Roch Morcinek

Roch Jan Morcinek (ur. 14 sierpnia 1903 w Małachowie-Wierzbiczanach, zm. 23 czerwca 1968 w Gdańsku) – polski historyk, archiwista, podpułkownik Wojska Polskiego.

Roch Morcinek

Imię i nazwisko urodzenia	Jan Roch
Data i miejsce urodzenia	14 sierpnia 1903 Małachowo-Wierzbiczany
Data i miejsce śmierci	23 czerwca 1968 Gdańsk
Miejsce spoczynku	cmentarz Oliwski
Zawód, zajęcie	archiwista
Tytuł naukowy	doktor
Alma Mater	Uniwersytet Poznański
Rodzice	Franciszek Morcinek, Jadwiga Sylla
Małżeństwo	Elżbieta Skałkowska
Dzieci	Krystyna
Krewni i powinowaci	Adam Skałkowski (teść)
Odznaczenia

podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	14 sierpnia 1901 Małachowo-Wierzbiczany
Data i miejsce śmierci	23 czerwca 1968 Gdańsk
Przebieg służby
Lata służby	1926 - 1950
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne ludowe Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa

Życiorys

Urodził się 14 sierpnia 1903 w Małachowie-Wierzbiczanach jako syn Franciszka i Jadwigi z domu Sylla. W połowie 1932 uzyskał tytuł magistra filozofii w zakresie historii na Uniwersytecie Poznańskim^[1]. Od 13 lutego 1933 był nauczycielem kontraktowym zatrudnionym w Państwowym Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu^[2]. Uzyskał stopień naukowy doktora pod kierunkiem prof. Adama Skałkowskiego, z którego córką Elżbietą ożenił się. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 i 222. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty^[3]. W 1934 posiadał przydział w rezerwie do 59 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Inowrocławiu^[4].

Od 1935 był zatrudniony w Archiwum Wojskowym^[5]. Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej uczestniczył w ewakuacji Warszawskiego Archiwum Państwowego, przewożeniu jego zbiorów i ulokowaniu w Ambasadzie RP w Bukareszcie.

Po ucieczce z rumuńskiego obozu internowania w Bals i przedostaniu się na Zachód został w grudniu 1939 żołnierzem Wojska Polskiego we Francji, w stopniu podporucznika służąc w 4 kompanii ckm 1 batalionu grenadierów w składzie 1 Pułku Grenadierów Warszawy, uczestniczącego w kampanii francuskiej. W czasie walk w Lotaryngii w czerwcu 1940 dostał się do niewoli i do lutego 1945 był jeńcem w Oflagu II C Woldenberg.

Od kwietnia 1945, w stopniu podporucznika został kierownikiem stworzonej w Gdańsku-Oliwie komórki archiwalnej Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego pod nazwą „Wojsko Polskie, Naczelne Dowództwo, WINW, Placówka Gdańsk-Oliwa” (później przemianowanej na Centralne Archiwum Wojskowe, którego akta do końca 1949 zostały przeniesione do Wesołej pod Warszawę)^[6][7][8][9]. W roku 1945 awansowany na stopień kapitana, w 1946 majora, a w 1948 podpułkownika.

Od kwietnia 1950 był kustoszem w Wojewódzkim Archiwum Państwowym w Gdańsku, a od października 1961 był jego dyrektorem.

Był samodzielnym pracownikiem naukowo-badawczym.

Zmarł 23 czerwca 1968 w Gdańsku. Pogrzeb odbył się 26 czerwca 1968 na cmentarzu Oliwskim (kwatera 14-3-12)^[10].

Grób Rocha Morcinka na Cmentarzu Oliwskim

Publikacje

• Gdynia (1946)^[11]
• Akty powstania Kościuszki, T.3, wyd. Włodzimierz Dzwonkowski, Emil Kipa, Roch Morcinek (Wrocław-Kraków, 1955)
• Uczestnicy powstania listopadowego 1831 r. w Elblągu i na Powiślu ("Rocznik Elbląski", Gdynia, T.2: 1963)
• Pamiętnik Karola Glogera z pobytu na Żuławach w 1831r. ("Rocznik Elbląski", Gdynia, T.3: 1966)

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
• Złoty Krzyż Zasługi – dwukrotnie (po raz pierwszy w 1946^[12], po raz drugi w 1955^[13])
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)^[14]