Mułowcowate

Mułowcowate^[3], żółwie piżmowe, żółwie mułowe^[4] (Kinosternidae) – rodzina gadów z podrzędu żółwi skrytoszyjnych. Ich cechą charakterystyczną jest wydawanie swoistego zapachu produkowanego przez mocno rozwinięte gruczoły wonne^[4]. Rodzina ta obejmuje w zależności od przyjmowanej klasyfikacji 2 lub 4 rodzaje^[5][6]. Niektóre gatunki z tej rodziny należą do najmniejszych żółwi na świecie^[2].

Mułowcowate

Kinosternidae[1]
Agassiz, 1857
Przedstawiciel rodziny – mułowiec pensylwański (Kinosternon subrubrum)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Rząd	żółwie
Podrząd	żółwie skrytoszyjne
Nadrodzina	Kinosternoidea
Rodzina	mułowcowate
Typ nomenklatoryczny
Kinosternon Spix, 1824
Synonimy
Cinosternoidae Agassiz, 1857[2] Kinosterna Gray, 1869[2]
Podrodziny
2 podrodziny – zobacz opis w tekście

Charakterystyka

Opis

Mają znakomity węch potrzebny im do wyszukiwania rozkładających się ciał na dnie zbiorników wodnych. Palce tylnych kończyn spięte błonami pławnymi^[4].

Członkowie tej rodziny mają wiele cech wspólnych ze skorpuchowatymi^[4].

• karapaks nie jest bezpośrednio połączony z plastronem, a rozdziela je rząd małych tarczek
• prowadzą półwodny tryb życia zagrzebane w mule dennym rzek i jezior

Niektóre gatunki mają ruchomo połączone przednią i tylną część plastronu. U innych na karapaksie występuje 1–3 wzdłużnych rzędów wysokich rogowych guzów^[4].

Rozmiary

Karapaks od 10 do ponad 30 cm długości^[4] (maksymalnie 40,2 cm u samicy Staurotypus triporcatus^[2]).

Ekologia

Biotop

Półwodny, zagrzebane w mule dennym rzek i jezior^[4].

Pokarm

Rozkładająca się padlina wodnych zwierząt: ryb, raków, ślimaków, robaków^[4].

Rozmnażanie

Samce na wewnętrznej powierzchni ud mają rogowe guzy powstałe z mocno powiększonych rogowych tarczek. Służą do przytrzymywania samicy w czasie kopulacji^[4].

Występowanie

Ameryka Północna i Południowa – od południowo-wschodniej Kanady po północną Argentynę^[6].

Podział systematyczny

Do rodziny należą następujące podrodziny^[6]:

• Kinosterninae Agassiz, 1857
• Staurotypinae J.E. Gray, 1869

Podrodzina Staurotypinae^[7] czasami traktowana jest jako rodzina Staurotypidae – krzyżopiersiowate^[3][6].

Przypisy

1. Kinosternidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
2. Turtle Taxonomy Working Group i inni, Turtles of the World: Annotated Checklist and Atlas of Taxonomy, Synonymy, Distribution, and Conservation Status (9th Ed.), Chelonian Research Foundation & Turtle Conservancy, 2021, s. 8, 107, 131, DOI: 10.3854/crm.8.checklist.atlas.v9.2021, ISBN 978-0-9910368-3-7 [dostęp 2024-02-26].
3. Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 365. ISBN 83-01-14344-4.
4. W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4. Brak numerów stron w książce
5. Higher taxa: Kinosternidae. The Reptile Database. [dostęp 2024-02-06]. (ang.).
6. R. Midtgaard: Kinosternidae. RepFocus. [dostęp 2024-02-06]. (ang.).
7. Staurotypinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2008-09-28] (ang.).

Kontrola autorytatywna (takson):

• J9U: 987007543416905171

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: animal/Kinosternidae
• SNL: klaffeskilpadder
• Catalana: 0273859

Identyfikatory zewnętrzne:

• EoL: 8129
• GBIF: 5466
• identyfikator iNaturalist: 39699
• ITIS: 173756
• NCBI: 34912
• identyfikator taksonu Fossilworks: 37647
• CoL: BM7