Krzczonów (województwo lubelskie)

Krzczonów – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim w gminie Krzczonów^[6][4], której jest siedzibą.

Zobacz też: Krzczonów w innych znaczeniach tego słowa.

Krzczonów

wieś
Centrum wsi
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	lubelski
Gmina	Krzczonów
Liczba ludności (2021)	1145[1][2]
Strefa numeracyjna	81
Kod pocztowy	23-110[3]
Tablice rejestracyjne	LUB
SIMC	1064634[4]
Położenie na mapie gminy Krzczonów Krzczonów
Położenie na mapie Polski Krzczonów
Położenie na mapie województwa lubelskiego Krzczonów
Położenie na mapie powiatu lubelskiego Krzczonów
51°00′25″N 22°42′38″E[5]

Wieś stanowi sołectwo gminy Krzczonów^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 1200 mieszkańców^[8].

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny^[9].

Części wsi

Integralne części wsi Krzczonów^[4][6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0384160	Krzczonów-Folwark	część wsi
0384182	Krzczonów-Sołtysy	część wsi
0384153	Krzczonów-Wójtostwo	część wsi
1021085	Lipniak	część wsi
1021091	Rynek	część wsi
0384176	Skałka	część wsi

Położenie

W okolicy miejscowości znajdują się Krzczonowski Park Krajobrazowy i Rezerwat przyrody Las Królewski. W okolicznych lasach znajdują się mogiły partyzantów z okresu II wojny światowej i mogiła żołnierzy Armii Radzieckiej^[10]. Walory krajobrazowe ma droga biegnąca z Krzczonowa do miejscowości Żuków Pierwszy. Jest to odcinek kilku km drogi wśród lasu, porastającego utwory polodowcowe, osiągające wysokość do 100 m. Na okolicznych polach znajduje się kilka zabytkowych młynów-wiatraków.

Krzczonów historycznie położony jest w Małopolsce (początkowo w ziemi sandomierskiej, a następnie w ziemi lubelskiej). W 1786 miejscowość była wsią królewską w starostwie lubelskim województwa lubelskiego^[11]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Krzczonów. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa lubelskiego.

Historia

Wieś notowana w dokumentach źródłowych w roku 1359 jako „Krczonow”, w roku 1491 nazwa brzmiała „Chrzanow”. Wieś była w wieku XIV własnością szlachecką, następnie królewską. W roku 1359 dziedzicem wsi był niejaki Pszonka. Po roku 1386 Władysław Jagiełło zostawszy królem, skonfiskował Piotrowi Pszonce wieś Krzczonów, wieś została odtąd tenutą królewską. W roku 1439 Władysław Warneńczyk przeniósł wieś Krzczonów na prawo magdeburskie. Najazdy tatarskie jakie miały miejsce na przełomie XIV i XV wieku nie oszczędziły Krzczonowa, stąd w roku 1512 Zygmunt I uwolnił mieszkańców Krzczonowa od wszelkich poborów i czopowego z powodu zniszczeń spowodowanych przez Tatarów^[12].

Krzczonów w wieku XIX opisano jako wieś i folwark w powiecie lubelskim, gminie i parafii Krzczonów. Według noty SgKP z roku 1883, wieś posiadała kościół parafialny murowany, urząd gminny, kasę „wkładowo-zaliczkową”, szkołę gminną, gorzelnię, browar i młyn wodny. Data założenia kościoła w Krzczonowie jest nieznana, istniejący obecnie budynek murowany został wzniesiony na miejscu drewnianego w 1633 r.

W wieku XIX Krzczonów był osadą przemysłową, pośród ludności rozwijało się płóciennictwo. Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z 1827 roku Krzczonów był wsią rządową i miał 111 domów i 406 mieszkańców. Parafia Krzczonów w dekanacie lubelskim liczyła 5857 dusz.

Gmina Krzczonów w XIX wieku

Gmina Krzczonów należała do sądu gminnego okręgu II w osadzie Bychawa, najbliższa stacja pocztowa w Piaskach, powierzchnia gminy wynosiła 17819 mórg a liczyła 4030 mieszkańców. W gminie były 2 szkoły początkowe a także: gorzelnia, browar, dwa młyny, jeden wiatrak. W skład gminy wchodziły: Borzęcinek wieś i folwark Gierniak-Lipniak, Kosarzew Górny wieś i folwark Kosarzew Średni wieś i folwark Kosarzew Dolny wieś i folwark Krzczonów, Lewandowszczyzna, Olszanka, Policzyzna z folwarkiem Policki Majdan, Romanów, Stróża Kosarzowska z folwarkiem Teklin (Majdan Kosarzewa Górnego), Urszulin, Walentynów, Władysławów, Zielona karczma, Ziemin, Żuków^[13].

Infrastruktura

Na obszarze Krzczonowa znajdują się m.in.: cmentarz, remiza OSP Krzczonów, ośrodek zdrowia, pawilon handlowy, poczta, dworzec PKS-u, 3 apteki i stojące w środku wsi 2 bloki mieszkalne, wybudowane dla pracowników (nieistniejącego już) GS-u^{[potrzebny przypis]}, a także ROKiS (Regionalny Ośrodek Kultury i Sportu) i pobliskie boisko.

Wspólnoty wyznaniowe

• Kościół rzymskokatolicki:
  • parafia Wniebowzięcia NMP
• Świadkowie Jehowy:
  • zbór Bychawa-Krzczonów (zebrania w sali w Piotrkowie)^[14]

Odległości

Odległości do większych miejscowości:

• Lublin – 28 km
• Warszawa – 179 km
• Świdnik – 23 km
• Piaski – 18 km
• Krasnystaw – 33 km
• Żółkiewka – 14 km
• Wysokie – 12 km
• Bychawa – 12 km
• Jabłonna – 14 km

Ludzie związani z Krzczonowem

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Krzczonowem.

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie urodzeni w Krzczonowie (województwo lubelskie).

Zobacz też

• RTCN Boży Dar