Krakowiak (taniec)

Krakowiak – polski taniec ludowy, zaliczany do polskich tańców narodowych, w metrum parzystym (zwykle) 2/4^[1].

Zespół Pieśni i Tańca „Zawiercie” prezentujący krakowiaka

W regionie krakowskim taniec posiadał różne lokalne nazwy: mijany, dreptany, ścigany, skalbmierzak, proszowiak, przebiegany i in^[1] W XVIII w. w coraz większym stopniu krakowiak wiązał się z charakterystycznym synkopowanym rytmem^[1]. Pierwsze publikacje z zapisem nutowym pochodzą z lat 1816- 1820. W krakowiaku towarzyskim lub scenicznym zazwyczaj śpiewa się tańcząc lub jest to forma wyłącznie instrumentalna^[2]. Krakowiak w wykonaniu ludowym rozpoczyna się przyśpiewką, opartą zwykle na 4 dwutaktowych frazach 6-zgłoskowych, wykonywaną przed tańcem.^[2]

Krakowiak stylizowany

Stylizowane melodie krakowiaków były tworzone przez zawodowych kompozytorów^[1].

Utwory muzyczne oparte na ludowym krakowiaku stworzyli m.in.:

• Fryderyk Chopin – Krakowiak op.14 na fortepian i orkiestrę (1828)
• Maurycy Moszkowski – Krakowiak na fortepian
• Roman Statkowski - Krakowiak D-dur op. 7 "Alla cracovienne" na skrzypce i fortepian
• Władysław Żeleński - Krakowiak op. 47 na fortepian na 4 ręce
• Ignacy Jan Paderewski – Krakowiak fantastyczny
• Henryk Opieński - Krakowiak op. 7 na fortepian
• Karol Szymanowski – Krakowiak na fortepian
• Ludomir Różycki – w balecie Pan Twardowski (1921)
• Michaił Glinka – w operze Iwan Susanin

Zobacz też

Zobacz hasło krakowiak w Wikisłowniku

• polskie tańce narodowe