Narodowy Pomnik Katyński w Baltimore
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Narodowy Pomnik Katyński w Baltimore (ang. National Katyn Memorial in Baltimore; tytuł autorski: Flame of Freedom, pol. „Płomień Wolności”[2]) – pomnik w Baltimore w Stanach Zjednoczonych upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej zamordowane wiosną 1940 roku przez radziecką policję polityczną NKWD, odsłonięty 19 listopada 2000 roku[3].
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Stan | |
| Miejscowość | |
| Miejsce |
Katyn Circle, Inner Harbor East, Baltimore[1] |
| Projektant | |
| Całkowita wysokość |
20 m |
| Data odsłonięcia | |
Położenie na mapie stanu Maryland  | |
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |
 39°16′59,38″N 76°36′05,81″W | |
Pomnik, którego autorem jest amerykański rzeźbiarz polskiego pochodzenia Andrzej Pityński, znajduje się na rondzie między ulicami Felicia, President i Aliceanna, przed hotelem Marriott „Waterfront”[4]. Monument, o wysokości 20 m[2], ma formę wykonanej z brązu rzeźby przedstawiającej złociste płomienie, w które wkomponowane są posągi zamordowanych polskich oficerów (jeden z nich przedstawia por. Janinę Lewandowską, jedyną kobietę, która zginęła w Katyniu) oraz wybitnych postaci z historii Polski (Bolesław I Chrobry, Zawisza Czarny z Garbowa, Władysław III Warneńczyk, Jan III Sobieski, Tadeusz Kościuszko, Kazimierz Pułaski[5]) i godło Polski[3]. Na bazie znajduje się napis: KATYŃ 1940”[4]. Wysokość rzeźby to ok. 13,4 m; wraz z granitowym postumentem pomnik mierzy ok. 20 m i jest jedną z najwyższych wykonanych z brązu rzeźb na Wschodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych[3]. Odlew wykonały Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych[4].
Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski postanowieniem z dnia 25 października 2000 odznaczył Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej 12 obywateli Stanów Zjednoczonych za wybitne zasługi w realizacji Pomnika Ofiar Katynia w Baltimore[6].
Inicjatorem uczczenia w Baltimore pamięci ofiar zbrodni katyńskiej był emerytowany oficer United States Army, major Clement A. Knefel[4]. Pomnik został ufundowany przez Komitet Budowy Narodowego Pomnika Katyńskiego (ang. National Katyn Memorial Committee), który powstał w 1989 roku i prowadził zbiórkę środków finansowych na budowę monumentu; część funduszy pochodziła ze specjalnego grantu stanu Maryland i darowizny żydowskich organizacji charytatywnych (Associated Jewish Charities)[7]. Uroczystość wmurowania kamienia węgielnego odbyła się 29 września 1996 roku[7], a ceremonia odsłonięcia 19 listopada 2000 roku; uczestniczyli w niej m.in. ks. Zdzisław Peszkowski i senator Barbara Mikulski, którzy wygłosili okolicznościowe przemówienia[3]. W 2000 roku w telewizji amerykańskiej emitowany był 60-sekundowy film Silence of Falling Leaves w reżyserii Stevena Fischera, wrażający poparcie dla idei budowy pomnika; w 2001 roku otrzymał on nominację do nagrody Emmy[8].
Pod Narodowym Pomnikiem Katyńskim corocznie odbywają się uroczystości upamiętniające ofiary zbrodni katyńskiej[7]; w 2011 roku pod pomnikiem upamiętniono także ofiary katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku[9]. W Baltimore działa Fundacja Narodowego Pomnika Katyńskiego (ang. National Katyn Memorial Foundation), powstała z przekształcenia Komitetu Budowy Pomnika; prowadzi ona działalność edukacyjną i mającą na celu upamiętnienie ofiar zbrodni[7].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
