Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przedindoeuropejski substrat językowy – grupa języków używanych w Europie, Azji Przedniej i Indiach przed przybyciem na te tereny ludów mówiących językami indoeuropejskimi – najstarsza znana warstwa językowa tych terenów. Na określenie substratu przedindoeuropejskiego używano dawniej nazwy „języki azjanickie”, współcześnie języki tej grupy dzieli się na mniejsze ligi bądź rodziny językowe[potrzebny przypis].
Z przedindoeuropejskiego substratu językowego najprawdopodobniej wywodzi się używany do dziś w Hiszpanii izolowany język baskijski. Grupę tę stanowią jednak w większości wymarłe i słabo poświadczone języki, takie jak m.in. język pelazgijski, język iberyjski, język etruski, język liguryjski wraz z innymi nieindoeuropejskimi językami Italii oraz język minojski z Krety okresu przedmykeńskiego (zob. pismo linearne A, kultura minojska). Niektórzy badacze zaliczają tu także język piktyjski oraz używany w Elamie od ok. XXVI w. do VII w. p.n.e. i starożytnej Persji w okresie od VI do IV w. p.n.e. (do podbojów Aleksandra Wielkiego), język elamicki[potrzebny przypis].
Często zakłada się, że języki substratu przedindoeuropejskiego stanowią luźną grupę niespokrewnionych ze sobą języków i wywodzą się najprawdopodobniej z drobnych prajęzyków, używanych w okresie paleolitu (uważa się, że z jednego z takich prajęzyków wyrosły języki nostratyczne). Niektóre języki zaliczane tradycyjnie do azjanickich są spokrewnione z językami Kaukazu, np. język Hurytów był najprawdopodobniej pokrewny czeczeńskiemu, a język hatycki językom północno-zachodniokaukaskim. Inne, takie jak elamicki, można łączyć z rodziną drawidyjską. Niektórzy badacze uznają języki substratu przedindoeuropejskiego za ligę językową, wskazując na pewne typologiczne podobieństwa między nimi, świadczące o ich wzajemnym oddziaływaniu w zamierzchłej przeszłości.
Inna teoria proponuje, że substrat przedindoeuropejski w Europie wywodzi się z języków waskońskich oraz „atlantyckich języków semickich”[1].
Wpływem substratu przedindoeuropejskiego na języki indoeuropejskie tłumaczy się na przykład hydronimy staroeuropejskie oraz pozostałości dwudziestkowego systemu liczenia spotykane w językach romańskich, celtyckich oraz germańskich[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.