Loading AI tools
modlitwa do Boga Ojca przedstawiona przez Jezusa w Ewangelii Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ojcze nasz, Modlitwa Pańska, Modlitwa wzorcowa (łac. Oratio Dominica, Pater Noster) – najstarsza, a zarazem najważniejsza modlitwa chrześcijan. Według Nowego Testamentu to Jezus przekazał ją swoim uczniom. Jest to formuła chwaląca wspaniałość Boga, jednocześnie mająca formę błagalną. Według Ojców Kościoła stanowi wzór modlitwy chrześcijańskiej.
_-Aw58.jpg)
Ojcze nasz jest często używanym narzędziem w językoznawstwie porównawczym. Widać w niej analogie do modlitwy judaistycznej Osiemnaście błogosławieństw[1].
Do naszych czasów na piśmie zachowały się trzy teksty mówiące o Modlitwie. Pierwszy to Ewangelia Mateusza 6,9-13, gdzie modlitwa przekazana jest w czasie kazania na górze, drugim tekstem jest Ewangelia Łukasza 11,1-4, gdzie Jezus uczy modlitwy według prośby ucznia Panie, naucz nas modlić się, jak Jan nauczył swoich uczniów. Trzecim tekstem jest Didache, któremu najbliżej jest do Mateusza, gdyż różni się tylko doksologią.
Najstarszy zapis modlitwy „Ojcze nasz” w języku polskim zachował się w „Statutach Wacława Księcia Legnickiego” z roku 1412. Najstarsza polska wersja drukowana tej modlitwy ukazała się natomiast w 1475 roku w Statuta synodalia episcoporum Wratislaviensium wydrukowanych we Wrocławiu[2]. Została wydrukowana wraz z modlitwami „Zdrowaś Mario” i „Wierzę w Boga” w tzw. „Statutach Elyana” (łac. Statuta Synodalia Episcoporum Wratislaviensium) wydrukowanych w pierwszej oficynie wrocławskiej, Drukarni Świętokrzyskiej Kaspra Elyana[3].
Papież Franciszek zatwierdził zmianę włoskiego przekładu Mszału, w tym słów modlitwy „i nie wódź nas na pokuszenie”. Uważa on, że zwrot ten był źle przetłumaczony, gdyż to nie Bóg nas kusi[4]. Zmiana ta pozostaje bez bezpośredniego wpływu na teksty Modlitwy Pańskiej w księgach liturgicznych w innych językach; w języku łacińskim wersją obowiązującą jest nadal: „ne nos inducas in tentationem”[5]. Ewentualne zmiany tłumaczeń w innych językach pozostają w gestii kościołów narodowych[4].
Modlitwa Pańska składa się z ośmiu (dziewięciu) części: wezwania do Boga (1), siedmiu kolejnych próśb (2 a-g), które dzielą się na dwie części próśb o sprawy wieczne (a-c) i prośby doczesne (d-g) oraz doksologii (3).
W Ewangelii przedstawione są dwie wersje tej modlitwy (tłumaczenie za Biblią Ekumeniczną):
A gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i ją ukończył, któryś z uczniów powiedział: Panie, naucz nas modlić się tak, jak i Jan nauczył swoich uczniów. Odpowiedział im: Gdy się modlicie, mówcie: Ojcze, niech się święci Twoje imię, niech przyjdzie Twoje Królestwo. Dawaj nam codziennie nasz chleb powszedni. Przebacz nam nasze grzechy, bo i my przebaczamy każdemu, kto wobec nas zawinił i nie dopuść, abyśmy ulegli pokusie.
Wy zatem tak się módlcie: Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech się święci Twoje imię. Niech przyjdzie Twoje Królestwo, niech się spełni Twoja wola jak w niebie, tak i na ziemi. Naszego chleba powszedniego daj nam dzisiaj i przebacz nam nasze winy, tak jak i my przebaczamy tym, którzy przeciw nam zawinili, i nie dopuść, abyśmy ulegli pokusie, ale nas zachowaj od złego!
Ponieważ Twoje jest Królestwo i moc, i chwała na wieki. Amen.
Przyjmuje się, że wersje modlitwy pochodzą z różnych tradycji liturgicznych – w Palestynie używana była wersja dłuższa, Kościoły poganochrześcijańskie używały wersji krótszej. Długo przyjmowano, że wersja z Ewangelii Mateusza jest pierwotniejsza, a to ze względu na uznanie pierwszeństwa tej Ewangelii. Poglądowi temu sprzyjało powszechne użycie dłuższej wersji w Kościele, w tym dziełach tak dawnych jak Didache. Obecnie bibliści skłaniają się raczej ku uznaniu wersji krótszej za bliższą oryginałowi modlitwy Jezusa[6].
W liturgii przyjął się zwyczaj dodawania na końcu modlitwy doksologii. Didache (8,2) dodaje doksologię w formie: „Bo Twoja jest potęga i chwała na wieki”. Pochodzące z końca IV wieku Konstytucje apostolskie (7,24,1) dodają na początku doksologii słowo „Królestwo” (Bo Twoje jest Królestwo i potęga i chwała na wieki) i ta wersja zyskała największą popularność. Tekst bizantyjski po słowie „chwała” dodaje jeszcze formułę: „Ojca, Syna i Ducha Świętego” (Bo Twoje jest Królestwo i potęga i chwała Ojca, Syna i Ducha Świętego na wieki). Mszał Rzymski zaś rozwija ostatnią prośbę modlitwy w perspektywie „oczekiwania błogosławionej nadziei” a po niej następuje albo aklamacja wypowiadana przez wiernych albo powtórzenie doksologii w wersji znanej z Konstytucji apostolskich[7].
Doksologia do tekstu Ewangelii Mateusza (po wersecie 6, 13) została wprowadzona około III wieku n.e., prawdopodobnie przez kopistę, który w trakcie kopiowania rękopisu zamiast przepisać tekst, transkrybował treść modlitwy, jaką sam modlił się na zgromadzeniach. Z tego powodu tekst doksologii jest usuwany z większości współczesnych wydań Nowego Testamentu[8].
| Tekst grecki | Tekst łaciński | Tekst polski |
Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς· |
Pater noster, qui es in cælis, |
Ojcze nasz, któryś jest w niebie, |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
