Kowale (rejon głębocki)

Kowale (biał. Кавалі, Kavali; ros. Ковали, Kowali) – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim. Wchodzi w skład sielsowietu Obrub. Wieś leży 8 km na południowy wschód od Głębokiego.

Ten artykuł dotyczy wsi w rejonie głębockim. Zobacz też: inne miejscowości o takiej nazwie.

Kowale

Кавалі

Cerkiew Zaśnięcia NMP w Kowalach
Państwo	Białoruś
Obwód	witebski
Rejon	głębocki
Sielsowiet	Obrub
Populacja (2009) • liczba ludności	40
Nr kierunkowy	+375 2156
Kod pocztowy	211795
Tablice rejestracyjne	2
Położenie na mapie obwodu witebskiego Kowale
Położenie na mapie Białorusi Kowale
Położenie na mapie Polski w 1939 Kowale
55°07′25″N 27°49′55″E

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Kowale

Siedziba parafii prawosławnej pw. Zaśnięcia Matki Bożej^[1].

Wieś duchowna położona była w końcu XVIII wieku w województwie połockim^[2].

Historia

W 1870 roku wieś leżała w wołoście Głębokie, w powiecie dziśnieńskim guberni wileńskiej. Wchodziła w skład majątku Łastowice. Wieś Kowale została opisana w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego^[3].

W latach 1921–1945 wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim, w powiecie dziśnieńskim, w gminie Głębokie.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 233 osoby, 227 było wyznania prawosławnego, a 6 mojżeszowego. Jednocześnie 6 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 219 białoruską, a 8 rosyjską. Było tu 40 budynków mieszkalnych^[4]. W 1931 w 45 domach zamieszkiwało 250 osób^[5].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Głębokiem i miejscowej prawosławnej. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Głębokiem i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Głębokiem^[6].

Po agresji ZSRR na Polskę w 1939 roku wieś znalazła się pod okupacją sowiecką, w granicach BSRR. Po ataku Niemiec na ZSRR, 24 czerwca 1941 przez miejscowość przechodziła kolumna więźniów z Berezwecza, którzy zostali rozstrzelani dwa dni później w Mikałajewie (zob. droga śmierci Berezwecz-Taklinowo).

W latach 1941–1944 wieś była pod okupacją niemiecką. Następnie leżała w BSRR. Od 1991 roku w Republice Białorusi.

Zabytki

• Cerkiew Zaśnięcia NMP, zabytek architektury drewnianej z 1748 roku. Zbudowana jako kościół Karmelitów. W latach 40. XIX w. została skonfiskowana przez państwo i przekazana Cerkwi prawosławnej. Pod koniec XIX wieku była rekonstruowana. Świątynia otoczona jest kamiennym murem z ceglaną bramą. Służy miejscowej parafii.

• 
  Znak geodezyjny
• 
  Cerkiew
• 
  Brama cerkwi

Przypisy

1. Глубокское благочиние. eparhia992.by. [dostęp 2021-03-18]. (ros.).
2. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 82.
3. Kowale, powiat dzisieński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 506.
4. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 43.
5. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 16.
6. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 776.

Bibliografia

• Państwowe Centrum kartograficzno-geodezyjnych materiałów i danych Republiki Białorusi
• Kowale na stronie internetowej radzima.org
• Strona radzima.net
• Pławiński Rafał, W szponach gułagu Młodość w niewoli, Wydawnictwo Jot Ka Sp. z o.o., Złotogłowice, 2010
• Kowale, powiat dzisieński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 506.