Patrol rozminowania

Patrol rozminowania – pododdział w wojskach inżynieryjnych Wojska Polskiego.

Pojazd Topola-S używany przez patrole rozminowania

Jednym z zadań saperów w wojskach inżynieryjnych jest rozminowanie terenu i obiektów, wysadzanie niewybuchów i niewypałów, oczyszczanie terenu z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych. Do 2020 roku funkcjonowało 39 patroli rozminowania oraz 2 Grupy Nurków Minerów. Obecnie do realizacji tych zadań są wyznaczone 44 patrole rozminowania i 2 Grupy Nurków Minerów^[1]. Docelowo planuje się stworzyć 48 patroli rozminowania^[2].

Zasady funkcjonowania

Działalność patroli polega na interwencyjnym podejmowaniu przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych pochodzenia wojskowego, wykrytych w sposób przypadkowy (tzn. przez obywateli niezajmujących się rozminowaniem terenu lub obiektów). Patrole są gotowe do wykonywania zadań siedem dni w tygodniu. Zasadniczą porą ich działania jest dzień oraz przy pogodzie zapewniającej bezpieczne podjęcie, transport i utylizację niewybuchu^[3].

Patrole saperskie

Procedury działania

• znalazca niewybuchu lub niewypału zgłasza znalezisko uprawnionym do przyjęcia zgłoszenia organom, tj.: administracji państwowej lub samorządowej, Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Siłom Zbrojnym RP, Lasom Państwowym, Straży Miejskiej lub Straży Gminnej;
• uprawnione organy przekazują zgłoszenie oficerowi dyżurnemu jednostki wojskowej, w której działa właściwy terytorialnie patrol rozminowania;
• za ochronę miejsca znalezionego niewybuchu do czasu przyjazdu patrolu rozminowania odpowiada policja;
• po otrzymaniu zgłoszenia oficer dyżurny ewidencjonuje je i o tym fakcie powiadamia dowódcę patrolu rozminowania, który realizuje zgłoszenie bezzwłocznie, zgodnie z przyjętym priorytetem (w trybie pilnym lub zwykłym)^[3].

Patrole rozminowania do 2020 roku

Rozmieszczenie patroli rozminowania na terenie kraju^[4]:

1

2

3

4,5

6

7

8

9

10

11

12

13

14,15

16

17

18,19,20

21

22,24

23

25

26

27

28,29

30,33

31

32

34

35

36

37

38

39

GNM

GNM

Rozmieszczenie patroli rozminowania

• Nr 1 – 5 Pułk Inżynieryjny – Szczecin^[5][6]
• Nr 2 – Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych – Poznań^[7]
• Nr 3 – 2 Stargardzki Batalion Saperów – Stargard^[6]
• Nr 4 – 2 Brygada Zmechanizowana – Złocieniec^[6]
• Nr 5 – 2 Brygada Zmechanizowana – Złocieniec^[6]
• Nr 6 – 1 Lęborski batalion zmechanizowany – Lębork^[8]
• Nr 7 – 16 Tczewski Batalion Saperów – Nisko^[9]
• Nr 8 – 2 dywizjon 15 pułku przeciwlotniczego – Elbląg^[10]
• Nr 9 – 9 Brygada Kawalerii Pancernej – Braniewo^[11]
• Nr 10 – 15 Brygada Zmechanizowana – Giżycko^[11]
• Nr 11 – 1 Batalion Składowania – Olsztyn^[12]
• Nr 12 – 15 Mazurski Batalion Saperów – Orzysz^[11]
• Nr 13 – 3 Włocławski Batalion Drogowo-Mostowy – Chełmno^[13]
• Nr 14 – 2 pułk inżynieryjny – Inowrocław^[7][14]
• Nr 15 – 2 pułk inżynieryjny – Inowrocław^[14]
• Nr 16 – 18 Białostocki Pułk Rozpoznawczy – Białystok
• Nr 17 – 1 Brygada Pancerna – Warszawa-Wesoła^[15][11]
• Nr 18 – 2 pułk saperów – Nowy Dwór Mazowiecki^[14]
• Nr 19 – 2 pułk saperów – Nowy Dwór Mazowiecki^[14]
• Nr 20 – 2 pułk saperów – Nowy Dwór Mazowiecki^[14]
• Nr 21 – 5 batalion saperów – Krosno Odrzańskie
• Nr 22 – 4 Batalion Inżynieryjny – Głogów
• Nr 23 – 23 Śląski Pułk Artylerii – Bolesławiec
• Nr 24 – 4 Batalion Inżynieryjny – Głogów
• Nr 25 – Centrum Szkolenia Wojsk Inżynieryjnych i Chemicznych – Wrocław
• Nr 26 – 1 Brzeski Pułk Saperów – Brzeg
• Nr 27 – 25 Batalion Dowodzenia – Tomaszów Mazowiecki^[7]
• Nr 28 – 6 Batalion Powietrznodesantowy – Gliwice^[16]
• Nr 29 – 6 Batalion Powietrznodesantowy – Gliwice^[16]
• Nr 30 – 21 Batalion Dowodzenia – Rzeszów^[9]
• Nr 31 – Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych – Kielce
• Nr 32 – 16 Batalion Powietrznodesantowy – Kraków^[16]
• Nr 33 – 21 Batalion Dowodzenia – Rzeszów
• Nr 34 – 1 Dębliński Batalion Drogowo-Mostowy – Dęblin^[7]
• Nr 35 – 1 kołobrzeski batalion zmechanizowany – Chełm^[7][15][11]
• Nr 36 – 43 Batalion Saperów Marynarki Wojennej – Władysławowo
• Nr 37 – 8 Kołobrzeski Batalion Saperów – Dziwnów^[6]
• Nr 38 – 21 Centralny Poligon Lotniczy – Nadarzyce
• Nr 39 – Centralny Poligon Sił Powietrznych – Ustka
• Grupa Nurków Minerów – 13 Dywizjon Trałowców – Gdynia
• Grupa Nurków Minerów – 12 Woliński Dywizjon Trałowców – Świnoujście^[7]

Wypadki

Podczas wielkiej operacji rozminowania kraju, która miała miejsce od zakończenia II wojny światowej do 1968 roku zginęło 685 saperów^[17]. 8 października 2019 roku w Kuźni Raciborskiej podczas niekontrolowanego wybuchu pocisku artyleryjskiego z okresu II wojny światowej zginęło dwóch saperów 29 patrolu rozminowania. W zdarzeniu zostało rannych jeszcze czterech innych członków patrolu^[18][19]. 16 października zmarł trzeci żołnierz ciężko ranny podczas eksplozji^[20]. Był to pierwszy wypadek śmiertelny od co najmniej 1982 roku^[17].

Największy niewybuch

Największym niewybuchem na terytorium Polski była bomba tallboy odnaleziona we wrześniu 2019 roku w Kanale Piastowskim w Świnoujściu^[21]. Została zneutralizowana przez Grupę Nurków Minerów z 12. Dywizjonu Trałowców w Świnoujściu^[22][23]podczas próby kontrolowanego procesu rozbrojenia^[24] (wykorzystując proces deflagracji, który przeszedł w detonację, co było możliwym przewidywanym scenariuszem)^[25].