Lis polarny

Lis polarny^[4][5][6], piesiec^[7][6][5], piesak^[5] (Vulpes lagopus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych, występujący na obszarach na północ od północnego kręgu polarnego.

Lis polarny

Vulpes lagopus[1]
(Linnaeus, 1758)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Rodzina	psowate
Rodzaj	lis
Gatunek	lis polarny
Synonimy
Alopex lagopus (Linnaeus, 1758)
Podgatunki[2]
V. l. beringensis Merriam, 1902 V. l. fuliginosus (Bechstein, 1799) V. l. lagopus (Linnaeus, 1758) V. l. pribilofensis Merriam, 1902
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
najmniejszej troski
Zasięg występowania

Lisy te można spotkać zarówno nad morzem, w dolinach, jak i wysoko na grzbietach górskich. Są to zwierzęta terytorialne. Najczęściej występuje w ubarwieniu letnim brązowo-szarym, a zimą śnieżnobiałym lub stalowoniebieskim, choć spotyka się też lisy czarne przez cały rok. Żywi się ptakami (szczególnie ich pisklętami), małymi ssakami (np. lemingami), jajami, rybami i padliną. Przez zimę do wiosny często podążają za niedźwiedziami polarnymi, podobnie jak szakale za lwami, licząc na pozostałości z ich zdobyczy. Nory lęgowe kopie w ziemi, na zboczach, pomiędzy kamieniami. Ciąża trwa 49-57 dni. W maju lub czerwcu samica rodzi 2-8, maksymalnie 12 szczeniąt, ważących 40-80 g. Śmiertelność młodych jest duża i dochodzi do 50%, praktycznie lisica odchowuje 3-4 szczenięta. Szczenięta zaczynają widzieć po 14 dniach^[8], matka natomiast żywi je mlekiem przez 8-10 tygodni.

Lisy polarne mają na ogół spokojniejsze usposobienie i są bardziej łagodne od lisów pospolitych^[9].

Dane liczbowe

• długość ciała (z ogonem): 80–95 cm
• długość ogona: 28–40 cm
• wysokość: 25–30 cm
• masa: samica 2,5–8 kg, samiec nieco cięższy
• ciąża: 50–55 dni
• liczba młodych w miocie 1–12 szczeniąt
• długość życia: 12–14 lat

Odmiany barwne lisa polarnego[10]

• lis niebieski (odmiana podstawowa)
• lis cienisty
• lis biały
• lis beżowy
• lis szafirowy

Systematyka

Badania chromosomów i mtDNA wskazują bliskie pokrewieństwo lisa polarnego z gatunkami rodzaju Vulpes (Vulpes macrotis lis długouchy i Vulpes velox lis płowy), co – zdaniem naukowców – nie daje podstaw do wydzielania lisa polarnego w odrębnym rodzaju Alopex. W pracach Geffen et al. (1992), Mercure et al. (1993), Baker et al. (2003) i Wozencraft (in Wilson & Reeder 2005) zaproponowano nazwę Vulpes lagopus.

Hodowla

Hodowlę fermową lisa polarnego zapoczątkowano w Ameryce Północnej w 1897 roku. W Polsce pierwsza ferma lisów polarnych została założona w 1938^[11].

Zagrożenie i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (niższego ryzyka) pod nazwą Alopex lagopus^[12].

Galeria

• 
  Młody lis polarny
• 
  Lis polarny w letniej szacie, Svalbard
• 
  Lis polarny w trakcie zmiany futra z zimowego na letnie, Svalbard