurdalny i traktuje o jakimś idyllicznym miejscu. Występują tu wyraźne aluzje do Czarnoksiężnika z Krainy Oz.
• Abba Zaba wykazuje w warstwie muzycznej wpływy indyjskie, a w tekstowej wpływy voodoo i hoodoo. Jak wspomina Alex, partia gitarowa w środku utworu, to fragment utworu Shankara, który wywarł na Beefhearcie olbrzymie wrażenie. Dużą rolę pełni gra na perkusji w afrykańskim stylu w towarzystwie instrumentów perkusyjnych, ostrych akordów i ornamentów gitarowych. Ozdobą jest dialog między perkusją a gitarą basową. Tekst odwołuje się do dzieciństwa Dona i składa się z recytacji magicznych zaklęć. Nazwa utworu pochodzi od batonika z toffi i masłem orzechowym.
• Plastic Factory to utwór, oparty na rzeczywistości, w której dorastał Don. Opowiada o ludziach, którym się nie udało i którzy znaleźli się na uboczu.
• Where There's Woman to soulowo-rockowy utwór urozmaicony grą na kongach. Drugim wokalistą jest French.
• Grown So Ugly nawiązuje do utworu o tym samym tytule, bluesmana Roberta Pete'a Williamsa z albumu Free Again z 1960 r. Było to pierwsze nagranie Williamsa po zwolnieniu z więzienia, gdzie był osadzony za morderstwo. Utwór ten to requiem dla zmarnowanego życia. Aranżacja Coodera całkowicie zmieniła ten utwór. Widoczne są powiązania utworu z bluesem Delty.
• Autumn's Child kończy album. Dźwięk thereminu kontrastuje z gitarami i klawikordem. Struktura utworu jest kontrastowa, a części utworu są połączone delikatnymi motywami gitarowym. Kontrastują z nimi krótkie, ostre pasaże.

Opis albumu

Lista utworów

1.	Sure 'Nuff 'N Yes I Do	2:15
2.	Zig Zag Wanderer	2:40
3.	Call On Me	2:37
4.	Dropout Boogie	2:32
5.	I'm Glad	3:31
6.	Electricity	3:07
7.	Yellow Brick Road	2:28
8.	Abba Zaba	2:44
9.	Plastic Factory	3:08
10.	Where There's Woman	2:09
11.	Grown So Ugly	2:27
12.	Autumn's Child	4:02
		33:40

Skład zespołu

• Captain Beefheart – wokal, harmonijka, basowa marimba (Don Van Vliet)
• Alex St. Clair – gitara, gitara basowa (10) (Alex Snouffer)
• Ry Cooder – gitara, gitara basowa (8, 11)
• Jerry Handley – gitara basowa (1–7, 9, 12)
• Drumbo – perkusja (John French)

Muzycy gościnni

• Russ Titelman – gitara (12)
• Milt Holland – bęben (2, 4), dodatkowa perkusja (8)
• Taj Mahal – dodatkowa perkusja (7)
• Sam Hoffman – theremin (6, 12)

Personel techniczny

• producenci – Richard Perry, Bob Krasnow
• aranżacja – Don Van Vliet; Ry Cooder (1, 11)
• inżynierowie dźwięku – Hank Cicalo, Gary Marker
• fotografie – Guy Webster
• grafika – Tom Wilkes
• studio – Sunset Sound Recorders w Hollywood i RCA Studio-B w Los Angeles.