Loading AI tools
rosyjski aktor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Oleg Pawłowicz Tabakow, ros. Олег Павлович Табаков (ur. 17 sierpnia 1935 w Saratowie, zm. 12 marca 2018 w Moskwie) – rosyjski aktor filmowy i teatralny, nauczyciel sztuki aktorskiej. Jeden z najpopularniejszych aktorów kina radzieckiego i rosyjskiego.
_06.jpg)
_06.jpg) Oleg Tabakow 2015 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Współmałżonek |
Maria Zudina |
| Lata aktywności |
1956–2018 |
| Odznaczenia | |
         | |
| Strona internetowa | |
Urodził się w Saratowie w rodzinie lekarzy – Pawła Kondratiewicza (dyrektora instytutu naukowo-badawczego) i Marii Andriejewny z d. Bieriezowskiej (urodzonej pod nazwiskiem Piontkowska), polskiej szlachcianki z pochodzenia. Podczas II wojny światowej jego ojciec służył na froncie jako szef pociągu sanitarnego, a matka pracowała w szpitalu wojskowym. Po wojnie rodzice rozeszli się. Oleg ukończył szkołę średnią w Saratowie. O wyborze zawodu aktora zadecydował na zajęciach kółka teatralnego prowadzonych w miejscowym domu kultury przez znanego radzieckiego pedagoga teatralnego Natalię Suchostaw. W 1953 wstąpił do szkoły aktorskiej przy moskiewskim „Mchacie”, do klasy Wasilija Toporkowa. Był jednym z lepszych studentów – jeszcze podczas nauki zadebiutował w filmie Sasza rozpoczyna życie Michaiła Szweicera. W 1957 roku rozpoczął również studia w założonej pod szyldem MChAT-u szkole-studio młodych aktorów Olega Jefremowa. Studio to wkrótce zyskało samodzielność jako teatr „Sowriemiennik” i Tabakow został jednym z pierwszych jego aktorów. Rola studenta Miszy w sztuce Wiecznie żywi w 1956 roku stała się jego debiutem teatralnym. Z „Sowriemiennikiem” był związany przez niemal 30 następnych lat (do 1983). W latach 1970–1976 był również dyrektorem tego teatru. W 1973 rozpoczął działalność dydaktyczną, stając się wychowawcą wielu późniejszych, znanych aktorów radzieckich i rosyjskich. W 1976 na bazie GITIS-u otworzył własną szkołę-studio aktorskie. W 1977 w pomieszczeniach starego składu węgla przy ul. Czapajewa w Moskwie otworzył piwnicę artystyczną „Tabakierka”, która w 1986 roku otrzymała oficjalny status teatru z Tabakowem jako dyrektorem (nazywanym również Teatrem Tabakowa). Wcześniej, przez trzy lata (1983-1986), był dyrektorem MChAT-u.
Jako aktor cieszył się dużą popularnością, mając na koncie ponad 120 ról filmowych. Największą sławę i popularność przyniosły mu kreacje: hr. Rostowa w filmie Siergieja Bondarczuka Wojna i pokój, Waltera Schellenberga w serialu TV Siedemnaście mgnień wiosny, Alhena w telewizyjnej ekranizacji powieści Dwanaście krzeseł z 1976, Ludwika XIII z serialu TV D’Artagnan i trzej muszkieterowie, Obłomowa w filmie Kilka dni z życia Obłomowa z 1979. Występował również w słuchowiskach radiowych i dubbingach (ok. 20 postaci w latach 1965–2007), użyczył swojego głosu m.in. Garfieldowi w rosyjskiej wersji filmów z 2004 i 2006 roku. Od 2000 roku, aż do śmierci był dyrektorem artystycznym MChT im. Czechowa i działającej przy nim szkoły-studia aktorskiego oraz dziekanem katedry sztuki aktorskiej tej uczelni. Od 2008 prowadził w Moskwie założony przez siebie koledż teatralny, przeznaczony dla młodzieży z terenu całej Rosji.
Był dość znanym i popularnym aktorem za granicą, w Pradze zagrał w ponad 40 spektaklach teatralnych, występował również w teatrach węgierskich, fińskich, niemieckich, duńskich, austriackich i amerykańskich[1]. Filmy z jego udziałem były i są emitowane w Polsce. Przy Uniwersytecie Harvarda założył w latach 80. Letnią Szkołę Teatralną im. Stanisławskiego, której został dyrektorem[2].
Od 2008 był członkiem honorowym Rosyjskiej Akademii Sztuk Pięknych[3].
Autor i współautor książek: Prikosnowienije k czudu (2008), Moja nastojaszczaia żyzn' (2000, współautorstwo), Paradoks ob aktorie (1999, współautorstwo).
Od listopada 2012 roku, kiedy to zaangażował się w kampanię wyborczą Władimira Putina (ubiegającego się o trzecią kadencję), oficjalnie popierał jego politykę[4]. W marcu 2014 był współsygnatariuszem listu zbiorowego ludzi świata kultury rosyjskiej popierającego politykę prezydenta Rosji Władimira Putina odnośnie do Krymu (interwencji wojsk rosyjskich w lutym 2014)[5]. Publicznie wypowiadał się o rosyjskości Krymu i braku jakichkolwiek jego związków (otnoszenij) z Ukrainą[6].
Zmarł 12 marca 2018 w Moskwie w wieku 82 lat, po długotrwałej chorobie[7][8][9].
27 listopada 2017 został hospitalizowany z rozpoznaniem sepsy będącej skutkiem ubocznym przeprowadzonej wcześniej operacji wszczepienia implantów zębnych. Miesiąc później zapadł w stan śpiączki. 12 marca 2018 zmarł w rezultacie zatrzymania akcji serca[10][11].
Trzy dni później (15 marca) jego macierzysty teatr (Moskiewski Teatr Artystyczny im. A. Czechowa w Moskwie) zorganizował poświęcony mu uroczysty wieczór pożegnalny z udziałem członków rodziny Tabakowa, przyjaciół, kolegów-artystów i przedstawicieli władz. Obecny był na nim prezydent Władimir Putin. Aktor został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie[12][13].
Oleg Tabakow był aktorem wielokrotnie nagradzanym i wyróżnianym w świecie artystycznym najpierw ZSRR, a później Rosji. Posiadał tytuły: Zasłużony Artysta RFSRR (1969), Ludowy Artysta RFSRR (1977) i Ludowy Artysta ZSRR (1988). W 1967 roku otrzymał Nagrodę Państwową ZSRR.
Posiadał wszystkie cztery klasy Orderem „Za zasługi dla Ojczyzny”, przyznanych mu w latach 1998–2015. Był uhonorowany kilkoma odznaczeniami zagranicznymi, pośród których znajdowała się francuska Legia Honorowa (2013). Laureat nagród państwowych Federacji Rosyjskiej, tj. Państwowa Nagroda Federacji Rosyjskiej (1998) i Nagrody Prezydenta Federacji Rosyjskiej (2003). Posiadacz trofeów świata rosyjskiej sztuki filmowej i teatralnej takich jak: „Złota Maska” (1996, 2017), „Czajka” (1997, 2004), „Kryształowa Turandot” (1999, 2004, 2011).
Tabakow dwukrotnie wstępował w związek małżeński. Pierwszą jego żoną była aktorka Ludmiła Kryłowa (małżeństwo w latach 1959–1994), z którą miał dwoje dzieci: syna Antona (ur. 1960) i córkę Aleksandrę (ur. 1966). Obydwoje są aktorami. Drugą jego żoną została Maria Zydina (od 1995 do śmierci aktora). Ze związku tego miał również dwoje dzieci, również syna i córkę: Pawła (ur. 1995) i Marię (ur. 2006).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
