Loading AI tools
Maksymilian Teofil Ogrodowicz h. Brochwicz (ur. w 1815 roku w Poznaniu[1], zm. 2 maja 1848 we Wrześni) – polski szlachcic, spiskowiec. Uczestnik powstania listopadowego oraz powstań wielkopolskich 1846 roku i 1848 roku[2][3][4].
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Urodził się w rodzinie Franciszka Łukasza Ogrodowicza (1777[5]-1850) h. Brochwicz[6] i Teresy Krzesińskiej (ok. 1781-1824[7]). Jego ojciec był weteranem powstania kościuszkowskiego[8]. W chwili jego narodzin był mecenasem Trybunału Cywilnego Departamentu Poznańskiego[9]. W 1816 r. był wymieniany jako patron trybunału miasta Kórnika[10]. Następnie został mecenasem Sądu Najwyższej Instancji w Warszawie, a później radcą sprawiedliwości w Poznaniu[2][11]. Dwukrotnie, w latach 1843 i 1844 był wybierany do rady miejskiej jako jej przewodniczący[12][13]. Dziadek Karol Ogrodowicz był burmistrzem Pyzdr[5][14].
Po ukończeniu edukacji, wziął udział w powstaniu listopadowym. W powstaniu brał też udział jego brat, Napoleon Antoni[15] (1806-1850)[5]. Ponadto w powstaniu brali też udział Józef[16] i Leopold Ogrodowiczowie, jednakże brak wskazówek umożliwiających ich jednoznaczną identyfikację jako braci Maksymiliana[17]. Maksymilian brał udział w obronie Warszawy, w czasie której dostał się do niewoli. Został uwolniony w 1833 roku, po czym powrócił do Wielkiego Księstwa Poznańskiego, gdzie trudnił się jako rządca. W tym czasie był członkiem kilku stowarzyszeń rolniczych. W 1846 r. został rządcą majątku Ludwika Antoniego Stanisława Poleskiego w Klunkwicy[2].
W lutym 1846 r. skontaktował się ze Stanisławem Sadowskim w celu przystąpienia do spisku mającego na celu wywołanie powstania. Sadowski powierzył mu zadanie zorganizowania przygotowań do powstania we własnej okolicy i zawiadomienie pozostałych spiskowców. Do spisku miał też wciągnąć swojego brata Antoniego, przeciwko któremu dowody nie były jednak jednoznaczne. Na wieść o aresztowaniu Sadowskiego w dn. 25 lutego, Maksymilian udał się do Poznania. Namówił jednego ze spiskowców, Wincentego Chachulskiego, do zaatakowania Świecia w celu uwolnienia ks. Jana Tułodzieckiego, także zaangażowanego w przygotowania. Następnie miał się połączyć z jego oddziałem i wspólnie ruszyć do Galicji, gdzie powstanie przybrało bardziej dynamiczny obrót. Na wieść o niepowodzeniu misji Chachulskiego, Ogrodowicz udał się samotnie do granicy Królestwa Polskiego na wysokości Wrocławia. Po trzech dniach powrócił do Księstwa Poznańskiego, gdzie 5 kwietnia został aresztowany w okolicy Bydgoszczy[2]. W czasie przesłuchania w dn. 10 sierpnia 1847 r. jego adwokat Gall zeznał, że jego wcześniejsze zeznania zostały wymuszone torturami, w tym spaniem w czasie mrozów na ziemi bez okrycia i morzeniem głodem[18]. Przeciwko Ogrodowiczowi zeznali świadkowie, leśnik Boesig, ogrodnik Figurski i kucharz Sawicki. 2 grudnia 1847 r. sąd w Berlinie uznał braci Ogrodowiczów winnymi jako wspólników spisku i skazał ich na utratę kokardy, czyli szlachectwa oraz karę dożywotniego pozbawienia wolności w berlińskiej fortecy[2].
Ogrodowicz został uwolniony z więzienia na skutek amnestii ogłoszonej w czasie rewolucji marcowej w 1848 roku. Po powrocie do kraju przyłączył się do drugiego powstania wielkopolskiego. Brał udział w bitwie pod Sokołowem, gdzie na skutek rany głowy zmarł 2 maja w lazarecie we Wrześni[3][4]. Został pochowany w zbiorowej mogile powstańców na cmentarzu farnym we Wrześni[19].
W ślad za braćmi Ogrodowiczami podążyli dwaj synowie Napoleona Antoniego, Władysław Stanisław Wojciech (1841-1883)[20] i Antoni Mikołaj (1846-1927), uczestnicy powstania styczniowego[6].
Postać Maksymiliana Ogrodowicza występuje w powieści Wiosna ludów aut. Macieja Wierzbińskiego z 1919 roku[21].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
