Piżmak[11] (Ondatra) – rodzaj ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Zamknij
Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w Ameryce Północnej[12][13].
Długość ciała (bez ogona) 256–299 mm, długość ogona 200–254 mm; masa ciała 700–1800 g[14][15].
Rodzaj zdefiniował w 1795 roku niemiecki przyrodnik Johann Heinrich Friedrich Link w książce swojego autorstwa o tytule Beyträge zur Naturgeschichte[1]. Na gatunek typowy Link wyznaczył piżmaka amerykańskiego (O. zibethicus).
Etymologia
- Ondatra (Ondathra): hurońska nazwa ondatra lub ondathra dla piżmaka[16].
- Fiber: łac. fiber „bóbr” (por. nowołac. fiber „nurek, pływak”)[17]. Gatunek typowy: Castor zibethicus Linnaeus, 1766.
- Mussascus: ang. mussascus „piżmak”, od aben. moskwas „piżmak”[18].
- Simotes: gr. σιμοτης simotēs, σιμοτητος simotētos „zadarty kształt nosa”, od σιμος simos „zadartonosy, mający zadarty nos”[19]; nowa nazwa dla Fiber G. Cuvier, 1800.
- Moschomys: gr. μοσχος moskhos „piżmo”, od pers. مشک mušk „piżmo”; μυς mus, μυος muos „mysz”[20].
- Anaptogonia: gr. przyrostek negatywny αν an; απτω aptō „zawiązać, zapiąć”; γωνια gōnia „kąt”[21]. Gatunek typowy: †Arvicola hiatidens Cope, 1871 (= †Ondatra idahoensis R.W. Wilson, 1933).
- Sycium: gr. συν sun „razem”; κιων kiōn „filar, kolumna”[22]. Gatunek typowy: †Anaptogonia cloacina Cope, 1896 (= †Ondatra idahoensis R.W. Wilson, 1933).
- Pliopotamys: gr. przedrostek pleio pleio- „plio-” (tj. z pliocenu), od πλειων pleiōn „więcej”, forma wyższa od πολυς polus „dużo”[23]; ποταμος potamos „rzeka”[24]; μυς mus, μυoς muos „mysz”[25]. Gatunek typowy: †Pliopotamys meadensis Hibbard, 1937.
- Neondatra: gr. νεος neos „nowy”[26]; rodzaj Odantra Link, 1795 (piżmak). Gatunek typowy: †Neondatra kansasensis Hibbard, 1937 (= †Pliopotamys meadensis Hibbard, 1937).
Podział systematyczny
Do rodzaju należą jeden występujący współcześnie gatunek[27][15][12][11]:
Opisano również gatunki wymarłe[28]:
Niepoprawna późniejsza pisownia Ondatra Link, 1795.
Nowa nazwa dla Odantra Link, 1795 i Fiber G. Cuvier, 1800.
Nowa nazwa dla Odantra Link, 1795
J.G. Fisher von Waldheim. De systemate Mammalium. „Mémoires de la Société impériale des naturalistes de Moscou”. 5, s. 444, 1817. (łac.). Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 239. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.). D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Ondatra. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-16]. U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 289. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.). Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 221. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.). N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-03]. (ang.). J. Zijlstra: Ondatra. Hesperomys project. [dostęp 2021-11-15]. (ang.).
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
- R.W. Wilson. A rodent fauna from later Cenozoic beds of southwestern Idaho. „Carnegie Institution of Washington Publication”. 440, s. 117–135, 1933. (ang.).
- C.W. Hibbard. An Upper Pliocene fauna from Meade County, Kansas. „Transactions of the Kansas Academy of Science”. 40, s. 239–265, 1938. DOI: 10.2307/3625415. (ang.).
- Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne:
.jpg)
