Hydronimy staroeuropejskie

Hydronimy staroeuropejskie – hydronimy (nazwy zbiorników wodnych) w hipotetycznych językach staroeuropejskich. Określenie „staroeuropejskie” (niem. alteuropäisch) zostało wprowadzone w 1964 przez Hansa Krahego na oznaczenie języka najstarszej zrekonstruowanej warstwy hydronimów w środkowej i zachodniej Europie z okresu przedgermańskiego i przedceltyckiego. Są one datowane przez Krahego na II tysiąclecie przed naszą erą. Według jednej z teorii, język hydronimów staroeuropejskich ma charakter aglutynacyjny i przedindoeuropejski^[1] (zobacz: przedindoeuropejski substrat językowy).

Terminu staroeuropejski w znaczeniu lingwistycznym nie powinno się mylić z tym samym określeniem użytym przez Mariję Gimbutas na oznaczenie neolitycznej kultury starej Europy.

Zasięg

Postulowane staroeuropejskie nazwy rzeczne występują w rejonie Bałtyku, południowej Skandynawii, Europie Centralnej, Francji, na Wyspach Brytyjskich, i na półwyspach Iberyjskim i Apenińskim. Jest to skorelowane z rozkładem „zachodnioeuropejskich dialektów” indoeuropejskich: celtyckich, italskich, germańskich, bałtyckich, ilirskich, zachodniosłowiańskich. Charakterystycznie wyłączone wydają się rejony Bałkanów i Grecji oraz wschodnie rejony zasiedlenia Słowian.

Przykład

Dur, przedceltycki rdzeń oznaczający wodę, potok^[2]:

• rzeka Adur (Sussex, Wielka Brytania)
• rzeka Dour, łaciński Dubris (Kent, Wielka Brytania)
• rzeka Dore (Francja)
• rzeka Doron (Francja)
• rzeka Dordogne < Durānius (Francja)
• rzeka Douro (Duero) (Portugalia i Hiszpania)
• rzeka Dronne (Francja)
• rzeka Dropt, łaciński Drotius (Francja)
• prawdopodobnie rzeka Drac (Francja)
• rzeka Drawa (dopływ Dunaju) (Drau) (Włochy, Austria, Słowenia, Chorwacja, Węgry)
• rzeka Drawa (Polska)
• rzeka Durance (Francja)
• rzeka Durenque (Francja)
• rzeka Eder (Niemcy)
• rzeka Odra (Polska) lub Oder (Niemcy)
• rzeka Drama (Polska)

Przypisy

1. Theo Vennemanngen gen. Nierfeld: Europa Vasconica, Europa Semitica. Berlin; New York: Walter de Gruyter, 2003. ISBN 3-11-017054-X (lub ISBN 978-3-11-017054-2). Brak numerów stron w książce
2. Gerhard Rohlfs, Le Gascon, 1935.

Bibliografia

• Hans Krahe, Unsere ältesten Flussnamen, Wiesbaden (1964).