Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Lesica (województwo dolnośląskie)
wieś w województwie dolnośląskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Lesica (niem. Freiwalde[5]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Międzylesie.
Remove ads
_-_view.JPG)
Remove ads
Położenie
Lesica to wieś łańcuchowa położona w południowo-zachodniej Polsce, w południowej części Gór Bystrzyckich, w dolinie Jelonika, na wysokości około 540–620 m n.p.m., około 5 km na zachód, od centrum miejscowości Międzylesie[1].
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Wieś do 1945 roku nosiła nazwę „Freiwalde”[1]. Ludność w tym rejonie pojawiła się dość wcześnie, najstarsze ślady działalności człowieka w okolicach obecnej wsi sięgają XIX-XVIII stuleciu p.n.e., okresu kultury pucharów dzwonowatych[1]. Z tego okresu pochodziła znaleziona w okolicy Lesicy ochronna płytka naramienna jaką zakładali na ramię łucznicy plemion pastersko-wojowniczych[1]. W późniejszym okresie okoliczne tereny wchodziły w skład państewka śnielińskiego, a w XIII wieku były w granicach Hrabstwa kłodzkiego[1]. Wieś powstawała w okresie od 1564 do1590 roku, w okresie sporów granicznych między panami kłodzkimi a czeskimi[1]. W wyniku sporów powstały dwie osady, na lewym brzegu powstała osada von Tschirnhausów, zwana „Grenzdorf” a na prawym brzegu Jelonika cesarski nadleśniczy Leonhardt von Veldhammer założył osadę „Frewald” zwaną również Neurosenthal[1]. Podział na dwie osady „Frewald” i „Grenzdorf” utrzymywał się przez kilka lat jednak obie osady funkcjonowały razem, a potem połączyły się w jedną wieś[1]. W XVI wieku lewobrzeżna część Lesicy związana była z majątkiem rycerskim braci Dawida i Michała Tschirnhausów i wchodziła w skład dóbr międzyleskich. Do 1684 roku wieś była królewszczyzną, później stała się własnością prywatną[1]. W XVII wieku we wsi było już wolne sołectwo[1]. W wojnie trzydziestoleniej wieś poniosła nieznaczne zniszczenia. W 1747 roku właścicielem był hrabia won Althann, we wsi mieszkało, 9 kmieci, 36 zagrodników i chałupników a w 1765 roku we wsi mieszkał, 1 kmieć, 13 zagrodników i 18 chałupników[1]. W XVIII wieku po wojnach śląskich, wieś przeżywała rozwój gospodarczy, związany z wyrobem tkanin. Rozwinęło się rzemiosło związane z wyrobem tkanin i rolnictwo, które stanowiły do końca XVIII wieku podstawowe źródło utrzymania[1]. W 1787 roku obie części należały do E. von Muldnera, we wsi mieszkało wówczas 49 zagrodników i chałupników oraz 13 płócienników. Wieś była dobrze rozwinięta, posiadała chałupnicze warsztaty tkackie, kościół, młyn wodny, szkołę, a w części obejmującej wolne sołectwo: działał folwark i potażarnia[1]. Działania wojen napoleońskich wieś ominęły. W 1825 roku właścicielami poszczególnych części byli hrabia von Magnis i hrabia von Paucke. W 1840 roku wieś należała do księżnej Marianny Orańskiej. W 1840 roku we wsi było 95 budynków, kościół, szkoła katolicka, gorzelnia, młyn wodny, 27 warsztatów tkackich i wolne sołectwo, które należało do Schwerzera[1]. Do Lesicy należały dwie kolonie: „Neuwalbe” i „Hirschenhauser”, leżąca powyżej wsi na zachodnim zboczu Żelaznej Góry. W połowie XIX wieku wieś przeżywa kryzys spowodowany rewolucją przemysłową i upadkiem tkactwa. W 1849 roku w pobliżu myśliwskiego zameczku cesarskiego zbudowano neoklasycystyczną kaplicę św. Anny. W 1865 roku częściowo spłonął miejscowy kościół. W drugiej połowie XIX wieku Lesica była znanym ośrodkiem turystycznym i pielgrzymowym. Pielgrzymi udawali się do miejscowego kościoła, gdzie oddawali cześć św. Leonardowi. W Lesicy znajdował się most nad Dziką Orlica i działało przejście graniczne, przez które prowadziła droga do przełomu Dzikiej Orlicy w Górach Orlickich położonego w Rezerwacie przyrody Ziemska brama czes. Zemska brana. Sołtysi założyli we wsi gospodę, którą w późniejszym czasie zamieniono na schronisko. Druga gospoda powstała na wysokości 660 m n.p.m. w przysiółku Hirschenhauser liczącym 10 zagród. Pod koniec XIX wieku w tej części Gór Bystrzyckich wiodła popularna trasa wycieczkowa. W okresie międzywojennym ruch turystyczny zdecydowanie zmalał a wieś zaczęła się wyludniać. Od 1945 roku przez kilkanaście lat w Lesicy mieściła się strażnicę WOP. Po II wojnie światowej w Lesicy osiedlono repatriantów, ale proces wyludniania trwał nadal. W 1978 roku we wsi były 24 gospodarstwa rolne.
Remove ads
Charakterystyka
Podsumowanie
Perspektywa
Stara, śródgórska, niewielka, przygraniczna, wieś łańcuchowa, rozciągnięta na przestrzeni 2,4 km, o luźnym układzie zabudowań, ulokowana w górskiej dolinie nad rzeką Jelonik[1]. Zabudowa wsi składa się z budynków gospodarczych i mieszkalnych rozlokowanych na wysokości od 540 do 620 m n.p.m. po obu stronach drogi. Jest to wieś zanikająca, większość zabudowań jest w złym stanie a wiele domów przestało już istnieć - zostały po nich ruiny lub tylko fundamenty. Przez wieś przepływa potok górski i przebiega droga lokalna Międzylesie - Niemojów[1]. Jest to wieś o charakterze rolniczym. Wokół wsi rozciągają się rozległe użytki rolne i półdzikie górskie łąki, leżące głównie na zboczach doliny. W bliskim otoczeniu nie występują lasy, niewielkie pasy zieleni, złożone głównie z drzew i krzewów liściastych, występują w formie przydomowych nasadzeń, oraz wzdłuż potoku i miedz. Od południowego wschodu nad wsią dominuje wzniesienie Bochniak, a od północy bezimienne wzgórze (665,8 m n.p.m.) w kształcie rozległego wału ułożonego równolegle do wsi. We wsi zachowało się kilka zabudowań gospodarskich z przełomu XVIII i XIX wieku, o wyraźnych wpływach czeskich, kościół pw. św. Marcina z początku XVIII wieku, ruiny wolnego sołectwa z XVII wieku, kilka figur obok kościoła powstałych w tzw. warsztacie lesickim oraz budynki po byłej strażnicy Wojsk Ochrony Pogranicza (WOP)[1].
Remove ads
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest obiekt[6]:
- Kościół św. Marcina w Lesicy, filialny z XVII-XVIII w.
Ciekawostki
- W 1864 roku rozparcelowano wolne sołectwo
- W 1865 roku częściowo spłonął miejscowy kościół
- Malowidło na jednej z chorągwi w kościele przedstawia pożar kościoła w 1895 roku
Inne
- W dawnym przysiółku powyżej wsi zachowała się leśniczówka
- Z 1631 roku pochodzi wzmianka, która wymienia w Lesicy drewnianą kaplicę, z dwoma dzwonami.
Godne odwiedzenia
- Kościół św. Marcina z 1706 roku:
- Ruiny wolnego sołectwa z XVII w.
- Kamienna figura Trójcy świętej z XVIII w.
- Przełom Dzikiej Orlicy – Ziemska Brama w Czechach.
- Krzyż kamienny z wykutą inskrypcją i datą 18.10.1628 stojący przy drodze do Międzylesia. Krzyż określany jest często jako tzw. krzyż pokutny, jest to jednak nieporozumienie wynikające z nieuprawnionego identyfikowania wszystkich starych kamiennych krzyży jako krzyży pokutnych (pojednania). W rzeczywistości jest to krzyż pamiątkowy upamiętniający wydarzenie opisane w inskrypcji czyli śmierć 19-letniego młodzieńca w dniu 18.10.1628 r. W XVII w. prawo dające możliwość zawarcia umowy kompozycyjnej (pojednawczej) pomiędzy zabójcą a rodziną zabitego, w której zabójca był czasem zobowiązany również do ufundowania krzyża nazywanego pokutnym czy pojednawczym, już nie obowiązywało.
- Budynki dawnej strażnicy WOP.
- Leśniczówka oraz kilkanaście domów z XIX w.
- Tron Łaski, figura z 1677 roku[7].
Remove ads
Turystyka
Przez wieś prowadzą szlaki turystyczne[8]:
żółty – prowadzący z Międzylesia na Przełęcz Spaloną,
zielony – prowadzący wzdłuż granicy z Masywu Śnieżnika do Niemojowa.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads