Osiedle Batorego (Warszawa)

Osiedle Batorego^[1][2] lub Batorego^[3] – osiedle i część miasta w dzielnicy Mokotów w Warszawie.

Osiedle Batorego

Osiedle i część miasta Warszawy
Osiedle Batorego-Wschód. Widok ze skrzyżowania ulicy Stefana Batorego i alei Niepodległości
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miasto	Warszawa
Powierzchnia	0,088 km²
Położenie na mapie Warszawy Osiedle Batorego
Położenie na mapie Polski Osiedle Batorego
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Osiedle Batorego
52°12′34″N 21°00′12″E

Położenie i charakterystyka

Osiedle Batorego położone jest na stołecznym Mokotowie, na północy obszaru Miejskiego Systemu Informacji Stary Mokotów^[4][5]. Składa się z dwóch części: Batorego-Zachód i Batorego-Wschód, przedzielonych aleją Niepodległości, o łącznej powierzchni 8,8 ha^[3]. Jego patronem jest król Stefan Batory^[6].

Osiedle graniczy na północy z parkiem Pole Mokotowskie^[4], a na południu z zespołem przyrodniczo-krajobrazowym „Park SGGW”^[7] i kampusem Szkoły Głównej Handlowej^[4]. Na terenie osiedla znajduje się północne wejście do stacji metra Pole Mokotowskie^[4].

Jego powstanie było elementem stopniowej zabudowy dawnego Mokotowskiego Pola Wojennego^[8]. Zgodnie z różnymi koncepcjami opracowanymi w okresie międzywojennym ta część miasta miała zostać zabudowana głównie budynkami użyteczności publicznej jako część Dzielnicy Nauki lub reprezentacyjnej Dzielnicy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego (a nie budynkami mieszkalnymi). W związku z tym budowa osiedla bywa uważana za zaburzenie opracowanej wtedy koncepcji urbanistycznej^[8].

Osiedle znalazło się liście dóbr kultury współczesnej Warszawy z lat 1945–1989 przygotowanej przez Stowarzyszenie Architektów Polskich w 2003 roku^[9].

Batorego-Zachód

Batorego-Zachód obejmuje 6-hektarowy teren ograniczony ulicami: Stefana Batorego, św. Andrzeja Boboli, Rakowiecką, Giordana Bruna i aleją Niepodległości^[3][4]. Osiedle zostało zbudowane w latach 1962–1968^[3]. Generalnymi projektantami byli Irena i Tadeusz Brygiewiczowie^[3]. Kwartał składał się z budynków wielorodzinnych usytuowanych wśród drzew o 5, 11 i 17 kondygnacjach wybudowanych w technologii wielkoblokowej „Ż”^[3]. Całość zaplanowano na 1142 mieszkania dla ponad 4000 mieszkańców^[3]. Niższe budynki mieszczą większe mieszkania^[10]. W niektórych budynkach na ostatnich piętrach urządzono pracownie artystyczne^[10]. Zaprojektowano także szkołę podstawową, przedszkole, pawilony handlowo-usługowe, a także klub osiedlowy „Zielona Gęś”^[3]. Generalnym wykonawcą projektu było Przedsiębiorstwo Budownictwa Miejskiego „Centrum”^[11]. Za realizację osiedla odpowiadała Nauczycielska Spółdzielnia Mieszkaniowa „Oświata”^[12], której grunty przekazała SGGW^[10]. Osiedle zostało wkomponowane w istniejący wcześniej drzewostan dzięki odpowiedniemu projektowaniu i rezygnacji podczas wznoszenia z dźwigów na szynach^[10].

Budynek znajdujący się przy ul. Bruna 2 wzniesiony w latach 1963–1964 został uhonorowany tytułem Mistera Warszawy przyznawanym przez dziennik „Życie Warszawy” za 1964 rok^[11][13]. Za jego konstrukcję odpowiadał Jacek Blum^[14]. Ma on 11 kondygnacji, kubaturę wynoszącą 18 670 m³ i mieści 95 mieszkań^[14]. O przyznaniu nagrody zdecydowało położenie wśród zieleni, rozwiązania wnętrz, estetyczne proporcje bryły, przychylnie opinie lokatorów oraz taras z salą klubową na najwyższej kondygnacji^[14]. To ostatnie rozwiązanie wpłynęło jednak na podniesienie kosztów budowy^[14]. W związku z tym kolejne budynki, który miały być na nim wzorowane – zarówno na terenie osiedla, jak i też na Powiślu, takiego klubu już nie uwzględniały^[14].

Od 1989 roku osiedlem zarządza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa „Batory”^[12]. W 2017 w ramach kolejnej fali dekomunizacji zmieniono nazwę ulicy Bruna, pozostawiając nazwisko patrona – Juliana Bruna zastąpił Giordano Bruno^[15].

Batorego-Wschód

Batorego-Wschód, również według projektu Ireny i Tadeusza Brygiewiczów, zlokalizowane jest między aleją Niepodległości, ulicą Stefana Batorego i Wiśniową^[3]. Składa się z 5 identycznych 16-kondygnacyjnych budynków wielorodzinnych wybudowanych w technologii monolitycznej^[3]. Powstały w latach 1963–1966^[3]. Znajduje się w nich 950 mieszkań zaprojektowanych dla około 2500 mieszkańców^[3] (powierzchnia mieszkań to 34 662,20 m²^[16]). Mieszkania zaprojektowano ze stosunkowo małymi izbami oraz kuchniami bez okien^[10]. Obszar osiedla, uzupełniony o przedszkole i pawilon administracyjno-handlowy, wynosi 2,8 ha^[3]. Za realizację osiedla odpowiadała Spółdzielnia Mieszkaniowa „Mokotów”^[17]. Budynek usługowy wzniesiony na osiedlu w latach 1971–1972 według projektu Piotra Sembrata, Lecha Kłosiewicza i Henryka Strzębskiego, znajdujący się pod adresem Batorego 39, otrzymał w 1971 roku tytuł Wicemistera Warszawy^[11][13]. Osiedlem zarządza od 1991 roku Spółdzielnia Mieszkaniowa „Batory-Wschód”^[16][18].

Galeria

Blok mieszkalny przy ul. Bruna 2, zdobywca tytułu Mister Warszawy z 1964 roku Pawilon handlowy przy ul. Batorego 39, zdobywca tytułu Wicemister Warszawy z 1971 roku Osiedle Batorego-Zachód. Widok w kierunku południowo-wschodnim z Pola Mokotowskiego wzdłuż ulicy św. Andrzeja Boboli Osiedle Batorego-Zachód. Widok w kierunku południowo-zachodnim ze skrzyżowania ulicy Batorego i alei Niepodległości. Widoczne budynki wielorodzinne i były klub osiedlowy „Zielona Gęś”