Paweł Rytel-Andrianik

Paweł Rytel-Andrianik (ur. 9 sierpnia 1976 w Sokołowie Podlaskim) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk biblijnych i archeologii oraz nauk orientalnych w zakresie hebraistyki i judaistyki, publicysta, poliglota, profesor na Papieskim Uniwersytecie Świętego Krzyża w Rzymie, rzecznik Konferencji Episkopatu Polski w latach 2015–2020, dyrektor Biura ds. Komunikacji Zagranicznej w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski w latach 2020-2023, szef Sekcji Polskiej Radia Watykańskiego od 2023.

Paweł Rytel-Andrianik

Paweł Rytel-Andrianik (2019)
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	9 sierpnia 1976 Sokołów Podlaski
Szef Sekcji Polskiej w Radiu Watykańskim
Okres sprawowania	od 2023
Dyrektor ds. komunikacji zagranicznej w Sekretariacie KEP
Okres sprawowania	2020-2023
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	diecezja drohiczyńska
Prezbiterat	2001
Odznaczenia

Życiorys

Edukacja i pierwsze lata kapłaństwa

Do szkoły podstawowej chodził w Rytelach Święckich. W 1995 zdał egzamin dojrzałości w I Liceum Ogólnokształcącym im. A. Mickiewicza w Węgrowie i wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Drohiczynie. Studia seminaryjne zwieńczył pracą magisterską w 2001. Święcenia prezbiteratu otrzymał 16 czerwca 2001 w Drohiczynie, z rąk biskupa drohiczyńskiego Antoniego P. Dydycza^[1][2][3].

W latach 2001–2003 był wikariuszem parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Ostrożanach oraz katechetą w miejscowym Zespole Szkół Rolniczych im. W. Witosa. W latach 2002–2003 był kapelanem Nadbużańskiego Hufca Związku Harcerstwa Polskiego (Hufiec Siemiatycze).

Nauka

W 2003 został skierowany na studia na Papieskim Uniwersytecie Świętego Krzyża w Rzymie, które kończy w 2005 licencjatem naukowym z teologii. W tym samym roku rozpoczął studia z nauk biblijnych i archeologii w Studium Biblicum Franciscanum w Jerozolimie, będącym częścią Papieskiego Uniwersytetu Antonianum w Rzymie. Ukończył je w 2008 pracą licencjacką, a w 2012 rozprawą doktorską pod tytułem „From the bread of angels to the food of immortality. Manna in Wis 16:20–23;19:21” (ISBN 978-83-7257-563-0)^[4][5].

W latach 2005–2012 kształcił się także na École Biblique et Archéologie Française de Jérusalem, gdzie uzyskał tytuł Élève titulaire. W latach 2009–2015 odbył studia z nauk orientalnych, w dziedzinie hebraistyki i judaistyki na Uniwersytecie Oksfordzkim, zakończone w 2011 tytułem magistra (MSt.), a w 2015 doktora (DPhil)^[6][7]. Paralelnie do studiów biblijnych uczył się języka hebrajskiego współczesnego m.in. na Uniwersytecie Hebrajskim (2005–2014), na Hebrew Union College (2005). W 2015 był gościem Oxford Center for Hebrew and Jewish Studies.

Od 2008 jest członkiem Stowarzyszenia Biblistów Polskich, a od 2014 działaczem Christian Friends of Yad Vashem oraz rady naukowej Biblia Aramejska. W swojej pracy duszpasterskiej i naukowej posługuje się w różnym stopniu szesnastoma językami obcymi (języki nowożytne: angielski, włoski, hebrajski, hiszpański, francuski, niemiecki, rosyjski, białoruski, jidysz; języki starożytne: łaciński, hebrajski, grecki, aramejski, akadyjski, syryjski, ugarycki)^[8].

Działalność dydaktyczna

Od 2012 jest profesorem Pisma Świętego na Papieskim Uniwersytecie Świętego Krzyża w Rzymie^[9] oraz wykładowcą w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. W latach 2013–2015 był zastępcą redaktora naczelnego tygodnika katolickiego „Niedziela” ds. Europy Zachodniej i Bliskiego Wschodu, a od 2015 delegatem w tym samym zakresie obowiązków. Od 2014 jest wykładowcą Wyższego Seminarium Duchownego w Drohiczynie – Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie, sekcji św. Jana Chrzciciela.

Badania naukowe

Analizuje historie Polaków i Żydów doświadczonych przez II wojnę światową^[10][11]. Jest wnukiem więźnia obozu Treblinka I, Stanisława Rytela. Wraz z Edwardem Kopówką współautor książki o Polakach z okolic Treblinki, ratujących życie ludności żydowskiej („Dam im imię na wieki. Polacy z okolic Treblinki ratujący Żydów”, wyd. 2011, ISBN 978-83-7257-496-1).

W latach 2012–2013 prowadził projekt badawczy Priests for Jews (Księża dla Żydów)^[12]. W latach 2013–2014 był dyrektorem projektu Nuns for Jews (Siostry zakonne dla Żydów)^[13]. Od 2013 był koordynatorem badań związanych z Kaplicą Pamięci w Toruniu^[14], a od 2014 dyrektorem projektu Catholics for Jews (Katolicy dla Żydów).

Pełnione urzędy i funkcje diecezjalne

W latach 1998–1999 był członkiem Komisji ds. środków społecznego przekazu Diecezjalnego Komitetu Organizacji Pielgrzymki Jana Pawła II do Drohiczyna. Od 2014 był członkiem Komisji ds. Księży Studentów i Kandydatów na Studia Specjalistyczne oraz redaktorem Wiadomości Diecezjalnych, Pisma Urzędowego Kurii Diecezjalnej w Drohiczynie. 9 czerwca 2015 podczas 369. zebrania plenarnego Episkopatu został wybrany na stanowisko rzecznika Konferencji Episkopatu Polski^[15]. 1 lipca tego samego roku zastąpił ks. Józefa Klocha na stanowisku rzecznika^[16]. Sprawowanie urzędu zakończył w sierpniu 2020, a jego następcą został o. Leszek Gęsiak SJ^[17]. Jako rzecznik pełnił funkcję redaktora naczelnego Akt Konferencji Episkopatu Polski^[18].

Od września 2020 roku był dyrektorem Biura ds. Komunikacji Zagranicznej w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski^[19]. Celem nowo utworzonej instytucji, którą kierował jest dążenie do tego, aby oficjalne informacje z życia polskiego Kościoła były bardziej obecne w zagranicznych mediach. Członkowie biura tłumaczą również dokumenty wydawane przez Konferencję Episkopatu Polski i wybrane informacje na różne języki (m.in. na język angielski, włoski, hiszpański, francuski, niemiecki, rosyjski, czy hebrajski)^[20]. Funkcję dyrektora Biura pełnił do lipca 2023, kiedy to został mianowany Szefem Sekcji Polskiej Radia Watykańskiego i portalu Vatican News^[21].

Odznaczenia

• 2010 – Krzyż Papieski Diecezji Drohiczyńskiej
• 2012 – Medal "Powstanie w Getcie Warszawskim"
• 2013 – Kanonik Nadliczbowy (Supra Numerum) Drohiczyńskiej Kapituły Katedralnej
• 2024 – Złoty Krzyż Zasługi^[22]