Syn wiejskiego kołodzieja Tomasza i Józefy ze Światłowiczów. Naukę w szkole średniej rozpoczął w Piotrkowie Trybunalskim, lecz po strajku szkolnym, w którym brał udział, przeniósł się do Warszawy i tam w 1908 otrzymał świadectwo dojrzałości. W latach 1908–1910 uczęszczał na wykłady na Wydziale Przyrodniczym Towarzystwa Kursów Naukowych. Pracował jako nauczyciel w szkole Gazowni Miejskiej w Warszawie, następnie w latach 1910–1917 w Szkole Handlowej we Włocławku. W 1915 założył Uniwersytet Powszechny i bibliotekę szkolną, brał udział w pracach Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Był zaangażowany w ochronę Puszczy Kampinoskiej i doprowadził do utworzenia na jej terenie w 1937 roku pierwszego rezerwatu przyrodySieraków. Pod jego opieką był Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego (1926–1951). Na SGGW kierował Katedrą Botaniki Leśnej i Dendrologii.
Imieniem Romana Kobendzy nazwano gołoborze na stoku Łysej Góry w Górach Świętokrzyskich.
Rosnącemu na terenie Obszaru Ochrony Ścisłej „Krzywa Góra” ponad 300-letniemu dębowi szypułkowemu nadano miano „Dąb Kobendzy”. Obok dębu w 1968 ustawiono głaz narzutowy z inskrypcją upamiętniającą prof. Romana Kobendzę - zasłużonego badacza i miłośnika Puszczy Kampinoskiej[11].
Szkoła Podstawowa w Sadowej nosi imiona Jadwigi i Romana Kobendzów[12].
PiotrKöhler:Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952).Kraków 2002. Brak numerów stron w książce
