Owalnik[1] (Omophron) – rodzajchrząszczy z rodzinybiegaczowatych i podrodziny owalników. Obejmuje ponad 70 opisanych gatunków. Zamieszkują głównie półkulę północną, tylko w Afryce docierając na półkulę południową. Zasiedlają pobrzeża wód.
Chrząszcze o niewielkim (u gatunków europejskich długości od 4,5 do 9 mm[2]), w zarysie owalnym lub okrągłym[2][3][4], w wierzchu wypukłym ciele[3]. Ubarwienie mają żółtawe z metalicznie zielonymi lub brązowymi znakami[2][4]. Głowa jest krótka, wyraźnie poprzeczna[4], zaopatrzona w jedenastoczłonowe czułki. Tarczka jest niewidoczna od zewnątrz[2][3], zakryta tylnym płatem przedplecza. Na pokrywach występują rzędy dodatkowe[3]. Przedpiersie ma bardzo szeroki wyrostek międzybiodrowy, całkowicie zasłaniający śródpiersie. Panewki bioder przedniej pary są zamknięte od strony zewnętrznej. Odnóża przedniej pary mają na goleniach ostrogę służącą kopaniu w podłożu[4].
Larwy
Larwy są typu kampodeowego z modyfikacjami do kopania w podłożu. Prognatyczna głowa jest w widoku bocznym wyraźnie klinowata i odznacza się tylnymi bruzdami tentorialnymi przesuniętymi na tylną krawędź spodniej ściany puszki głowowej. Nasale jest silnie wykształcone, duże, trójkątnego kształtu. Sterczące ku górze czułki mają człon drugi znacznie krótszy niż u pokrewnego Cretomophron, a człon ostatni skierowany bocznie. Żuwaczki odznaczają się dużym, dwuzębnym retynakulum. Warga dolna ma dłuższy niż u Cretomophronjęzyczek. Tułów jest silnie garbaty, o powiększonych przedtułowiu i przedpleczu. Odwłok zbudowany jest z dziesięciu segmentów i zaopatrzony w długie urogomfy. Tergity od pierwszego do piątego mają szczecinki rozmieszczone w poprzecznych szeregach. Stadia larwalne oprócz pierwszego charakteryzują się segmentami odwłoka od pierwszego do ósmego zaopatrzonymi w wyraźne, utworzone przez oszczecinione epipleuryty wyrostki boczne[4].
Owady te zasiedlają pobrzeża wód słodkich i słonych, najczęściej jezior, stawów i bajor. Larwy wykopują w piaszczystym lub gliniastym podłożu norki, w których kryją się za dnia. Nocą opuszczają je by polować na niewielkie bezkręgowce[4]. Osobniki dorosłe dzień spędzają zagrzebane w podłożu lub schowane pod kamieniami. Kryjówki celem polowania opuszczają o zmierzchu. Uciekają z nich także w razie zalania lub wyczucia drgań podłoża[2].
Omophron tessellatumOmophron brettinghamaeOmophron interruptumOmophron nitidumNieoznaczony okaz z Angoli
Rodzaj ten wprowadzony został po raz pierwszy w 1790 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Scolytus[7]. Nazwa ta okazała się jednak być młodszym homonimem, w związku z czym za ważną uznaje się nazwę Omophron wprowadzoną w 1802 roku przez Pierre’a-André Latreille’a[8]. W 1810 roku Latreille wyznaczył Carabus limbatusgatunkiem typowym omawianego rodzaju[9].
Do rodzaju tego należy ponad 70 opisanych gatunków zgrupowanych w dwóch podrodzajach[10]:
Jürgen Trautner,Kartin Geigenmüller:Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe.Josef Margraf,1987,s.37, 109.
Kateřina Rosová, Jakub Prokop, Jörg U. Hammel, Rolf G. Beutel.The earliest evidence of Omophroninae (Coleoptera: Carabidae) from mid-Cretaceous Kachin amber and the description of a larva of a new genus.„Arthropod Systematics & Phylogeny”.81,s.689–704,2023. DOI: 10.3897/asp.81.e101374.
BolesławB.BurakowskiBolesławB., MaciejM.MroczkowskiMaciejM., JaninaJ.StefańskaJaninaJ., Chrząszcze – Coleoptera. Biegaczowate – Carabidae, część 2, „Katalog Fauny Polski”, 3, 13, Warszawa: Instytut Zoologiczny Polskiej Akademii Nauk, 1974. Brak numerów stron w czasopiśmie
P.-A. Latreille:Histoire naturelle, générale et particulière des crustacés et des insectes. Ouvrage faisant suite à l’histoire naturelle générale et particulière, composée par Leclerc de Buffon, et rédigée par C.S. Sonnini, membre de plusieurs sociétés savantes. Familles naturelles des genres. Tome troisième.Paris:F. Dufart,1802,s.89.
P.-A. Latreille:Considérations générales sur l'ordre naturel des animaux composant les classes des crustacés, des arachnides, et des insectes: avec un tableau méthodique de leurs genres, disposés en familles.Paris:Schoell,1810,s.426.
_(3364767223).jpg)
.jpg)
.jpg)
