Powiat Zabrze (niem. Kreis Zabrze), od 21 lutego 1915 powiat Hindenburg O.S. (niem. Landkreis Hindenburg O.S.); pol. powiat zabrski – pruski powiat istniejący istniejący w latach 1873–1926.
| powiat ziemski | |
| 1873–1926 | |
 Siedziba zabrskiego starostwa powiatowego przy ul. 3 maja 19 w Zabrzu, obecnie gmach Muzeum Górnictwa Węglowego[1] | |
| Państwo | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Rejencja | |
| Siedziba |
Stare Zabrze (1873-1905), Zabrze (1905-1926) |
| Data powstania |
1873 |
| Data likwidacji |
1 stycznia 1927 |
| Zarządzający |
Albrecht Müller von Blumencron (ostatni) |
Historia
Powiat Zabrze powstał w 1873 roku z południowej części powiatu bytomskiego. Składał się początkowo z 16 gmin, a jego siedzibą było Stare Zabrze (Alt-Zabrze).
1 kwietnia 1905 zniesiono 3 gminy – Stare Zabrze (Alt-Zabrze), Małe Zabrze (Klein-Zabrze) i Dorota (Dorotheendorf), tworząc z nich wiejską gminę Zabrze. Powiat składał się odtąd z 14 gmin.
Podczas plebiscytu 20 marca 1921 głosowało wśród miejscowych za Polską 48,9%, za Niemcami 51,1%, oraz 9% emigrantów. Razem dało to 43% za Polską i 57% za Niemcami. Ostatecznie:
- Większą część powiatu zabrskiego – 9 gmin – otrzymała Polska w 1922 roku: Bielszowice (Bielschowitz), Bujaków (Bujakow), Chudów (Chudow), Kończyce (Kunzendorf), Makoszowy (Makoschau), Paniowy (Groß Paniow), Paniówki (Klein Paniow), Pawłów (Paulsdorf) i Ruda (Ruda); z obszaru tego, a także z przypadłego Polsce skrawka powiatu toszecko-gliwickiego (Gierałtowice i Przyszowice), utworzono 22 czerwca 1922 powiat rudzki[2];
- Przy Niemczech pozostało 5 gmin – Biskupice (Biskupitz), Maciejów (Mathesdorf), Sośnica (Sosnitza), Zaborze (Zaborze) i Zabrze (Hindenburg O.S.); tej ostatniej nadano 1 października 1922 prawa miejskie[3].
W Niemczech, okrojony powiat zabrski przetrwał do końca 1926 roku. Składał się wtedy z 1 gminy miejskiej, 4 gmin wiejskich i 1 Gutsbezirk. 1 stycznia 1927 został zniesiony:
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
