Paweł Dubiel (1879–1941)

Paweł Dubiel (ur. 25 stycznia 1879 w Królewskiej Hucie (od 1934 Chorzów), zm. 5 sierpnia 1941 w Dachau) – polski górnik, działacz związkowy i spółdzielczy, samorządowiec, wiceprezydent Królewskiej Huty, a następnie Chorzowa w latach 1927–1939.

Zobacz też: inne osoby nazywające się Paweł Dubiel.

Paweł Dubiel

Data i miejsce urodzenia	25 stycznia 1879 Królewska Huta
Data i miejsce śmierci	5 sierpnia 1941 Dachau
wiceprezydent Królewskiej Huty, a następnie Chorzowa
Okres	od 1927 do 1939
Przynależność polityczna	Narodowa Partia Robotnicza
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się w rodzinie górnika. Po ukończeniu szkoły w rodzinnej Królewskiej Hucie podjął pracę w zawodzie ojca (kopalnia „Król”). W 1897 współzakładał Towarzystwo Młodzieży św. Stanisława Kostki, którego został sekretarzem, później również Towarzystwo „Kasyno”. Był aktywny w organizacji „Sokół”. Działał w Zjednoczeniu Zawodowym Polskim jako prezes oddziału górniczego w Królewskiej Hucie. W 1910 przeniósł się do Zabrza, gdzie stanął na czele okręgowej ZZP. W 1911 założył w mieście Towarzystwo Śpiewu „Chopin” (stał na czele do 1914). W 1913 organizował strajki górnicze w powiecie zabrskim.

W czasie I wojny światowej, od lipca 1915 służył w wojsku niemieckim w la­za­re­cie dla ko­ni w Bia­­łej Pod­la­skiej. Po powrocie na Górny Śląsk w 1918 zaangażował się w akcję propolską. Wszedł w skład NRL w Poznaniu jako reprezentant rejencji opolskiej. W 1919 stanął na czele Oddziału Górników ZZP na Górnym Śląsku. Redagował „Głos Górnika”, broszury agitacyjne ZZP oraz „Kalendarz Robotniczy na Rok 1920”. Działał w Polskim Komitecie Plebiscytowym.

W 1919 został wybrany wiceprezesem Narodowego Stronnictwa Robotników (później przewodniczącym). Po utworzeniu NPR w 1920 znalazł się w jej Radzie Naczelnej.

Po podziale Górnego Śląska wyjechał do Królewskiej Huty. Od 1923 stał na czele miejskiej Spółdzielni Spożywców „Zjednoczenie”. W 1922 bez powodzenia ubiegał się o mandat senatora z listy NPR, jednak został wybrany członkiem Śląskiej Rady Wojewódzkiej (do 1929). Od 1927 sprawował z nominacji NPR urząd II burmistrza, a później wiceprezydenta Królewskiej Hucie – Chorzowie (do 1939).

Był mężem Marii z Lubojańskich, z którą miał synów Pawła i Józefa.

22 maja 1940 został aresztowany przez Niemców i wywieziony do KL Dachau i KL Sachsenhausen. Zmarł 5 sierpnia 1941 w obozie KL Dachau.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)^[1]
• Medal Niepodległości (16 marca 1937)^[2]

Przypisy

1. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi nad rozbudzeniem ducha narodowego wśród mas robotniczych i organizacją Związku Zawodowego Polskiego na Śląsku”.
2. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Bibliografia

• Śląski Słownik Biograficzny, Śląski Instytut Wydawniczy, Katowice 1981.

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 4263151778218418130002
• PLWABN: 9810633335705606

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3894643