Mazurki (Białoruś)

Mazurki (biał. Мазуркі, ros. Мазурки) – wieś na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie lachowickim, w sielsowiecie Honczary^[2].

Ten artykuł dotyczy wsi na Białorusi. Zobacz też: Mazurki.

Mazurki

Мазуркі

Dwór w Mazurkach (J. Smoliński, 1907)
Państwo	Białoruś
Obwód	brzeski
Rejon	lachowicki
Sielsowiet	Honczary
Populacja (2009) • liczba ludności	60[1]
Nr kierunkowy	+375 16
Kod pocztowy	225394
Tablice rejestracyjne	1
Położenie na mapie obwodu brzeskiego Mazurki
Położenie na mapie Białorusi Mazurki
52°56′38″N 26°16′02″E

Geografia

Miejscowość położona między wsiami: Minicze (na zachodzie), Honczary, Horodyszcze, Niedźwiedzica (na wschodzie); znajduje się 27 km na południowy wschód od Baranowicz. Na zachód od Mazurków płynie rzeka Szczara, na której dla Lachowicz zbudowano zbiornik retencyjny „Minicze”. Na północy przebiega droga republikańska R43.

Historia

Miejscowość wzmiankowana w 1592^[3] roku na obszarze Wielkiego Księstwa Litewskiego. Po II rozbiorze w 1793 roku miejscowość (jak sąsiednie Lachowicze^[4]) znalazła się w Imperium Rosyjskim. W okresie zaborów Mazurki leżały w rosyjskiej guberni mińskiej, w ujeździe słuckim, w wołosti Niedźwiedzica^[5].

W XIX/XX wieku funkcjonował tu majątek Krahelskich. W Mazurkach urodziła się Krystyna Krahelska, która użyczyła twarzy do pomnika Syreny nad Wisłą w Warszawie, napisała słowa i melodię pieśni Hej, chłopcy, bagnet na broń, zginęła 2 sierpnia 1944 roku w czasie powstania warszawskiego.

W dwudziestoleciu międzywojennym leżały w Polsce, w województwie nowogródzkim, w powiecie baranowickim^{[uwaga 1]}, w gminie Niedźwiedzica^[6][7]. W 1921 wieś liczyła 206 mieszkańców, zamieszkałych w 36 budynkach, w tym 106 Polaków, 97 Białorusinów i 3 osoby innej narodowości^{[uwaga 2]}. 203 mieszkańców było wyznania rzymskokatolickiego i 3 prawosławnego. Folwark liczył zaś 20 mieszkańców, zamieszkałych w 1 budynku, wyłącznie Polaków wyznania rzymskokatolickiego^[7].

W latach 1939–1941 Mazurki były pod okupacją sowiecką, 1941-1944 niemiecką i 1944-1945 ponownie sowiecką.

Po II wojnie światowej Mazurki odłączono od Polski – znalazły się w granicach Białoruskiej SRR, a od 1991 r. w niepodległej Białorusi.

Ludzie związani z Mazurkami

• Jan Krahelski (1884-1960) – polski polityk, wojewoda poleski (1926–1932)
• Krystyna Krahelska (1914-1944) – poetka, harcerka, etnograf, żołnierz AK, uczestniczka powstania warszawskiego, a także autorka pracy magisterskiej „Rok obrzędowy we wsi Mazurki”^[8] („Monografia etnograficzna wsi Mazurki, powiat baranowicki, województwo nowogrodzkie”^[9])
• Wanda Krahelska (1886-1968) – działaczka PPS, członkini Organizacji Bojowej PPS, współtwórczyni Rady Pomocy Żydom „Żegota”
• Józefa Najdziuk(inne języki) (z domu Breczka, 1927-2004) – uczestniczka białoruskiego ruchu narodowowyzwoleńczego, członkini Związku Młodzieży Białoruskiej, działaczka białoruskiej emigracji w Niemczech i USA^[10], żona Czesława Najdziuka i bratowa Józefa Aleksandrowicza

Uwagi

1. do 1919 w powiecie słuckim
2. Innej niż polska, białoruska, niemiecka i żydowska. Wśród osób innych narodowości zamieszkujących gminę Niedźwiedzica było 3 Ukraińców, 2 Litwinów, 2 Małorusinów i 2 Rosjan. Skorowidz nie wyszczególnia narodowości osób z grupy inne z podziałem na miejscowości

Przypisy

1. Liczby ludności miejscowości obwodu brzeskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
2. Mazurki, wieś. Radzima.net. [dostęp 2014-08-11].
3. Mazurki - zabytki - zdjęcia. Radzima.org. [dostęp 2022-11-27].
4. Dymitr Zagacki: Lachowicze. [w:] Podróże po Kresach [on-line]. Kresy24.pl, „Echa Polesia” 3(43): 2014, 2014-09-1824. [dostęp 2022-11-27].
5. Mazurki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 212.
6. Folwark Mazurki na mapie. Radzima.net. [dostęp 2022-11-27].
7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom VII – Województwo Nowogródzkie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1923. Brak numerów stron w książce
8. Adrian Uljasz: Krystyna Krahelska – obudźmy jej zamilkły śpiew. Historia.urszulina.net. [dostęp 2014-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)].
9. Powstańcze Biogramy. Krystyna Krahelska. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2014-08-11].
10. Uładzimir Chilmanowicz: Białoruski kalendarz historyczny. Marcin Rębacz i Witalis Łuba (tłum.). Białystok: Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Białoruś, 2011, s. 26. ISBN 978-83-930408-8-9.