Park Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego w Warszawie

Park Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego (do 1992 Centralny Park Kultury, także Centralny Park Kultury i Wypoczynku „Powiśle”^[2]) – zespół kilku układów parkowych na warszawskim Solcu o powierzchni ok. 90 ha. Powstał na terenach dawnej zabudowy miejskiej Powiśla oraz dawnych ogrodów Frascati, częściowo na skarpie wiślanej.

Park Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego w Warszawie

Główna aleja parku
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Dzielnica	Śródmieście
Powierzchnia	ok. 90[1] ha
Projektant	Alina Scholtz, Longin Majdecki, Zygmunt Stępiński
Położenie na mapie Warszawy Park Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego w Warszawie
Położenie na mapie Polski Park Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego w Warszawie
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Park Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego w Warszawie
52°13′40″N 21°02′03″E
Strona internetowa

Park w rejonie skarpy warszawskiej

Park Na Książęcem

Opis

Kompleks parkowy leży w rejonie ulic: Książęcej, al. Na Skarpie, Górnośląskiej, Rozbrat, Szarej, Koźmińskiej, Czerniakowskiej, al. 3 maja, Solec, Wilanowskiej i Ludnej. W skład parku wchodzi leżący po północnej stronie ul. Książęcej dawny park Na Książęcem^[3].

Prace porządkujące teren pod przyszły park rozpoczęto w 1948 roku^[4]. Decyzję o urządzeniu parku ogłoszono w marcu 1950 roku^[5], a prace związane z jego urządzaniem rozpoczęto w lipcu 1951 roku^[6].

Park był elementem powojennej przebudowy miasta^[7]. Powstał na terenie zniszczonej zabudowy miejskiej Powiśla według projektu zespołu architektów w składzie Alina Scholtz, Zygmunt Stępiński i Longin Majdecki. Jego celem było stworzenie wielkiego terenu rekreacyjnego dla mieszkańców śródmieścia i dzielnic sąsiadujących^[7]. Wiele prac przy urządzaniu parku zrealizowano w czynie społecznym^[8]. W parku działało kino letnie „Jutrzenka“, powstały także dwa kręgi taneczne^[8].

Głównym elementem parku był dwupoziomowy taras na stoku skarpy, w miejscu, w którym wcześniej znajdował się pałac Branickich^[9]. Od 1951 w parku znajdował się staromiejski pomnik Syreny, po konserwacji ustawiony w 1972 przy Wieży Marszałkowskiej^[10]. W pobliżu Wisłostrady zachował się postument, na którym stał pomnik^[11].

Główna część parku otwarta została 22 lipca 1955.

W latach 60. XX wieku teren parku zmniejszono wyłączając z niego tereny pod budowę osiedla Ludna oraz bloków mieszkalnych w rejonie al. 3 Maja^[8].

Powierzchnia parku to ok. 90 ha^[1]. Obecna nazwa, nadana w 1992, upamiętnia Edwarda Śmigłego-Rydza. Alejom parkowym nadano nazwy związane z powstaniem warszawskim. Upamiętniają one: ks. Józefa Stanka (aleja główna)^[12], Andrzeja Romockiego „Morro“^[13] i zgrupowanie „Kryska“^[14].

Park przecinają szlaki rowerowe Nadwiślańska ścieżka rowerowa i Podskarpowa ścieżka rowerowa^[15].

Ważniejsze obiekty

• Pomnik Chwała Saperom
• Willa Pniewskiego
• Ławeczka Jana Nowaka Jeziorańskiego
• Pomnik Haliny Mikołajskiej
• Pomnik Powstańców Czerniakowa i Żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego
• Pomnik Zbigniewa Ścibora–Rylskiego
• Pawilon rekreacyjny dawnego internatu Wyższej Szkoły Nauk Społecznych
• Tablica Tchorka upamiętniająca ofiary pacyfikacji przez Niemców szpitala powstańczego przy ul. Solec 41^[16]
• Miejsce pamięci poświęcone ks. Józefowi Stankowi i wszystkim walczącym na tym terenie w oddziałach Armii Krajowej i Wojska Polskiego (przy skrzyżowaniu ulic Solec i Wilanowskiej)^[17]
• Kamień z tablicą upamiętniającą 535 pluton Słowaków (przy ul. Czerniakowskiej)^[18]
• Kamień z tablicą upamiętniającą Jerzego Gawina „Słonia” (przy ul. Czerniakowskiej)^[19]

Obiekty nieistniejące

• Teatr Rozrywki